LexUZ sharhi
Mazkur qaror O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2001-yil 6-apreldagi 162-son “O‘zbekiston Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi hamda Tashqi mehnat migratsiyasi masalalari agentligi to‘g‘risidagi nizomlarni tasdiqlash haqida”gi qaroriga muvofiq o‘z kuchini yo‘qotgan.
Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
1. Ilova qilinayotgan O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi to‘g‘risidagi nizom, hududiy ijtimoiy ta’minot boshqarmasi va tuman (shahar) ijtimoiy ta’minot bo‘limi to‘g‘risidagi namunaviy nizomlar tasdiqlansin.
O‘zbekiston SSR Ministrlar Sovetining “O‘zbekiston SSR Sotsial ta’minot ministrligi to‘g‘risidagi nizomni tasdiqlash haqida” 1971-yil 4-iyundagi 252-con qarori (O‘zSSR T, 1971-y., № 6, 32-modda);
O‘zbekiston SSR Ministrlar Sovetining 1983-yil 10-fevraldagi 79-son qarori bilan tasdiqlangan O‘zbekiston SSR xalq deputatlari oblast Soveti ijroiya komitetining sotsial ta’minot bo‘limi to‘g‘risidagi nizom (O‘zSSR QT. 1983-y., № 2, 4-modda);
O‘zbekiston SSR Ministrlar Sovetining 1983-yil 9-sentabrdagi 523-son qarori bilan tasdiqlangan O‘zbekiston SSR xalq deputatlari shahar, shahardagi rayon Soveti ijroiya komitetining sotsial ta’minot bo‘limi to‘g‘risidagi nizom (O‘zSSR QT 1983-y., № 9, 37-modda) o‘z kuchini yo‘qotgan deb hisoblansin.
1. Ijtimoiy ta’minot vazirligi pensionerlarni, nogironlarni, voyaga yetmagan bolalari bo‘lgan oilalarni ijtimoiy himoya qilish sohasida yagona davlat siyosatini ta’minlash bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi davlat boshqaruv organi hisoblanadi. O‘z faoliyatida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga bo‘ysunadi.
Ijtimoiy ta’minot vazirligi o‘z ishini respublika davlat boshqaruvining boshqa organlari, shuningdek Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahrining ijro etuvchi hokimiyat organlari hamda jamoat tashkilotlari bilan o‘zaro hamkorlikda amalga oshiradi.
2. Ijtimoiy ta’minot vazirligi o‘z faoliyatida O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga, O‘zbekiston Respublikasi qonunlariga, O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining qarorlariga va boshqa hujjatlariga, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlariga, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmoyishlariga, boshqa normativ hujjatlarga hamda mazkur Nizomga amal qiladi.
3. O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi yuridik shaxs hisoblanadi, mustaqil balansga, bank muassasalarida hisob-kitob va boshqa (shu jumladan valyuta) hisob raqamlariga, O‘zbekiston Respublikasining Davlat gerbi tasviri tushirilgan va o‘z nomi yozilgan muhrga, shuningdek tegishli muhrlar va to‘rt burchak muhrlarga ega bo‘ladi. O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi Toshkent shahar, A. Avloniy ko‘chasidagi 20-a uyga joylashgan.
O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi apparatini mablag‘ bilan ta’minlash respublika organlarini saqlashga yo‘naltiriladigan respublika budjeti mablag‘lari hisobidan amalga oshiriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
4. O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi, viloyatlar, tumanlar, shaharlar va shaharlardagi tumanlar ijtimoiy ta’minot boshqarmalari va bo‘limlari respublika ijtimoiy ta’minot organlarining yagona tizimini tashkil etadi. O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi huzurida Qoraqalpog‘iston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi va ijtimoiy ta’minot mahalliy organlari huzurida tegishli hududiy bo‘linmalari va bo‘limlari bo‘lgan Pensiya jamg‘armasi tashkil etiladi. O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi unga tegishli deb topilgan masalalarni hal etishda ushbu barcha organlarning faoliyatini yo‘naltiradi, muvofiqlashtiradi va nazorat qiladi.
(4-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1997-yil 11-fevraldagi 74-son qarori tahririda)
5. “Protezist” respublika ishlab chiqarish birlashmasi, O‘zbekiston ekspertiza va nogironlarning mehnat qobiliyatlarini tiklash ilmiy-tadqiqot instituti, “Oltiariq” va “Tovoqsoy” sanatoriylari, urush va mehnat faxriylari respublika pansionati, Toshkent ijtimoiy ta’minot texnikumi va nogironlar uchun respublika hunar-texnika bilim yurti, ijtimoiy ta’minot xodimlari malakasini oshirish kurslari, “Sahovat” jurnali tahririyati, davolash-mehnat ekspertizasi xizmati bevosita O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligiga bo‘ysunadilar,
mehnatga layoqatsiz aholining ijtimoiy ta’minoti va ularga ijtimoiy yordam berish sohasida davlat siyosatini shakllantirish va olib borish;
vazirliklar, idoralar, konsernlar, uyushmalar, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, hokimliklar, korxonalar va tashkilotlarning pensiya ishini rivojlantirish va mehnatga layoqatsiz aholiga ijtimoiy xizmat ko‘rsatish masalalari bo‘yicha faoliyatiga tashkiliy-uslubiy rahbarlik qilish va ularni muvofiqlashtirish;
shakllanayotgan yangi iqtisodiy munosabatlar va mulkchilik shakllarining xilma-xilligi sharoitida keksa va mehnatga layoqatsiz fuqarolarni ijtimoiy himoya qilish sohasida maqsadli dasturlarni ishlab chiqish va amalga oshirish;
pensiyalar va nafaqalar to‘lashga yo‘naltiriladigan ijtimoiy sug‘urta mablag‘laridan samarali foydalanish, shuningdek, O‘zbekiston Respublikasining amaldagi qonunchiligida nazarda tutilgan imtiyozlarni berish ishlarini muvofiqlashtirish;
xalqaro aloqalarni amalga oshirish, aholini ijtimoiy ta’minlash ishida chet el tajribasidan foydalanishni o‘rganish;
aholini ijtimoiy himoya qilish bo‘yicha amalga oshirilayotgan chora-tadbirlarning samaradorligini tahlil qilish uchun sotsiologik tadqiqotlarni tashkil etish;
aholini ijtimoiy himoya qilish bo‘yicha davlatga qarashli bo‘lmagan tashkilotlar, muassasalar va korxonalar barpo etishga va ularning faoliyatini tashkil etishga ko‘maklashish; ijtimoiy yordam dasturlarini mablag‘ bilan ta’minlash va ijtimoiy ta’minot tizimining moddiy negizini mustahkamlash uchun budjetdan tashqari mablag‘larni jalb etish;
axborotni umumlashtirishning, ijtimoiy ta’minot bo‘yicha pensiyalar va nafaqalar tayinlash va to‘lashning avtomatlashtirilgan tizimini ishlab chiqish va joriy etishni tashkil qilish;
davolash-mehnat ekspertizasini tashkil etish, bu sohada davolash-mehnat ekspert komissiyalariga va ilmiy-tadqiqot ishlariga rahbarlik qilish, nogironlarning tibbiy-ijtimoiy ekspertizasini va ularning mehnat qobiliyatini tiklashni tashkil etish;
nogironlar va keksalar uchun internat uylardagi, pansionat va sanatoriylardagi fuqarolarga moddiy-maishiy, tibbiy xizmat ko‘rsatishni tashkil etish.
