LexUZ шарҳи
Мазкур қарор Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2011 йил 24 августдаги 242-сонли «Ўзбекистон Республикаси Фавқулодда вазиятларда уларнинг олдини олиш ва ҳаракат қилиш давлат тизимини янада такомиллаштириш тўғрисида»ги қарорига мувофиқ ўз кучини йўқотган.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Ўзбекистон Республикаси Фавқулодда вазиятлар вазирлигини ташкил этиш тўғрисида» 1996 йил 4 мартдаги ПФ–1378-сон Фармонини бажариш юзасидан Вазирлар Маҳкамаси қарор қилади:
1. Ўзбекистон Республикаси Фавқулодда вазиятларда уларнинг олдини олиш ва ҳаракат қилиш давлат тизими (ФВДТ) тўғрисидаги Низом ва унинг тузилмаси (1, 2*-иловалар) тасдиқлансин.
2. Аҳолини ва ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш бўйича функциялар 3-иловага мувофиқ Ўзбекистон Республикаси вазирликлари ва идораларига юклансин.
3. Вазирликлар ва идоралар, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент шаҳар ҳокимликлари 3 ой муддатда ФВДТнинг функционал ва ҳудудий қуйи тизимлари тўғрисидаги низомларни ишлаб чиқсинлар ва Фавқулодда вазиятлар вазирлиги билан келишган ҳолда тасдиқласинлар.
5. Мазкур қарорнинг бажарилишини назорат қилиш Ўзбекистон Республикаси Бош вазирининг биринчи ўринбосари И.Ҳ. Жўрабеков зиммасига юклансин.
1. Мазкур Низом Ўзбекистон Республикаси Фавқулодда вазиятларда* уларнинг олдини олиш ва ҳаракат қилиш давлат тизими (ФВДТ)нинг асосий вазифаларини, уни ташкил этиш, унинг таркиби ҳамда фаолият кўрсатиш тартибини белгилайди.
2. ФЗДТ бошқарув органлари, республика ва маҳаллий ҳокимият органларини, аҳолини ва ҳудудларни** фавқулодда вазиятлардан ҳимоя қилиш масалаларини ҳал этиш ваколатига кирадиган корхоналар ва муассасаларнинг куч ва воситаларини бирлаштиради ҳамда фавқулодда вазиятларнинг*** олдини олиш ва бартараф этиш соҳасидаги тадбирларни ташкил этиш ва амалга ошириш, улар юзага келганда аҳоли хавфсизлигини, атроф-табиий муҳитни муҳофаза қилиш ҳамда тинчлик ва ҳарбий даврда давлат иқтисодиётига зарарни камайтиришни таъминлашга мўлжалланган.
3. ФВДТ органлари ўз фаолиятларида Ўзбекистон Республикаси Конституциясига, қонунларига, Олий Мажлиснинг қарорларига, Ўзбекистон Республикаси Президентининг фармонлари, қарорлари ва фармойишларига, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарорлари ва фармойишларига, Фавқулодда вазиятлар вазирининг буйруқлари ва кўрсатмаларига, Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномаларига ва мазкур Низомга амал қиладилар.