7. Ijtimoiy ta’minot vazirligi unga yuklatilgan vazifalarga muvofiq quyidagi asosiy xizmatlarni amalga oshiradi:
respublika davlat boshqaruv organlari, Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahrining ijro etuvchi hokimiyat organlari ishtirokida pensionerlarni, nogironlarni, voyaga yetmagan bolalari bo‘lgan oilalarni va aholining davlatning qo‘llab-quvvatlashiga muhtoj bo‘lgan boshqa guruhlarini ijtimoiy himoya qilish ishining asosiy yo‘nalishlari bo‘yicha takliflarni ishlab chiqadi;
turmush darajasini tahlil qilish va istiqbolini belgilash asosida aholining qayd etib o‘tilgan toifalarini ijtimoiy himoya qilish yuzasidan respublika dasturlari loyihalarini ishlab chiqadi, mintaqaviy dasturlarni ishlab chiqish uchun uslubiy tavsiyalarni tayyorlaydi;
pensionerlar, nogironlar va davlatning qo‘llab-quvvatlashiga muhtoj bo‘lgan voyaga yetmagan bolali onalarni ijtimoiy himoya qilish masalalari bo‘yicha ilmiy tadqiqotlarning yo‘nalishini belgilaydi va ularni muvofiqlashtiradi;
davlat boshqaruvining manfaatdor respublika organlari, Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahrining ijro etuvchi hokimiyat organlari bilan birgalikda ijtimoiy ta’minot bo‘yicha pensiyalar va nafaqalar bilan ta’minlash ishida davlat siyosatini amalga oshirishda ishtirok etadi;
pensiyalar va nafaqalar tayinlash va to‘lash ishlarini tashkil etishni va ularga uslubiy rahbarlik qilishni amalga oshiradi;
Oldingi tahrirga qarang.
davlat ijtimoiy sug‘urtasiga badallar va ajratmalar to‘lanishi va jamlanishini amalga oshiradi; pensiyalar va ijtimoiy sug‘urta bo‘yicha nafaqalar belgilangan miqdorda to‘lanishiga sarflanadigan xarajatlarni mablag‘ bilan ta’minlaydi.
(7-bandning “b” kichik bandi to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1997-yil 11-fevraldagi 74-son qarori tahririda)
ijtimoiy ta’minot bo‘yicha pensiyalar va nafaqalar bo‘yicha qo‘shimcha imtiyozlar belgilash hamda bunday imtiyozlar va qo‘shimchalarni mintaqaviy darajada joriy etish to‘g‘risidagi takliflarni ishlab chiqish ishini tashkil etadi;
imtiyozli pensiya ta’minoti huquqini beruvchi ishlab chiqarishlar, ishlar, kasblar, lavozimlar va ko‘rsatkichlar ro‘yxatlarini qo‘llanish masalalari bo‘yicha respublika organlari, tarmoq uyushmalari, konsernlar va birlashmalar bilan o‘zaro hamkorlik qiladi, ularni takomillashtirish bo‘yicha kelishilgan takliflarni tayyorlaydi;
pensiya ta’minotining davlatga qarashli bo‘lmagan tizimini rivojlantirish metodologiyasini ishlab chiqishda va uning uchun sharoitlar yaratishda ishtirok etadi;
respublika oldidagi alohida xizmatlar uchun tayinlangan shaxsiy pensiyalarni to‘lashni tashkil etadi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar ijtimoiy ta’minot organlarining bu sohadagi ishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;
ijro etuvchi hokimiyatning respublika, viloyat, tuman, shahar organlari ishtirokida keksa fuqarolar, nogironlar, voyaga yetmagan bolalari bo‘lgan oilalar va davlatning qo‘llab-quvvatlashiga muhtoj bo‘lgan aholining boshqa guruhlariga ijtimoiy-maishiy xizmat ko‘rsatishni;
ularga qonunchilik bilan belgilangan imtiyozlarni, sanatoriy-kurortda davolanish yo‘llanmalarini va harakat qilishning maxsus vositalarini berishi, natural yordamning yangi shakllari va turlarini joriy etishni;
ijtimoiy ta’minot muassasalarida (internat uylarda, pansionatlarda, sanatoriylarda) bo‘lgan keksa fuqarolar va nogironlarga moddiy-maishiy, tibbiy ijtimoiy va madaniy xizmat ko‘rsatishni, bu muassasalarning moddiy negizini mustahkamlashni;
yolg‘iz keksa fuqarolarga ijtimoiy yordam xizmatining kompleks tarmoqlarini tashkil etishni, ularning ishi ustidan nazoratni;
pensionerlar va nogironlarga ijtimoiy yordam beruvchi va xizmat ko‘rsatuvchi davlatga qarashli bo‘lmagan xizmatlar va muassasalar tashkil etishga ko‘maklashishni;
aholiga ijtimoiy yordam ko‘rsatishning dasturlarini mablag‘ bilan ta’minlash ehtiyojlaridan kelib chiqqan holda o‘ziga qarashli ijtimoiy-maishiy muassasalar va tashkilotlarning amalga oshiriladigan ishini, shu jumladan, ularning tijorat faoliyatini muvofiqlashtirishni tashkil etadi;
davolash-mehnat va tibbiy-ijtimoiy ekspertiza xizmatiga, nogironlarning mehnat qobiliyatini tiklash bo‘yicha ishlarga rahbarlikni amalga oshiradi;
nogironlarga hunar o‘rgatish va ularni qayta o‘qitish bo‘yicha o‘ziga qarashli o‘quv yurtlariga rahbarlik qiladi;
infrastruktura obyektlarining va keksa fuqarolar uchun qulayligini ta’minlovchi shaharsozlik sohasida davlat siyosatini shakllantirishda qatnashadi;
nogironlar uchun ish joylari tashkil etishda va ularni ishga joylashtirishda nogironlarning jamoat tashkilotlariga yordam beradi;
nogironlar va pensionerlarning mehnatidan foydalanish bo‘yicha ixtisoslashtirilgan korxonalar tashkil etilishi va rivojlanishi, mehnatning kasanachilik turlarini va ish bilan ta’minlashning boshqa shakllarini rivojlantirishga ko‘maklashadi;
nogironlarni ijtimoiy jihatdan tiklash bosqichi sifatida ularning jismoniy tarbiyasi va sport harakati rivojlanishiga ko‘maklashadi;
ishlab chiqarish va maishiy tusdagi moslangan maxsus transport vositalari, nogironlarning mehnat qobiliyatini tiklash va ularni parvarish qilishning boshqa texnik vositalariga bo‘lgan talabni aniqlaydi va ularni ishlab chiqarish uchun buyurtmalarni amalga oshiradi;
aholiga protez-ortopediya yordami ko‘rsatishni tashkil etishni, boshqa vazirliklar, sanoat birlashmalari va Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri ijro etuvchi hokimiyat organlari bilan birgalikda protez-ortopediya buyumlarini ishlab chiqarishni ko‘paytirish, tayyorlash texnologiyasini takomillashtirish, ularning yangi turlarini ishlab chiqarishlari amalga oshirilishini ta’minlaydi;
nogironlarni protez-ortopediya buyumlari va harakat qilish vositalari bilan ta’minlash tartibini belgilaydi, “Protezist” respublika ishlab chiqarish birlashmasining ishiga rahbarlik qiladi;
nogironlar tibbiy-ijtimoiy va kasb qobiliyatini tiklash ilmiy-tadqiqot tashkilotlari, markazlari hamda nogironlar va keksalarni ijtimoiy himoya qilish funksiyalarini amalga oshiruvchi boshqa tashkilotlarni tashkil etishga va ularning faoliyatini takomillashtirishga ko‘maklashadi;
O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligiga tegishli bo‘lgan masalalar bo‘yicha qonun hujjatlarining qo‘llanilishi amaliyotini umumlashtiradi, manfaatdor vazirliklar va idoralar hamda Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri ijro etuvchi hokimiyat organlari bilan birgalikda aholini ijtimoiy himoya qilishga doir qonun hujjatlarini takomillashtirish to‘g‘risidagi masalalarni ishlab chiqadi va ko‘rib chiqish uchun O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga kiritadi;
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining topshirig‘iga binoan qonunchilik hujjatlari loyihalari hamda O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligiga tegishli bo‘lgan masalalar bo‘yicha vazirliklar va idoralarning normativ hujjatlari bo‘yicha xulosalarni tayyorlaydi;
aholini ijtimoiy ta’minlashga doir O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlarining respublikaning butun hududida bir xilda qo‘llanilishini ta’minlaydi;
pensionerlarni, nogironlarni va aholining boshqa toifalarini ijtimoiy himoya qilish masalalari bilan shug‘ullanuvchi xalqaro tashkilotlar faoliyatida belgilangan tartibda ishtirok etadi;
MDH tarkibiga kiruvchi davlatlar bilan pensionerlarni, nogironlarni, voyaga yetmagan bolalari bo‘lgan oilalarni ijtimoiy himoya qilish bo‘yicha bitimlar loyihalariga, shuningdek, ijtimoiy siyosat masalalari bo‘yicha boshqa xorijiy mamlakatlar bilan tuziladigan bitimlar loyihalariga takliflar tayyorlanishini ta’minlaydi;
aholini ijtimoiy himoya qilish bo‘yicha xorijiy davlatlar bilan shartnomalar tuzishda va ularni tayyorlashda o‘z vakolati doirasida ishtirok etadi;
O‘zbekiston Respublikasi hududida va uning tashqarisida pensionerlarni, nogironlarni va ijtimoiy qo‘llab-quvvatlashga muhtoj fuqarolarning boshqa toifalarini ijtimoiy himoya qilish masalalari bo‘yicha hamkorlik qilish dasturlarini ishlab chiqishda va amalga oshirishda qatnashadi;
O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi tizimida reja-moliya ishlarini, o‘ziga qarashli tashkilotlar va muassasalar tomonidan o‘tkaziladigan ijtimoiy himoya qilishga doir tadbirlarni hamda bu sohadagi ilmiy-tadqiqotlarni mablag‘ bilan ta’minlashni tashkil etadi;
aholiga ijtimoiy yordam berishning har xil turlarini tashkil etishni iqtisodiy jihatdan asoslab boradi;
pensionerlar va nogironlarga soliqlar bo‘yicha imtiyozlar berish to‘g‘risidagi takliflarni ishlab chiqarishda qatnashadi;
tizim xodimlari mehnatiga haq to‘lashni tashkil etish, normallashtirish bo‘yicha tadbirlarni o‘z vakolati doirasida amalga oshiradi;
o‘ziga qarashli tashkilotlar va muassasalar xo‘jalik faoliyatiga doir balanslar va hisobotlarni ko‘rib chiqadi;
tarmoqda nazorat-taftish ishlarini tashkil etadi va ichki idoraviy moliyaviy nazoratni amalga oshiradi;
o‘ziga qarashli tashkilotlar va muassasalar tomonidan davlat markazlashtirilgan sarmoya mablag‘larining oqilona foydalanilishini ta’minlaydi, Ijtimoiy ta’minot vazirligi tizimida yangi tashkilotlar va muassasalar qurish, ishlab turganlarini qayta qurish va texnika bilan qayta jihozlash bo‘yicha istiqboldagi dasturlarni ishlab chiqishni tashkil etadi. Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri ijro etuvchi hokimiyat organlari bilan birgalikda ijtimoiy ta’minot muassasalari tarmog‘i qurilishi va ularni rivojlantirish hamda O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi vakolatiga kiruvchi boshqa masalalar bo‘yicha qarorlar qabul qiladi;
aholiga ijtimoiy yordam berish dasturlarini mablag‘ bilan ta’minlash uchun mablag‘larni jalb etish ishida davlat, jamoat, diniy va xayriya tashkilotlari, muassasalar va korxonalarning o‘zaro hamkorligini ta’minlaydi;
pensionerlar, nogironlar, voyaga yetmagan bolalari bo‘lgan oilalarni ijtimoiy qo‘llab-quvvatlashning respublika va hududiy jamg‘armalarini belgilangan tartibda tashkil etadi. Bu jamg‘armalarga tushuvchi mablag‘larning to‘liqligini, o‘z vaqtida tushishini va maqsadli foydalanilishini nazorat qiladi. Jamg‘arma to‘g‘risidagi nizom O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadi.
amaldagi qonun hujjatlarining ijtimoiy-ta’minot tizimining hududiy organlarida va o‘ziga qarashli tashkilotlar va muassasalarda to‘g‘ri qo‘llanilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;
fuqarolarning takliflari, arizalari va shikoyatlarini qonun hujjatlarida belgilangan muddatlarda ko‘rib chiqadi hamda ular bo‘yicha zarur chora-tadbirlar ko‘radi; ijtimoiy ta’minot masalalari bo‘yicha fuqarolarni qabul qilishni amalga oshiradi;
o‘ziga qarashli tashkilotlar va muassasalarning hamda ijtimoiy ta’minot hududiy organlarining kadrlarini tayyorlash, qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish bo‘yicha tadbirlarni tashkil etadi va o‘tkazadi;
o‘ziga qarashli o‘quv yurtlariga, ijtimoiy ta’minot tizimi rahbar xodimlari va mutaxassislarining malakasini oshirish kurslariga tashkiliy-uslubiy rahbarlikni va ularning faoliyatini nazorat qilishni amalga oshiradi;
ommaviy axborot vositalari yordamida respublika aholisini ijtimoiy ta’minot masalalaridan xabardor qiladi;
ijtimoiy ta’minot masalalari bo‘yicha qonunchilik va normativ hujjatlar dasturlarini ishlab chiqishga ilmiy muassasalar va yuqori malakali mutaxassislarni shartnoma asosida jalb qiladi, ushbu masalalar bo‘yicha vaqtinchalik ilmiy jamoalar, ekspertlar guruhlari va kengashlarni belgilangan tartibda tuzadi;
O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining topshirig‘iga ko‘ra boshqa davlatlarning ijtimoiy ta’minot, ijtimoiy himoya qilish organlari bilan hamkorlik qilish masalalari bo‘yicha xorijiy mamlakatlar bilan hukumatlararo bitimlar va shartnomalarni tayyorlashda va tuzishda ishtirok etadi.
9. O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligiga O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga muvofiq O‘zbekiston Respublikasining Prezidenti tomonidan lavozimga tayinlanadigan va lavozimdan ozod qilinadigan, keyinchalik O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashi tomonidan tasdiqlanadigan vazir boshchilik qiladi. Vazir vazirlikka yuklatilgan vazifalarning bajarilishi va uning o‘z xizmatlarini amalga oshirishi uchun shaxsan javob beradi.
Vazirning uning taqdimnomasi bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan lavozimga tayinlanadigan va lavozimdan ozod qilinadigan o‘rinbosarlari bo‘ladi, vazir o‘rinbosarlar o‘rtasida vazifalarni taqsimlaydi.
respublika Ijtimoiy ta’minot vazirligiga tegishli bo‘lgan masalalar bo‘yicha normativ hujjatlar loyihalarini O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining ko‘rib chiqishi uchun belgilangan tartibda kiritadi;
vazir o‘rinbosarlari va vazirlik tarkibiy bo‘linmalari rahbarlarining ularga yuklatilgan vazifalarning bajarilishi uchun javobgarligi darajasini belgilaydi;
viloyatlar va Toshkent shahar hokimlarining taqdimnomasi bo‘yicha viloyatlar va Toshkent shahar ijtimoiy ta’minot boshqarmalari rahbarlarini tayinlaydi;
o‘z vakolati doirasida o‘ziga qarashli barcha tashkilotlar va muassasalar hamda hududiy ijtimoiy ta’minot organlari tomonidan bajarilishi majburiy bo‘lgan buyruqlar, yo‘riqnomalar chiqaradi va ko‘rsatmalar beradi;
Respublika Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilangan doirada mehnatga haq to‘lash fondi va markaziy apparat xodimlari sonini, uning shtat jadvalini, Vazirlik tarkibiy bo‘linmalari to‘g‘risidagi nizomni, Vazirlikka qarashli bo‘lgan muassasalar to‘g‘risidagi nizomni tasdiqlaydi;
Ijtimoiy ta’minot vazirligi markaziy apparati xodimlarini va o‘ziga qarashli muassasalar hamda o‘quv yurtlari rahbarlarini amaldagi qonunchilikka muvofiq lavozimga tayinlaydi va lavozimdan ozod qiladi;
alohida o‘rnak ko‘rsatgan xodimlarni belgilangan tartibda faxriy unvonlar va mukofotlarga tavsiya etadi;
11. O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligida vazir (hay’at raisi), lavozimlari bo‘yicha vazir o‘rinbosarlari, Vazirlikning rahbar xodimlari, Vazirlikka bo‘ysunuvchi tashkilotlar va muassasalarning rahbarlaridan iborat tarkibda hay’at tuziladi.
12. Hay’at ijtimoiy ta’minot va aholini ijtimoiy himoya qilishning muhim masalalarini, viloyatlar va Toshkent shahar ijtimoiy ta’minot boshqarmalari boshliqlari va boshliqlarning o‘rinbosarlarini lavozimga tayinlash va lavozimdan ozod qilish, bu organlar kengashlari a’zolarini tasdiqlash masalalarini ko‘rib chiqadi. Hay’atning qarorlari va boshqa hujjatlari, odatda, vazirning buyruqlari bilan amalga oshiriladi.