тинчлик ва ҳарбий даврда аҳоли ва ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш соҳасида ҳудудий ва иқтисодий меъёрий ҳужжатларнинг ягона концепциясини белгилаш, ишлаб чиқиш ва амалга ошириш;
республика ҳудудидаги мумкин бўлган техноген ва табиий фавқулодда вазиятларни прогнозлаш, уларнинг ижтимоий-иқтисодий оқибатларини баҳолаш;
фавқулодда вазиятларнинг олдини олишга, одамлар хавфсизлигини таъминлашга, хавфли технологиялар ва ишлаб чиқаришларнинг таваккалчилигини пасайтириш, мулкчилик шаклларидан ва идоравий бўйсунишидан қатъи назар, иқтисодиёт тармоқлари, корхоналар, муассасалар ва ташкилотлар* фаолият кўрсатишининг барқарорлигини оширишга қаратилган мақсадли ва комплекс илмий-техник дастурларни ишлаб чиқиш ва амалга ошириш:
бошқарув органлари ва тизимларнинг фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш ва уларни бартараф этиш учун мўлжалланган куч ва воситаларининг доимий тайёрлигини таъминлаш;
аҳоли ва ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш соҳасидаги ахборотларни йиғиш, ишлаб чиқиш, алмашиш ва бериш;
аҳолини, бошқарув органларининг мансабдор шахсларини, ФВДТ кучлари ва воситаларини фавқулодда вазиятларда ҳаракат қилишга тайёрлаш;
аҳоли ва ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш соҳасида давлат экспертизаси, назорати ва текширувини амалга ошириш;
фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш соҳасида аҳолининг, шу жумладан уларни тугатишда бевосита қатнашган шахсларнинг ҳуқуқ ва мажбуриятларини амалга ошириш;
5. ФВДТ ҳудудий ва функционал қуйи тизимлардан иборат бўлади ҳамда республика, маҳаллий ва объектлар миқёсидаги уч даражага эга бўлади.
6. ФВДТнинг ҳудудий қуйи тизимлари ўз маъмурий ҳудудлари доирасида фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш ва уларни бартараф этиш учун Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳрида тузилади ҳамда тегишли равишда туманлар, шаҳарлар, шаҳарчалар, қишлоқлар ва овуллар миқёсидаги бўғинлардан иборат бўлади.
ФВДТ ҳудудий қуйи тизимларининг вазифалари, уларни ташкил этиш, куч ва воситалари таркиби, фаолият кўрсатиш тартиби мазкур Низом; ушбу қуйи тизимлар тўғрисида маҳаллий геофизик ва табиий иқлим шароитларини, кучли хавфли объектларнинг мавжудлигини ҳисобга олиб ишлаб чиқиладиган низомлар билан белгиланади ҳамда Фавқулодда вазиятлар вазирлиги билан келишилган ҳолда тегишли равишда Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгашининг Раиси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар ҳокимлари томонидан тасдиқланади.
7. ФВДТнинг функционал қуйи тизимлари вазирликлар, давлат қўмиталари, корпорациялар, концернлар, уюшмалар ва компанияларда* атроф-табиий муҳит ва кучли хавфли объектлар ҳолатини кузатиш ва назорат қилишни амалга ошириш, шунингдек идорага қарашли объектларда уларнинг ишлаб чиқариш фаолияти билан боғлиқ фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш ва уларни бартараф этиш учун ташкил этилади ҳамда қуйи тизимларнинг давлат назорати (назорат-инспекция хизматлари) органлари, куч ва воситаларидан иборат бўлади.
ФВДТ функционал қуйи тизимларининг вазифалари, уларни ташкил этиш ҳамда давлат назорати (назорат-инспекция хизматлари) органларининг таркиби, кузатиш ва назорат ташкилотлари ва бошқа бўлинмалари, фавқулодда вазиятларни тугатиш кучлари ва воситалари мазкур Низом, ушбу қуйи тизимлар тўғрисидаги вазирликлар ва идораларнинг атроф-табиий муҳит аҳволини кузатиш ва назорат қилиш соҳасидаги функциялари, идорага қарашли кучли хавфли объектлардаги ишлаб чиқариш технологияларининг хусусияти ҳисобга олинган ҳолда ишлаб чиқиладиган низомлар билан белгиланади ҳамда Фавқулодда вазиятлар вазирлиги билан келишилган ҳолда тегишли вазирлар ва идоралар раҳбарлари томонидан тасдиқланади.
хабар бериш, алоқа тизимлари, бошқарув ва ахборот билан таъминлашнинг автоматлаштирилган тизимлари (БАТ).