Vazir bilan hay’at o‘rtasida kelishmovchiliklar kelib chiqqan taqdirda vazir o‘z qarorini hayotga joriy etadi va paydo bo‘lgan kelishmovchiliklar to‘g‘risida Vazirlar Mahkamasiga ma’lum qiladi. Hay’at a’zolari, o‘z navbatida, o‘z fikrlarini Vazirlar Mahkamasiga ma’lum qilishlari mumkin.
13. O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligida ijtimoiy ta’minotning ilmiy-amaliy muammolari bo‘yicha ilmiy tadqiqotlarni rejalashtirish va tashkil etish, tadqiqot natijalarini nazorat qilish, fan, texnika yutuqlari va ilg‘or tajribani amaliyotga joriy etish yuzasida tavsiyalar ishlab chiqish uchun ilmiy-uslubiy kengash tuziladi. Ilmiy-uslubiy kengashning tarkibi va uning to‘g‘risidagi Nizom vazir tomonidan tasdiqlanadi.
14. O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligiga oylik “Sahovat” jurnalini ta’sis etish va uni nashr etish huquqi berilgan.
1. Ijtimoiy ta’minot boshqarmasi davlat boshqaruv organi hisoblanadi, viloyatda, Toshkent shahrida pensionerlarni, nogironlarni va bolali kamxarj oilalarning pensiya ta’minotini, ularga ijtimoiy xizmat ko‘rsatish va ularni ijtimoiy himoya qilishni tashkil etadi. O‘zining boshqaruv faoliyatida ham viloyat, Toshkent shahar hokimligiga, ham O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligiga bo‘ysunadi.
2. Boshqarma o‘z faoliyatida O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga, qonunlarga, Oliy Kengashning qarorlariga va boshqa hujjatlariga, Prezident va Vazirlar Mahkamasi tomonidan qabul qilingan hujjatlarga, O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligining buyruqlari, qarorlari, yo‘riqnomalari va ko‘rsatmalariga, xalq deputatlari Kengashi, viloyat (Toshkent shahar) hokimligi qarorlariga hamda ushbu Nizomga amal qiladi.
3. Viloyat (Toshkent shahar) ijtimoiy ta’minot boshqarmasi yuridik shaxs hisoblanadi, bank muassasalarida mustaqil balansga, hisob va boshqa (shu jumladan valyuta) raqamlariga, O‘zbekiston Respublikasi Davlat gerbi tasviri tushirilgan, o‘z nomi o‘zbek va rus tillarida yozilgan muhrga, shuningdek, tegishli muhr va to‘rt burchak muhrga ega bo‘ladi, sudda yoki xo‘jalik sudida da’vogar va javobgar bo‘lishi mumkin.
4. Ijtimoiy ta’minot boshqarmasi apparatini mablag‘ bilan ta’minlash viloyat (Toshkent shahri) budjetining davlat boshqaruv organlarini ta’minlashga yo‘naltiriladigan mablag‘lapi hisobiga amalga oshiriladi.
5. Boshqarmaga shahar, tuman ijtimoiy ta’minot bo‘limlari, nogironlar uchun internat uylar, hunar-texnika bilim yurtlari bevosita bo‘ysunadilar.
Boshqarma o‘z faoliyatini davlat boshqaruvining viloyat (shahar) boshqa organlari, davolash-mehnat ekspertizasi bo‘limlari, shuningdek, tumanlar, shaharlarning ijro etuvchi hokimiyati organlari, jamoat tashkilotlari va xayriya jamg‘armalari bilan o‘zaro hamkorlikda amalga oshiradi.
6. Viloyatlar va Toshkent shahar ijtimoiy ta’minot boshqarmalari tuman (shahar) ijtimoiy ta’minot bo‘limlari mudirlarini tuman (shahar)lar hokimlarining tavsiyanomalariga binoan hamda O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi bilan kelishilgandan keyin lavozimga tayinlaydilar va lavozimdan ozod qiladilar.
viloyat (Toshkent shahri) hududida davlat pensiya ta’minotini va ijtimoiy xizmat ko‘rsatishni tashkil etish;
pensiya va ijtimoiy xizmat ko‘rsatish masalalari bo‘yicha amaldagi qonunlarning va normativ hujjatlarning to‘g‘ri qo‘llanishini ta’minlash;
viloyat (Toshkent shahar) organlarining, muassasalarning, mulkchilikning barcha turlaridagi korxonalarning pensiya ta’minotini rivojlantirish va mehnatga layoqatsiz aholiga ijtimoiy xizmat ko‘rsatish masalalari bo‘yicha faoliyatiga tashkiliy-uslubiy rahbarlik qilish va uni muvofiqlashtirib borish;
viloyatda (Toshkent shahrida) keksa va mehnatga layoqatsiz fuqarolarni ijtimoiy himoya qilish bo‘yicha maqsadli dasturlarni ishlab chiqish va amalga oshirish;
Oldingi tahrirga qarang.
pensiya va nafaqalar to‘lashga yo‘naltiriladigan ijtimoiy sug‘urta mablag‘laridan to‘g‘ri foydalanishni ta’minlash;
(7-bandning yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1997-yil 11-fevraldagi 74-son qarori tahririda)
pensionerlar, nogironlar, mehnatga layoqatsiz boshqa fuqarolarni ijtimoiy himoya qilish, ularning moddiy farovonligini yaxshilash bo‘yicha takliflarni tayyorlash, asoslash va kiritish, ushbu yo‘nalishda viloyat (Toshkent shahar) dasturlarini tuzish, ularning bajarilishini muvofiqlashtirish va uslubiy ta’minlash;
viloyatda (Toshkent shahrida) aholini ijtimoiy himoya qilish bo‘yicha davlatga qarashli bo‘lmagan tashkilotlar, muassasalar va korxonalarni barpo etish hamda ularning faoliyatini tashkil qilish, ularning xo‘jalik faoliyatidan olinadigan mablag‘larini ijtimoiy yordam dasturini mablag‘ bilan ta’minlashga va ijtimoiy ta’minot tizimining moddiy bazasini mustahkamlashga jalb qilish;
axborotlarni umumlashtirishning, ijtimoiy ta’minot bo‘yicha pensiyalar va nafaqalarni tayinlash hamda to‘lashning avtomatlashtirilgan tizimini joriy etish;
davolash-mehnat ekspertizasini tashkil etishda qatnashish, nogironlarni tibbiy-ijtimoiy jihatdan tiklash masalalarida davolash-mehnat ekspert komissiyalari va boshqa organlar bilan o‘zaro hamkorlik qilish;
nogironlarni protez-ortopediya yordami bilan ta’minlash, unga muhtoj bo‘lgan kishilarni hisobga olishni tashkil etishni nazorat qilish, ushbu masalalarda protez-ortopediya sanoati korxonalari bilan o‘zaro hamkorlik qilish;
nogironlar va keksalar uchun internat uylarda, pansionatlarda bo‘lgan fuqarolarni kerakli moddiy-maishiy, tibbiy xizmat bilan ta’minlash;
aholining eng kamxarj qatlamlariga davlat tomonidan ko‘rsatiladigan yordamning mo‘ljallangan kishilarga yetib borishini ta’minlash chora-tadbirlarini tayyorlash va amalga oshirish, ushbu masalalarda ijro etuvchi hokimiyat organlari, xayriya va boshqa jamoat tashkilotlari bilan o‘zaro hamkorlik qilish.
8. Hududiy boshqarma o‘ziga yuklatilgan vazifalarga muvofiq quyidagi asosiy vazifalarni amalga oshiradi:
davlat boshqaruvining viloyat (Toshkent shahar) organlari, tumanlar va shaharlarning ijro etuvchi organlari bilan, shuningdek, nogironlar, shu jumladan, ko‘rlar, karlar, baynalmilalchi jangchilar, atom stansiyalaridagi halokatlar oqibatlarini tugatish qatnashchilari jamiyatlari ishtirokida davlat yordamiga muhtoj bo‘lgan pensionerlarni, nogironlarni, bolali oilalarni ijtimoiy himoya qilishni yaxshilash bo‘yicha takliflarni ishlab chiqadi;
turmush darajasini tahlil qilish va uning istiqbolini belgilash asosida, aholini ko‘rsatib o‘tilgan toifalarini ijtimoiy himoya qilishning viloyat (Toshkent shahar) dasturini ishlab chiqadi, tuman (shahar) dasturlarini ishlab chiqishda tuman (shahar) hokimliklariga yordam beradi;
Oldingi tahrirga qarang.
davlat ijtimoiy sug‘urtasiga badallar va ajratmalar to‘planishi va jamlanishini amalga oshiradi; pensiyalar va ijtimoiy sug‘urta bo‘yicha nafaqalar belgilangan miqdorlarda to‘lanishiga sarflanadigan xarajatlarni mablag‘ bilan ta’minlaydi.
(8-bandning “b” kichik bandidagi uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1997-yil 11-fevraldagi 74-son qarori tahririda)
ijtimoiy ta’minot bo‘yicha pensiyalar va nafaqalarga qo‘shimcha imtiyozlar hamda ustamalar belgilashga doir ishlarni tashkil etadi, bunday imtiyozlar va ustamalarning tuman, shahar darajasida joriy qilinishini ta’minlaydi;
imtiyozli pensiya bilan ta’minlash huquqini beruvchi ishlab chiqarishlar, ishlar, kasblar, lavozimlar va ko‘rsatkichlar ro‘yxatlarini qo‘llanish masalalari bo‘yicha ijro etuvchi hokimiyatning viloyat, tuman, shahar organlari, tarmoq birlashmalari va korxonalari bilan o‘zaro hamkorlik qiladi;
respublika, viloyat oldidagi alohida xizmatlar uchun tayinlangan shaxsiy pensiyalarning to‘lanishini amalga oshiradi;
davlat boshqaruvining viloyat organlari, ijro etuvchi hokimiyatning shahar va tuman organlari ishtirokida keksa fuqarolarga, nogironlarga, bolali oilalarga hamda aholining davlat yordamiga muhtoj bo‘lgan boshqa guruhlariga ijtimoiy-maishiy xizmat ko‘rsatishni tashkil qiladi;
ularga qonunchilik bilan belgilangan imtiyozlar, sanatoriy va kurortlarda davolanish uchun yo‘llanmalar hamda harakatlanishning maxsus vositalari berilishi, ko‘rsatilgan fuqarolarga ijtimoiy yordam ko‘rsatishning yangi shakl va turlari joriy etilishi ustidan nazoratni ta’minlaydi;
ijtimoiy ta’minot muassasalarida — nogironlar uchun internat uylarda, pansionatlarda, sanatoriylarda, hunar-texnika bilim yurtlarida bo‘lgan keksa fuqarolar va nogironlarga moddiy-maishiy, tibbiy-ijtimoiy va madaniy xizmat ko‘rsatishni, ushbu muassasalarning moddiy bazasini mustahkamlashini tashkil etadi va nazorat qiladi;
pensionerlar va nogironlarga ijtimoiy yordam ko‘rsatadigan davlatdan tashqari xizmatlar va muassasalarni tashkil etishga ko‘maklashadi;
xo‘jalik faoliyatidan olingan mablag‘lapni aholiga ijtimoiy yordam ko‘rsatish dasturini mablag‘ bilan ta’minlashga yo‘naltirish maqsadida tasarrufidagi ijtimoiy-maishiy muassasalar ishini, shu jumladan, ularning tijorat faoliyatini muvofiqlashtirib borishni ta’minlaydi;
ijro etuvchi hokimiyatning mahalliy organlari orqali pensioner va nogironlarga mahalliy soliq yig‘imlari bo‘yicha imtiyozlar berish choralarini ko‘radi;
aholini ijtimoiy himoya qilish dasturini mablag‘ bilan ta’minlash uchun mablag‘lap jalb etishga doir ishlarda davlat, jamoat, diniy va xayriya tashkilotlari, muassasalari va korxonalarining o‘zaro hamkorlik qilishini ta’minlaydi;
pensionerlarni, nogironlarni, bolali oilalarni ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash hududiy jamg‘armasini belgilangan tartibda tashkil qiladi. Ushbu jamg‘armaga mablag‘larning to‘liq, o‘z vaqtida tushishi va ulardan belgilangan maqsadda foydalanilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;
g) tibbiy-ijtimoiy ekspertiza, nogironlarning qobiliyatini tiklash va ularga protez-ortopediya yordami ko‘rsatish bo‘yicha:
nogironlarni tibbiy-ijtimoiy jihatdan tiklash masalalarida DME (davolash-mehnat ekspertizasi) xizmati bilan doimiy ravishda o‘zaro hamkorlik qiladi;
tasarrufidagi hunar-texnika bilim yurtlariga nogironlarni hunarga o‘rgatish, qayta o‘qitish va ishga joylashtirish bo‘yicha rahbarlik qiladi;
nogironlar va keksa fuqarolar uchun infrastruktura obyektlarining qulay bo‘lishini ta’minlaydigan shahar qurilishi sohasida davlat siyosatini shakllantirishda qatnashadi;
nogironlarning jamoat tashkilotlariga nogironlar uchun ish o‘rinlari yaratishda va ularni ishga joylashtirishda yordam ko‘rsatadi;
viloyatda, Toshkent shahrida nogironlar va pensionerlar mehnatidan foydalanish bo‘yicha ixtisoslashtirilgan korxonalarni tashkil qilish va rivojlantirishga, mehnatning kasanachilik turlarini va ish bilan ta’minlashning boshqa shakllarini rivojlantirishga yordam beradi;
nogironlarni ijtimoiy jihatdan tiklash bosqichi sifatida nogironlarning jismoniy tarbiya va sport harakatini rivojlantirishga ko‘maklashadi;
viloyat, Toshkent shahri bo‘yicha maxsus transport vositalariga, ishlab chiqarish va maishiy tusdagi moslamalarga, nogironlarning qobiliyatini tiklash va ularni parvarishlashning boshqa texnik vositalariga bo‘lgan ehtiyojni hisobga olib boradi va aniqlaydi;
nogironlarni tibbiy-ijtimoiy jihatdan va ularning kasb qobiliyatini tiklash markazlarini hamda nogironlarni va keksalarni ijtimoiy himoya qilish vazifasini amalga oshiradigan boshqa tashkilotlarni tashkil etishga va ularning faoliyatini takomillashtirishga ko‘maklashadi;
tibbiy ma’lumotlar bo‘yicha protez-ortopediya yordamiga muhtoj bo‘lgan pensionerlar va nogironlarni hisobga olishni tashkil qilish, protez-ortopediya buyumlariga buyurtmalarning protez korxonalari tomonidan bajarilishi, belgilangan muddatlarga rioya qilinishi va ularning sifati ustidan nazoratni ta’minlaydi, protezlash bo‘yicha nogironlarga ko‘rsatilgan xizmatlar uchun moliyaviy hisob-kitoblarning o‘z vaqtida amalga oshirilishini ta’minlaydi;
viloyat, Toshkent shahar ijtimoiy ta’minot tizimida rejalashtirish-moliya ishlarini tashkil etadi, buning uchun tarmoqni rivojlantirish istiqbolini ishlab chiqadi hamda tasarrufidagi tashkilotlar va muassasalar tomonidan o‘tkaziladigan ijtimoiy himoya qilish tadbirlarini mablag‘ bilan ta’minlaydi;
pensiya va nafaqalarga qilinadigan xarajatlar rejasini hamda tegishli viloyat, Toshkent shahar budjeti hisobiga mablag‘ bilan ta’minlanadigan boshqarmaning o‘zini mablag‘ bilan ta’minlash smetasini tuzadi, uning tasdiqlanishini va ijrosini ta’minlaydi;
viloyat, Toshkent shahri bo‘yicha xarajatlarni mablag‘ bilan ta’minlashning yig‘ma rejasi tuzilishini ta’minlaydi, tasarrufidagi muassasalarga uslubiy va amaliy yordam ko‘rsatadi, tasdiqlangan xarajat smetalarining ular tomonida bajarilishini hamda ularni ta’minlash uchun ajratilgan mablag‘lardan foydalanilishini nazorat qiladi;
viloyat, Toshkent shahri bo‘yicha aholiga ijtimoiy yordam ko‘rsatishning har xil turlarini tashkil etishga doir iqtisodiy asoslashlarni tayyorlaydi;
o‘z huquq doirasida boshqarma, shahar va tuman organlari hamda muassasalari xodimlari mehnatini tashkil qilishni, me’yorlashni va unga haq to‘lashni takomillashtirish bo‘yicha tadbirlarni amalga oshiradi;
tasarrufidagi muassasalarning xo‘jalik faoliyati bo‘yicha balanslar va hisobotlarni ko‘rib chiqadi, tasarrufidagi tashkilotlar va korxonalarning moliya-xo‘jalik faoliyatini idora ichida nazorat qilishni amalga oshiradi, aniqlangan qoida buzishlarni bartaraf etish chora-tadbirlarini ko‘radi;
tasarrufidagi tashkilotlar va muassasalar tomonidan davlat markazlashgan kapital mablag‘laridan samarali foydalanilishini ta’minlaydi, ijtimoiy ta’minot tizimi yangi tashkilotlari muassasalarini qurish, ishlab turganlarini qayta qurish va texnika bilan qayta jihozlash bo‘yicha istiqbolli dasturlarni ishlab chiqishni tashkil etadi;
xizmat ko‘rsatiladigan hududdagi tumanlar, shaharlarning ijro etuvchi hokimiyat organlari bilan birgalikda ijtimoiy ta’minot muassasalari tarmoqlarini qurish va rivojlantirish, shuningdek, viloyat (Toshkent shahar) ijtimoiy ta’minot boshqarmasi huquq doirasiga kiradigan boshqa masalalar bo‘yicha qarorlar qabul qiladi.