9. ФВДТ раҳбар органлари — бу аҳоли ва ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш масалаларини ҳал этиш ваколатига кирадиган давлат бошқаруви, маҳаллий ҳокимият органлари ва объектлар маъмуриятидир:
атроф-табиий муҳит ва кучли хавфли объектларнинг ҳолатини кузатиш ва назорат қилиш учун масъул бўлган, шунингдек, таркибида кимёвий, портловчи, ёнғин чиқиши мумкин бўлган ва бошқа хавфли объектлар мавжуд бўлган вазирликлар ва идоралар;
маҳаллий даражада — Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар, шаҳарлар ва туманлар ҳокимликлари;
ФВДТ, унинг қуйи тизимлари ва бўғинларининг фаолият кўрсатишини ташкил этиш, аҳолини ва ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш бўйича уларга юкланган вазифаларни бажаришга тайёрлиги учун тўлиқ жавобгарлик тегишли раҳбар органларга юкланади.
10. ФВДТнинг кундалик бошқарув органлари — бу ФВДТнинг тегишли ҳудудий ва функционал қуйи тизимларига ҳамда унинг бўғинларига бевосита кундалик бошқарувни амалга оширувчи бошқарув органларидир, улар қуйидагиларни ўз ичига олади:
вазирликлар ва идораларнинг фавқулодда вазиятлар бўлимлари (шуъбалар ёки махсус тайинланган мансабдор шахслар);
ФВДТ кундалик бошқарув органларини жойлаштириш доимий дислокация пунктларида, шаҳар ва шаҳардан ташқаридаги ЗБП-ларда ташкил этилади, улар тегишли хабар бериш, алоқа, ахборотни ишлаб чиқиш ва узатишнинг рўйхатли воситалари билан жиҳозланади ҳамда уларга юкланган вазифаларни бажаришга доимий тайёр ҳолда сақланади.
табиий фавқулодда вазиятлар оқибатларини имкони борича пасайтирувчи чора-тадбирларни ишлаб чиқиш ҳамда амалга оширишга раҳбарлик қилиш, фавқулодда вазиятлар шароитларида иқтисодиёт тармоқлари ҳамда алоҳида муҳим кучли хавфли объектларнинг барқарор фаолият кўрсатишларини таъминлаш;
аҳолини ва ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш соҳасида республика мақсадли ва илмий-техник дастурларини ишлаб чиқишда қатнашиш;
республика марказлаштирилган хабар бериш тизимини, шунингдек, ахборот билан таъминлаш ва бошқаришнинг автоматлаштирилган тизими (БАТ)ни яратиш ва уни доимий тайёр ҳолда сақлаш;
алоқа, радио, телевидение ва бошқа техника воситаларининг давлат ва идоравий каналларидан бошқариш ва ахборотни узатиш учун марказлаштирилган ҳолда фойдаланишни таъминлаш;
кимёвий ва бошқа кучли хавфли объектларда ҳамда уларга ёндош ҳудудларда хабар бериш ва ахборотларнинг маҳаллий тизимини, шунингдек, сув омборларининг гидротехник иншоотларида сигнализация ва хабар беришнинг маҳаллий автоматлаштирилган тизимларини лойиҳалаштириш ва яратишни назорат қилиш;
атроф-табиий муҳит ҳамда кучли хавфли объектларнинг ҳолатини кузатиш ва назорат қилиш тизимини ташкил этиш, фавқулодда вазиятларни прогнозлаш;
бошқарув органлари, бошқарув пунктлари, ФВДТ кучлари ва воситаларининг фавқулодда вазиятларда ҳаракат қилишга тайёрлигини таъминлаш;
юзага келган фавқулодда вазиятлар, уларнинг ривожланиш кўламлари ва кечиши, мумкин бўлган оқибатлари ҳамда фавқулодда вазиятларни бартараф этишга оид қабул қилинаётган чора-тадбирлар тўғрисидаги ахборотларнинг тўпланишини ва алмашилишини ҳамда хабар қилинишини таъминлаш ва назорат қилиш;
авария-қутқарув ва бошқа кечиктириб бўлмайдиган ишларни, шу жумладан эвакуация ишларини ўтказишга оид тадбирларнинг бажарилишини таъминлаш, зарар кўрган аҳоли учун ҳаёт шароити яратиш;