ijtimoiy ta’minot tizimining tuman, shahar organlarida hamda tasarrufidagi tashkilotlar va muassasalarda amaldagi qonunchilikning to‘g‘ri qo‘llanilishini nazorat qilishni amalga oshiradi;
fuqarolarning takliflari, arizalari va shikoyatlarini qonunlarda belgilangan muddatlarda ko‘rib chiqadi va ular bo‘yicha zarur chora-tadbirlar ko‘radi; ijtimoiy ta’minot masalalari bo‘yicha fuqarolarni qabul qilishni amalga oshiradi;
tasarrufidagi tashkilotlar va muassasalar, shuningdek, ijtimoiy ta’minot tuman, shahar organlari xodimlarini joriy tayyorlash, qayta tayyorlash hamda ularning malakasini oshirish tadbirlarini tashkil qiladi va o‘tkazadi; tasarrufidagi hunar-texnika bilim yurtlari faoliyatiga tashkiliy-uslubiy rahbarlikni va nazorat qilishni amalga oshiradi;
viloyat (Toshkent shahri) aholisini radio, televideniye, gazeta va jurnallar orqali ijtimoiy ta’minot masalalari bo‘yicha xabardor qilib turadi;
ijtimoiy ta’minot organlarining, shu jumladan, mehnat jarohati olgan yoki kasb kasalliklariga chalingan ishchilar va xizmatchilar ko‘rgan zarar uchun javobgar bo‘lgan korxonalar, muassasalardan va tashkilotlardan pensiya summalarini undirib olish bo‘yicha shikoyat-da’vo ishlarini tashkil qiladi.
10. Viloyat (Toshkent shahar) ijtimoiy ta’minot boshqarmasiga viloyat va Toshkent shahar hokimlarining tavsiyanomasiga binoan O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi tomonidan lavozimga tayinlanadigan va lavozimdan ozod qilinadigan boshliq rahbarlik qiladi. Boshliq boshqarmaga yuklatilgan vazifalarning bajarilishi va uning o‘z funksiyalarini amalga oshirishi uchun shaxsan javob beradi. Boshliqning uning tavsiyanomasiga binoan O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi tomonidan, viloyat (Toshkent shahar) hokimi bilan kelishgan holda lavozimga tayinlanadigan va lavozimdan ozod qilinadigan o‘rinbosarlari bo‘ladi.
Boshqarma boshlig‘i va boshqarma boshlig‘ining o‘rinbosari lavozimiga oliy yuridik yoki oliy iqtisodiy ma’lumotga hamda ijtimoiy ta’minot organlarida kamida uch yil rahbarlik ish stajiga ega bo‘lgan shaxslar tayinlanishi mumkin.
boshliq o‘rinbosarining va tarkibiy tuzilmalar rahbarlarining o‘zlariga yuklatilgan vazifalarning bajarilishi uchun javobgarlik darajasini belgilaydi;
o‘z huquq doirasida tasarrufidagi barcha tashkilotlar va muassasalar, shuningdek, tuman, shahar ijtimoiy ta’minot organlari tomonidan bajarilishi majburiy bo‘lgan buyruqlar chiqaradi va ko‘rsatmalar beradi;
boshqarma apparatining shtat jadvalini, uning tarkibiy bo‘linmalari to‘g‘risidagi nizomni, xodimlarning lavozim vazifalarini tasdiqlaydi;
ijtimoiy ta’minot boshqarmasi apparati xodimlarini hamda tasarrufidagi muassasalar va o‘quv yurtlari rahbarlarini amaldagi mehnat qonunlariga muvofiq lavozimga tayinlaydi va lavozimdan bo‘shatadi; kadrlar bilan yakka tartibda tarbiyaviy ishlar olib boradi;
alohida o‘rnak ko‘rsatgan xodimlarni belgilangan tartibda faxriy unvonlar va mukofotlarga tavsiya etadi;
tasdiqlangan smetalar va ajratilgan mablag‘lar doirasida kreditlar va mablag‘larni boshqaradi, moliya-shtat intizomiga rioya qilishni, pul mablag‘lari va moddiy boyliklarning saqlanishini ta’minlaydi;
amaldagi qonunchilikka muvofiq boshqa huquqlarga ega bo‘ladi. Ijtimoiy ta’minot boshqarmasi boshlig‘i o‘ziga berilgan ayrim vakolatlarni o‘ziga bo‘ysunuvchi mansabdor shaxslarga vaqtinchalik berish huquqiga egadir (boshqarma boshlig‘i sifatida uning mutlaq huquq doirasiga taalluqli bo‘lgan huquqlar bundan mustasno).
12. Viloyat (Toshkent shahar) boshqarmasi apparatiga oliy yuridik, iqtisodiy ma’lumotga va tanlangan ish yo‘nalishi bo‘yicha maxsus ma’lumotga hamda shahar, tuman ijtimoiy ta’minot organlar va muassasalarida rahbarlik yoki mutaxassislik lavozimlarida kamida bir yarim yil ish stajiga ega bo‘lgan mutaxassislar qabul qilinishi mumkin.
13. Ijtimoiy ta’minot boshqarmasida boshqarma boshlig‘i (Kengash rais), lavozim bo‘yicha boshliq o‘rinbosarlari, boshqarmaning rahbar xodimlari, tasarrufidagi tashkilotlar va muassasalar rahbarlaridan iborat tarkibda Kengash tuziladi.
Kengash a’zolari viloyat va Toshkent shahar ijtimoiy ta’minot boshqarmasi boshliqlarining tavsiyanomalariga binoan O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi tomonidan tasdiqlanadilar.
Kengash pensionerlar va nogironlarni ijtimoiy ta’minlash hamda ijtimoiy himoya qilishning eng muhim masalalarini, tuman (shahar) ijtimoiy ta’minot bo‘limlari mudirlari va mudir o‘rinbosarlarini tayinlashni kelishish masalalarini ko‘rib chiqadi. Kengash qarorlari, odatda, boshqarma boshlig‘ining buyruqlari bilan amalga oshiriladi.
14. Hududiy ijtimoiy ta’minot boshqarmasining namunaviy tuzilmasi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1993-yil 16-iyuldagi 358-son qarori bilan tasdiqlangan va u quyidagilardan iborat bo‘ladi:
1. Ijtimoiy ta’minot bo‘limi pensionerlar, nogironlar va balog‘atga yemagan bolalari bo‘lgan oilalarni ijtimoiy himoya qilish bo‘yicha tuman, shahar davlat boshqaruv organi hisoblanadi.