фавқулодда вазиятларни бартараф этишга жалб қилинган вазирликлар ва идоралар, куч ва воситаларнинг ўзаро ҳамкорлигини ташкил этиш ва мувофиқлаштириш;
фавқулодда вазиятларни бартараф этиш учун республика (идора) молиявий ва моддий ресурслар захирасини, шунингдек ФВДТнинг махсус суғурта жамғармасини тузишга ва ундан фойдаланишга раҳбарлик қилиш;
фавқулодда вазиятлардан зарар кўрган аҳолини ижтимоий муҳофаза қилишга оид тадбирларни амалга оширишда қатнашиш;
фавқулодда вазиятларда идорага қарашли объектларнинг раҳбарлари таркиби, куч ва воситаларини, шунингдек ходимларини тайёрлашни мувофиқлаштириш;
ишлаб чиқариш ва технологиялар хавфсизлиги, шунингдек ходимларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилишнинг тармоқ нормалари ва қоидаларини ишлаб чиқишда қатнашиш;
фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш ва уларни бартараф этиш, фавқулодда вазиятлар шароитларида кучли хавфли объектлар ишининг ишончлилигини таъминлашга оид ташкилий ва муҳандислик-техника тадбирларини ишлаб чиқиш ва амалга ошириш;
фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш ва уларни тугатиш бўйича ҳудудий (вилоят) мақсадли дастурларни ишлаб чиқиш ва амалга оширишда қатнашиш;
вилоят ичидаги алоқа ва хабар бериш тизимлари, шунингдек бошқарувнинг ва ахборот билан таъминлашнинг автоматлаштирилган тизими (БАТ)ни ташкил этиш ва доимий тайёр ҳолда сақлаш;
бошқариш ва ахборотни узатиш учун алоқа, радио, телевидение ҳамда бошқа техника воситаларининг давлат вилоят ва идоравий каналларидан марказлаштирилган ҳолда фойдаланишни таъминлаш;
манфаатдор вазирликлар ва идоралар билан биргаликда кимёвий ва бошқа кучли хавфли объектлар ва уларга ёндош ҳудудларда хабар бериш ва ахборотнинг маҳаллий тизимларини, шунингдек сув омборларининг гидротехник иншоотларида сигнализация ва хабар беришнинг маҳаллий автоматик тизимларини яратиш;
атроф-табиий муҳитнинг ҳолатини, кучли хавфли объектлардаги вазиятни доимий кузатиш ва назорат қилишни таъминлаш, фавқулодда вазиятларни прогнозлаш;
бошқарув органлари, бошқарув пунктлари, куч ва воситаларнинг фавқулодда вазиятлар чоғидаги ҳаракатларга тайёрлигини таъминлаш;
юзага келган фавқулодда вазиятлар, уларнинг ривожланиш кўламлари ва кечиши, етказиши мумкин бўлган оқибатлар, уларни бартараф этишга доир кўрилаётган чора-тадбирлар тўғрисидаги ахборотларни хабар қилиш, тўплаш ва алмашишни таъминлаш ҳамда назорат қилиш;
ҳудудий (вилоят) қуйи тизимларнинг, шунингдек фавқулодда вазиятлар чоғида авария-қутқарув ва бошқа кечиктириб бўлмайдиган ишларни амалга ошириш бўйича кўнгилли тузилмаларнинг куч ва воситаларига раҳбарлик қилиш ва ҳаракатини таъминлаш, ишларга меҳнатга лаёқатли аҳолини жалб қилишни ташкил этиш;
аҳолини эвакуация қилиш (вақтинча олиб чиқиш), жойлаштириш, эвакуация қилинган аҳолини ҳаётий таъминлаш ҳамда уларнинг фавқулодда вазиятлар бартараф этилгач доимий яшаш жойларига қайтишини режалаштириш ва амалга ошириш;
ўта танг хавфли зоналардаги аҳоли пунктларида ва хўжаликларда яшовчиларни хавфсиз жойларга доимий яшаш учун кўчириш ҳамда уларнинг ҳаётий фаолиятини ҳар томонлама таъминлаш;
фавқулодда вазиятлардан зарар кўрган аҳолини ижтимоий муҳофаза қилишга оид тадбирларни амалга ошириш; фуқаролар, уларнинг уй-жойлари ва мулкларини мақсадли суғурта қилишни ташкил этиш;
аҳолини, бошқарув органларининг мансабдор шахсларини, куч ва воситаларни фавқулодда вазиятларда ҳаракат қилишга тайёрлашга раҳбарлик қилиш.
фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш ва уларни бартараф этиш, объектлар ишининг фавқулодда вазиятлар чоғида ишончлилиги ва барқарорлигини оширишга доир тадбирларни ишлаб чиқиш ва амалга оширишга раҳбарлик қилиш;
кимёвий ва бошқа кучли хавфли объектларда хабар қилиш ва ахборотнинг маҳаллий тизимларини, шунингдек гидротехник иншоотларда сигнализация ва хабар қилишнинг маҳаллий автоматик тизимларини яратиш ишларини ташкил этиш;
бошқарув органларининг, объектлар куч ва воситаларининг фавқулодда вазиятлар чоғидаги ҳаракатларга тайёрлигини таъминлаш;
хабар қилиш, ахборот тўплашни таъминлаш ва назорат қилиш, юзага келган фавқулодда вазият, унинг ривожланиш кўламлари ва кечиши, етказиши мумкин бўлган оқибатлари, фавқулодда вазиятни бартараф этиш учун кўрилаётган чора-тадбирлар ва зарур ёрдам тўғрисида юқори органларга маълумот бериш;
авария-қутқарув ҳамда бошқа кечиктириб бўлмайдиган ишларга, шу жумладан объектлар ходимларини эвакуация қилишга раҳбарлик қилиш;
объектларнинг раҳбарлар таркиби, куч ва воситалари, шунингдек ходимларини фавқулодда вазиятлардаги ҳаракатларга тайёрлашни ташкил этиш.
14. ФВДТнинг фавқулодда вазиятларни бартараф этиш бўйича куч ва воситалари қуйидагилардан иборат бўлади:
Фавқулодда вазиятлар вазирлигига тўғридан-тўғри ҳамда тезкор бўйсунувчи республика ихтисослаштирилган тузилмалари;
вазирликлар ва идораларнинг ҳарбийлаштирилган ҳамда профессионал ихтисослаштирилган авария-қутқарув ва авария-тиклаш бўлинмалари;
маҳаллий ҳокимият органларининг (Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар, шаҳарлар ва туманлар ҳокимликлари), Фавқулодда вазиятлар вазирлиги қутқарувчи командаларининг тузилмалари;
15. Фуқаро муҳофазаси қўшинлари Фавқулодда вазиятлар вазирлигига бўйсунади ҳамда ўз тезкор йўналишларига мувофиқ ҳарбий даврда республиканинг муҳим мудофаа ва саноат объектларида фавқулодда вазиятларни тугатишга оид ишларни олиб борадилар.
Тинчлик даврида фуқаро муҳофазаси қўшинлари йирик кўламдаги ишлаб чиқариш авариялари, ҳалокатлар, стихияли офатлар чоғида авария-қутқарув ҳамда бошқа кечиктириб бўлмайдиган ишларни амалга ошириш ва махсус приборлар, техникалар, асбоб-ускуналар ва тайёрланган мутахассисларни талаб этувчи фавқулодда вазиятларни бартараф этиш учун жалб этилади.