Bo‘lim o‘z faoliyatida tegishli ravishda Qoraqalpog‘iston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligiga, viloyat, Toshkent shahar ijtimoiy ta’minot boshqarmasiga, tegishli tuman, shahar hokimiga va O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligiga bo‘ysunadi.
2. Bo‘lim O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga, qonunlarga, Oliy Kengashning qarorlariga va boshqa hujjatlariga, Prezident va Vazirlar Mahkamasi qabul qilgan hujjatlarga, O‘zbekiston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligining buyruqlari, qarorlari, yo‘riqnomalari va ko‘rsatmalariga, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashining qarorlariga, viloyat, Toshkent shahar hokimliklarining, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligining, viloyat, Toshkent shahar ijtimoiy ta’minot boshqarmasining, shuningdek, xalq deputatlari Kengashining hamda tuman, shahar hokimliklarining qarorlariga amal qiladi.
3. Ijtimoiy ta’minot bo‘limi yuridik shaxs hisoblanadi, bank muassasalarida hisob va boshqa raqamlarga, O‘zbekiston Respublikasi Davlat gerbi tasviri tushirilgan o‘z nomi o‘zbek va rus tillarida yozilgan muhrga shuningdek, tegishli muhrlarga va to‘rt burchak muhrlarga ega bo‘ladi, sudda yoki xo‘jalik sudida da’vogar va javobgar bo‘lishi mumkin.
4. Ijtimoiy ta’minot bo‘limini mablag‘ bilan ta’minlash tuman, shahar budjetining davlat boshqaruv organlarini ta’minlashga yo‘naltiriladigan mablag‘lar hisobiga amalga oshiriladi.
5. Bo‘lim o‘z faoliyatini davlat boshqaruvining tuman, shahar boshqa organlari, davolash-mehnat ekspertizasi komissiyalari, shuningdek, fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari, jamoat tashkilotlari, xayriya jamg‘armalari bilan o‘zaro hamkorlikda olib boradi.
6. Tuman, shahar ijtimoiy ta’minot bo‘limlari rahbarlarini tayinlash Qoraqalpog‘iston Respublika Ijtimoiy ta’minot vazirligi, viloyat, Toshkent shahar ijtimoiy ta’minot boshqarmalari tomonidan tuman, shahar hokimliklarining tavsiyanomalari bo‘yicha amalga oshiriladi.
7. Quyidagilar ijtimoiy ta’minot bo‘limi faoliyatining asosiy vazifalari va yo‘nalishlari hisoblanadi:
pensionerlar, nogironlar va bolali kamxarj oilalarning pensiya ta’minotini, ularga ijtimoiy xizmat ko‘rsatish va ularni ijtimoiy himoya qilishni tashkil etish, bu ishda boshqa davlat jamoat tashkilotlarining faoliyatini muvofiqlashtirish;
keksalarni va mehnatga layoqatsiz fuqarolarni ijtimoiy himoya qilishning respublika va mahalliy maqsadli dasturlarida ko‘zda tutilgan vazifalarini bajarish;
Oldingi tahrirga qarang.
pensiya va nafaqalar to‘lashga yo‘naltirilgan ijtimoiy sug‘urta mablag‘laridan belgilangan maqsadda foydalanishni va ta’minlash, O‘zbekiston Respublikasi qonunlarida ko‘zda tutilgan imtiyozlarni berish;
(7-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1997-yil 11-fevraldagi 74-son qarori tahririda)
nogironlarni ishga joylashtirish tadbirlarini amalga oshirish, ularni kasbi bo‘yicha o‘qitish va qayta o‘qitish, nogironlar va keksa fuqarolarni ishga joylashtirishga, shuningdek, nogironlar va pensionerlar mehnatidan foydalanishga mo‘ljallangan korxonalar, sexlar va uchastkalar tashkil etishga ko‘maklashish;
tuman, shahar hududida ishlab turgan davolash-mehnat ekspert komissiyalari (DMEK) bilan o‘zaro hamkorlik qilish;
pensiya va nafaqalar tayinlashga taqdim etish uchun hujjatlarni tayyorlash ishlarida mulkchilikning barcha shakllaridagi korxonalar, muassasalar va tashkilotlarga huquqiy yordam ko‘rsatish;
mehnatga layoqatsiz fuqarolarni ijtimoiy ta’minot muassasalariga joylashtirish bilan bog‘liq masalalarni ko‘rib chiqish; tuman, shahar hududida joylashgan ijtimoiy ta’minot muassasalariga amaliy yordam ko‘rsatish;
pensionerlarga, Ulug‘ Vatan urushi qatnashchilari va nogironlariga hamda halok bo‘lgan harbiy xizmatchilarning oilalariga, boshqa nogironlarga hamda boquvchisini yo‘qotgan oilalarning a’zolariga, bolali onalarga ular uchun ko‘zda tutilgan imtiyoz va yengilliklarning berilishi ustidan nazoratni amalga oshirish; ularga imtiyozlar va yengilliklarni olishda yordam ko‘rsatish;
O‘zbekiston ko‘rlar jamiyati, O‘zbekiston karlar jamiyati, O‘zbekiston nogironlar jamiyati boshlang‘ich tashkilotlari va o‘quv-ishlab chiqarish korxonalari ishlarini tashkil etishga ko‘maklashish;
yolg‘iz keksalarga va mehnatga layoqatsiz fuqarolarga ijtimoiy yordam ko‘rsatish ishlarini amalga oshirish; ijtimoiy ta’minot to‘g‘risidagi qonunlarni tushuntirish, pensiya va nafaqalar tayinlash hamda belgilangan imtiyozlar va yengilliklarni olish uchun zarur bo‘lgan hujjatlarni olishda fuqarolarga ko‘maklashish;
tashkiliy va hisoblash texnikasining zamonaviy vositalaridan foydalangan holda bo‘limda mehnatni tashkil qilish uslublarini takomillashtirish.