16. Фавқулодда вазиятлар вазирлигига тўғридан-тўғри бўйсунувчи республика ихтисослаштирилган тузилмалари профессионал мутахассислар билан тўлдирилган ва жаҳон стандартларига жавоб берувчи махсус қидирув приборлари ҳамда қутқариш ускуналари билан жиҳозланган, шунингдек энергия таъминоти, махсус кийим-бошларнинг мустақил манбалари, етарлича сув, озиқ-овқат ҳамда қидирув-қутқарув ва бошқа кечиктириб бўлмайдиган ишларни автоном режимда камида 72 соат ичида таъминлашни ҳисоб-китоб қилиниб чиқарилган харажат материалларига эга бўлган доимий тайёргарликдаги авария-қутқарув ва авария-тиклаш кўп тармоқли тузилмаларини ўз ичига олади.
17. Фавқулодда вазиятлар вазирлигига тезкор бўйсунувчи республика ихтисослаштирилган тузилмалари ИИВ республика ёнғинга қарши ҳарбийлашган махсус отряди, Соғлиқни сақлаш вазирлигининг республика тезкор тиббий ёрдам республика маркази, «Ўзбекистон ҳаво йўллари» миллий авиакомпанияси авиаотряди, «Ўзавтотранс» давлат корпорацияси, «Тошшаҳарйўловчитранс» уюшмасининг автосанитария отрядлари ҳамда вазирликлар ва идораларнинг фавқулодда вазиятларни тугатиш ва ФВДТ кучлари ҳаракатларини ва тадбирларини таъминлаш учун мўлжалланган бошқа таркибий бўлинмаларини ўз ичига олади.
Тезкор бўйсунадиган тузилмаларнинг вазифалари, тайёгарлик муддатлари, уларни жалб этиш тартиби ушбу тузилмаларнинг Фавқулодда вазиятлар вазирлиги билан келишилган ҳаракат режалари ҳамда тегишли вазирликлар ва идоралар билан шартномалар орқали белгиланади.
18. Вазирликлар ва идораларнинг ҳарбийлаштирилган ва профессионал авария-қутқарув, авария-тиклаш ва бошқа ихтисослаштирилган бўлинмалари идорага қарашли объектларда ишлаб чиқариш-технология авариялари ва ҳалокатлар билан боғлиқ фавқулодда вазиятларни бартараф этиш, шунингдек эпидемиялар, эпизоотиялар ва эпифитотиялар юзага келганда махсус вазифаларни ҳал этиш учун мўлжалланган.
Вазирликлар ва идораларнинг ёнғин, кон, газ-қутқарув, қурилиш, қурилиш-монтаж, тиббиёт ва бошқа ихтисослаштирилган бўлинмалари ва ташкилотлари негизида фавқулодда вазиятларни маҳаллийлаштириш ҳамда уларнинг оқибатларини тугатиш бўйича биринчи навбатдаги ишлар учун доимий тайёр ҳолдаги идоравий тузилмалар тузилиши мумкин.
Доимий тайёр ҳолдаги идоравий тузилмалар идорадан ташқари авария объектларидаги фавқулодда вазиятларни тугатиш ишларига амалдаги харажатларни қоплаган ҳолда контракт асосида жалб этилади.
19. Ҳудудий қуйи тизилмаларда — Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар, шаҳарлар ва туманларда — фуқаро муҳофазаси бошлиқлари — Қорақалпоғистон Вазирлар Кенгашининг Раиси ҳамда тегишли ҳокимлар қарорлари билан геофизик, табиий-иқлим ва бошқа маҳаллий шароитларни ҳисобга олган ҳолда қурилиш, монтаж-қурилиш, автокорхоналар ва бошқа ташкилотлар негизида маҳаллий бошқарув органларининг ҳудудий авария-қутқарув ва авария-тиклаш тузилмалари, шунингдек Фавқулодда вазиятлар вазирлигининг вилоят (шаҳар, туман) автоотрядлари, тезкор тиббий ёрдам марказлари, қутқарув командалари ташкил этилади.