pensiya va nafaqalarni tayinlash va qayta hisob-kitob qilish uchun zarur bo‘lgan tavsiyanomalarni, arizalarni va hujjatlarni qabul qiladi, ularni amaldagi qonunlarga muvofiq rasmiylashtiradi;
qonunlar bilan belgilangan tartibda, tegishli ravishda rasmiylashtirilgan materiallarga muvofiq pensiya tayinlaydi;
hujjatlarni tayyorlaydi va belgilangan tartibda har oyda beriladigan nafaqalar tayinlash to‘g‘risida tuman, shahar hokimiga ko‘rib chiqish uchun takliflar kiritadi;
pensionerlarning hamda nafaqa oluvchi shaxslarning pensiya hujjatlarini, amaldagi qoidalarda ko‘zda tutilgan boshqa hujjatlarni rasmiylashtiradi; pensionerlarga pensiya guvohnomalarini beradi;
pensiya va nafaqalar miqdorini hisoblab chiqish ishlarini amalga oshiradi, rasmiylashtiradi va ishlamaydigan pensionerlarga pensiyalar to‘lash bo‘yicha aloqa korxonalari va omonat kassalar, kichik korxonalar tomonidan pensiya va nafaqalarning o‘z vaqtida, to‘g‘ri yetkazib berilishi va to‘lanishi ustidan doimiy nazoratni amalga oshiradi;
pensiya va nafaqalar tayinlash uchun hujjatlarni rasmiylashtirishning qonun bilan belgilangan tartibiga (qoidalariga) mulkchilikning barcha shakllaridagi korxonalar, muassasalar, tashkilotlar ma’muriyati tomonidan rioya qilinishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;
davolash-mehnat ekspertiza komissiyasi (DMEK)ning ishlashi uchun tegishli shart-sharoitlar yaratish chora-tadbirlarini ko‘radi, nogironlarning o‘z vaqtida qayta ko‘rikdan o‘tishlari ustidan nazoratni amalga oshiradi, ishlamayotgan fuqarolarga amaldagi qoidalarga muvofiq, DMEKda ko‘rikdan o‘tish uchun yo‘llanma beradi;
nogironlarni ishga joylashtirishni amalga oshiradi; mehnat organlari va kasaba uyushmasi organlari bilan birgalikda korxonalarda, muassasalarda, tashkilotlarda va jamoa xo‘jaliklarida nogironlarni kasbga o‘rgatishni va qayta o‘qitishni tashkil etadi yoki ularni ijtimoiy ta’minot tizimidagi kurslarga va o‘quv yurtlariga o‘qishga yuboradi;
tuman, shahar hududidagi keksalar va nogironlar uchun internat uylar, internat hunar-texnika bilim yurtlari ishlarini yaxshilashga yordam beradi, korxonalar, tashkilotlar, jamoa va davlat xo‘jaliklari mablag‘lari hisobiga mehnat faxriylari, kamxarj pensionerlar, mehnat nogironlari uchun idoraga qarashli internat uylar tashkil etishga ko‘maklashadi;
tumanlar, shaharlar hokimlarining topshirig‘iga binoan, alohida xizmatlar uchun pensiyalar tayinlash masalalari bo‘yicha materiallarni rasmiylashtiradi va ularga taqdim etadi;
protez-ortopediya buyumlariga, maxsus transport vositalariga muhtoj bo‘lgan shaxslarni aniqlaydi va hisobga oladi, ularga ushbu buyum va vositalarni olishda ko‘maklashadi;
o‘zgalar parvarishiga muhtoj bo‘lgan yolg‘iz keksalarni, nogironlarni hisobga olish hamda ularga xizmat ko‘rsatish sifatini yaxshilash ishlarini tashkil qiladi;
talab-da’vo ishlarini, shu jumladan, mehnat jarohati olgan yoki kasb kasalligiga chalingan ishchi va xizmatchilar ko‘rgan zarar uchun javobgar bo‘lgan korxonalar, muassasalar va tashkilotlardan pensiya summasini undirib olish bo‘yicha ishlarni amalga oshiradi;
pul mablag‘lari va moddiy boyliklarning buxgalteriya hisobini olib boradi; statistika va buxgalteriya hisobotini tuzadi hamda belgilangan tartibda taqdim etadi;
Ijtimoiy sug‘urta jamg‘armasi mablag‘laridan pensiya va nafaqalarni to‘lashga qilinadigan xarajatlar rejalarini, shuningdek, tuman va shaharlarning tegishli budjetlari hisobiga mablag‘ bilan ta’minlanadigan tuman, shahar ijtimoiy ta’minot bo‘limlarini mablag‘ bilan ta’minlash xarajatlari smetalarini tuzadi hamda ularni xalq deputatlari tuman shahar Kengashida va tuman, shahar hokimi tomonidan tasdiqlanishini ta’minlaydi;
ommaviy axborot vositalaridan foydalangan holda, ijtimoiy ta’minot masalalari bo‘yicha aholi o‘rtasida tushuntirish ishlarini tashkil qiladi va olib boradi; fuqarolarni va korxonalar, tashkilotlarning vakillarini qabul qiladi, bo‘limning huquq doirasiga taalluqli bo‘lgan masalalar bo‘yicha ariza va shikoyatlarni ko‘rib chiqadi hamda ular yuzasidan zarur chora-tadbirlar ko‘radi;
boshqa davlat organlari, kasaba uyushmalari va boshqa jamoat tashkilotlari bilan birgalikda korxonalar va tashkilotlar mablag‘lari hisobiga kamxarj fuqarolarning pensiya va nafaqalariga ustamalar belgilash bo‘yicha tadbirlarni tashkil qiladi;
muhtoj pensionerlarga va ularning oila a’zolariga, boquvchisini yo‘qotgan oilalarga moddiy yordam ko‘rsatish uchun xayriya tadbirlarini tashkil qiladi; belgilangan tartibda pensionerlar uchun sanatoriy va dam olish uylariga yo‘llanmalar ajratadi;
nogironlar va pensionerlarga xizmat ko‘rsatish ishlariga jamoat faollarini, shuningdek, shtatsiz inspektorlarni jalb etadi;
bo‘limda ish yuritishni amalga oshiradi, pensiya va nafaqalar tayinlashga doir materiallarni, pensiya va nafaqalar oluvchilarning pensiya va shaxsiy hisob raqamlarini, bo‘lim faoliyatiga taalluqli bo‘lgan boshqa hujjatlarni, shuningdek, arxiv materiallarini saqlaydi.
mulkchilikning barcha shakllaridagi korxonalar, muassasalar va tashkilotlardan ilgari ishlagan yoki ishlashni davom ettirayotgan pensionerlarni, nogironlarni ijtimoiy himoya qilish bo‘yicha ishlarning ahvoli to‘g‘risida axborot olish, ular rahbarlarining ushbu masalalar bo‘yicha hisobotlarini eshitish;
mulkchilikning barcha shakllaridagi korxonalar, muassasalar va tashkilotlarda pensiyalar olish uchun hujjatlarning to‘g‘ri rasmiylashtirilganligini tekshirish hamda aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish bo‘yicha tavsiyalar berish.
10. Ijtimoiy ta’minot bo‘limi o‘z ishlari to‘g‘risida xalq deputatlari tuman, shahar Kengashlariga, tuman, shahar hokimliklariga, ijtimoiy ta’minotning yuqori organlariga hisobot berib turadi;
11. Ijtimoiy ta’minot bo‘limiga tuman, shahar hokimining taqdimnomasiga binoan Qoraqalpog‘iston Respublikasi Ijtimoiy ta’minot vazirligi, viloyatlar, Toshkent shahar ijtimoiy ta’minot boshqarmasi tomonidan lavozimga tayinlanadigan va lavozimdan ozod etiladigan mudir rahbarlik qiladi. Mudirning o‘rinbosarlari ijtimoiy ta’minot boshqarmasi Kengashi va tuman, shahar hokimi bilan kelishilgan holda bo‘lim mudiri tomonidan tayinlanadi.
12. Oliy yuridik yoki iqtisodiy bilimga hamda ijtimoiy ta’minot organlarida kamida uch yil ish stajiga ega bo‘lgan shaxslar tuman, shahar ijtimoiy ta’minot bo‘limi mudiri va mudir o‘rinbosari lavozimida ishlashi mumkin.
bo‘lim va uning tasarrufidagi muassasalar faoliyatiga rahbarlik qiladi, ijtimoiy ta’minot bo‘limiga yuklatilgan vazifalarning bajarilishi uchun shaxsan javob beradi;
ijtimoiy ta’minot bo‘limi xodimlarini mehnat qonunlariga muvofiq ishga qabul qiladi va ishdan bo‘shatadi (bunday xodimlar oliy yoki o‘rta maxsus yuridik, iqtisodiy hamda tanlagan ish yo‘nalishi bo‘yicha boshqa tegishli maxsus ma’lumotli shaxslar bo‘lishi mumkin), kadrlar bilan yakka tartibda tarbiyaviy ishlar olib boradi;
tuman, shahar hokimi qarorlari va farmoyishlari, shuningdek, davlat hokimiyati va boshqaruvining yuqori organlari hujjatlari asosida hamda ularni bajarish yuzasidan, o‘z huquq doirasida buyruqlar chiqaradi, ularning bajarilishini tekshiradi;
ijtimoiy ta’minot va ijtimoiy yordam masalalari bo‘yicha qarorlar hamda farmoyishlar loyihalarini tuman, shahar Kengashiga, tuman, shahar hokimiga ko‘rib chiqish uchun kiritadi;
fuqarolarning takliflari, arizalari va shikoyatlarini qonunlarda belgilangan muddatlarda ko‘rib chiqadi, ularni hal qilish chora-tadbirlarini ko‘radi, ijtimoiy ta’minot masalalari bo‘yicha fuqarolarni qabul qiladi;
tasdiqlangan smetalar va ajratilgan mablag‘lar doirasida kreditlar va mablag‘larni boshqaradi; moliya-shtat intizomiga rioya qilishni, pul mablag‘lari va moddiy boyliklarning saqlanishini ta’minlaydi.
14. Ijtimoiy ta’minot bo‘limining namunaviy tuzilishi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1993-yil 16-iyuldagi 358-son qarori bilan tasdiqlangan va u quyidagi shu’ba va xizmatlardan iborat bo‘ladi:
15. Ijtimoiy ta’minot bo‘limini kadrlar bilan to‘ldirish uchun tuman, shahar hokimliklari tomonidan, normativga muvofiq xizmat ko‘rsatiladigan kishilar sonini hisobga olgan holda, shtat birligi va mehnatga haq to‘lash fondi ajratiladi.