20. Корхоналар раҳбарларининг қарорлари билан кучли хавфли объектларда мавжуд ихтисослаштирилган хизматлар ва бўлинмалар (қурилиш, кимё, тиббий ва бошқалар) негизида бевосита объектларда авария-қутқариш ва бошқа кечиктириб бўлмайдиган ишларни амалга ошириш учун мўлжалланган штатсиз ихтисослаштирилган авария-қутқариш ва авария-тиклаш тузилмалари тузилади.
21. Ҳарбий даврда аҳолини ва ҳудудларни муайян душманни мағлубиятга учратишнинг замонавий воситаларини қўллаш оқибатларидан ҳимоя қилиш, шунингдек Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар, шаҳарлар, туманлар ва объектлардаги авариялар, ҳалокатлар ва стихияли офатлар оқибатида келиб чиқиши мумкин бўлган фавқулодда ҳодисаларни бартараф этиш бўйича вазифаларни бажариш учун фуқаро муҳофазаси бошлиқлари — Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгашининг Раиси ва тегишли ҳокимларнинг қарорлари билан умумий ва махсус мақсадлардаги ҳудудий ҳамда объектларнинг ноҳарбий тузилмалари тузилади.
Кўрсатиб ўтилган ноҳарбий тузилмалар алоҳида вазиятларда тегишли фуқаро муҳофазаси бошлиқларининг қарорига биноан, шу каби фавқулодда вазиятлар оқибатларини тугатишга тинчлик даврида ҳам жалб этилиши мумкин.
22. ФВДТ қурилмаси принципи, тузилмаси, куч ва воситалари таркиби, унинг махсус техника, асбоб-ускуналар, приборлар ҳамда транспорт воситалари билан рўйхатли жиҳозлашни, молиявий таъминланиши, фавқулодда вазиятларни тугатиш чоғидаги тайёргарлик муддати ва вазифаларни бажариш тартиби Давлат ягона тезкор қутқарув хизмати тўғрисида Низом билан тартибга солинади.
23. Йирик кўламли табиий ва техноген фавқулодда вазиятлар юзага келганда тезкор қутқарув ишларини бажариш ҳамда зарар кўрган аҳолига биринчи навбатда ёрдам кўрсатиш учун Ўзбекистон Республикаси Президентининг қарорига биноан Мудофаа вазирлигининг муҳандислик, кимё, сапёр ва бошқа ҳарбий бўлинмалари, ҳарбий-транспорт авиацияси ҳамда тиббий хизмат муассасалари жалб этилиши мумкин.
атроф-табиий муҳитнинг ва кучли хавфли объектлар ҳолатини кузатиш ва назорат қилиш органларининг ахборот марказлари;
алоқа ва ахборот узатиш воситалари, шу жумладан бошқариш ва ахборот билан таъминлашнинг автоматлаштирилган тизими.
ФВДТнинг ҳудудий ва функционал қуйи тизимларидан олинган сейсмологик, геологик, гидрометеорологик хавфли кўринишлар, сенсат ва транспортдаги авариялар ва ҳалокатлар, эпидемиялар, эпизоотиялар, эпифитотиялар, радиоактив, кимё ва биологик (бактериологик) аҳвол тўғрисидаги маълумотларни тўплаш ва қайта ишлаш (таҳлил қилиш, сақлаш);
раҳбар органлар, ФВДТнинг кундалик бошқарув органлари, фавқулодда вазиятларни бартараф этиш кучлари ва воситалари ҳамда аҳолини фавқулодда вазиятларнинг юзага келиш фактлари, хусусиятлари, ривожланиш кўламлари ва кечиши, кўрилиши мумкин бўлган оқибатлари, фавқулодда вазиятларда ҳаракат қилиш тартиби тўғрисида хабар қилиш ва ахборот бериш;
ФВДТ қуйи тизимлари ва бўғинлари, ФВДТнинг раҳбарлик қилувчи бошқарув органлари, бошқарув пунктлари, фавқулодда вазиятларни тугатиш кучлари ва воситалари ўртасида ўзаро ахборотлар алмашиш.
Фавқулодда вазиятлар тўғрисидаги ахборотларнинг мезонлари, мазмуни ва кўринишлари, ФВДТга, қуйи тизимлари ва бўғинларига, шунингдек аҳолига етказиш муддатлари ва тартиби фавқулодда вазиятлар хавфи бўлганда ва улар юзага келганда вазирликлар, идоралар, ҳокимликлар ва объектлар томонидан ФВДТга кундалик фаолиятда етказиладиган ахборотлар рўйхати билан белгиланади.
25. Прогнозлаштирилаётган ёки юзага келган фавқулодда вазиятларнинг аҳволи, кўламларидан келиб чиқиб Ўзбекистон Республикаси Фуқаро муҳофазаси бошлиғи — Фавқулодда вазиятлар вазири, тегишли фуқаро муҳофазаси бошлиқлари — Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши Раисининг, вилоятлар ва Тошкент шаҳар ҳокимларининг қарорлари билан муайян ҳудудлар доирасида ФВДТ фаолият кўрсатишининг қуйидаги режимларидан бири ўрнатилади:
кундалик фаолият режими — меъёрдаги ишлаб чиқариш-саноат, радиацион, кимёвий, биологик (бактериологик), сейсмик ва гидрометеорологик вазиятда, эпидемиялар, эпизоотиялар ва эпифитотиялар бўлмаганда;
юқори тайёргарлик режими — ишлаб чиқариш-саноат, радиацион, кимёвий, биологик (бактериологик), сейсмик ва гидрометеорологик вазият ёмонлашганда, фавқулодда вазиятлар юзага келиши мумкинлиги тўғрисида прогноз олинганда;
атроф-табиий муҳит аҳволини, кучли хавфли объектлар ва уларга ёндош ҳудудлардаги вазиятни кузатиш ва назорат қилишни амалга ошириш;
фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш, аҳоли хавфсизлиги ва муҳофазасини таъминлаш, етказилиши мумкин бўлган зарар ва зиённи қисқартириш бўйича, шунингдек фавқулодда вазиятларда саноат объектлари ва саноат тармоқларининг фаолият кўрсатишининг барқарорлигини ошириш бўйича мақсадли ва илмий-техник дастурлар ҳамда чора-тадбирларни режалаштириш ва бажариш;
фавқулодда вазиятлар бўйича бошқарув органларини, кучлар ва воситаларни фавқулодда вазиятлар чоғидаги ҳаракатларга тайёрлашни такомиллаштириш, аҳолини фавқулодда вазиятлар чоғида муҳофаза қилиш усуллари ва ҳаракат қилишга ўргатишни ташкил этиш;
фавқулодда вазиятларни бартараф этиш учун молиявий ва моддий ресурслар захираларини яратиш ва тўлдириш;
фавқулодда вазиятлар юзага келиши хавфи тўғрисида бошқарув органларига хабар бериш ва аҳолини хабардор қилиш;
фавқулодда вазиятлар бўйича тегишли бошқарув органларининг ФВДТ қуйи тизимлари ва бўғинлари фаолиятига раҳбарликни ўзларига олиши, зарур ҳолларда вазиятнинг ёмонлашиши сабабларини аниқлаш учун офат юз бериши мумкин бўлган районларда тезкор гуруҳларни ташкил этиш;
вилоятлар, шаҳарлар, туманлар фавқулодда вазиятлар бўйича бошқармалари (бўлимлар)нинг тезкор-навбатчи хизматларини ҳамда вазирликлар, идоралар ва объектларнинг навбатчи-диспетчерлик хизматларини кучайтириш;
атроф-табиий муҳитнинг аҳволи, кучли хавфли объектлар ва уларга ёндош бўлган ҳудудлардаги вазиятни кузатиш ва назорат қилишни кучайтириш, фавқулодда вазиятларнинг юзага келиши эҳтимолларини, уларнинг кўламлари ва оқибатларини прогнозлаш;
фавқулодда вазиятларда аҳоли ва атроф-табиий муҳитни муҳофаза қилиш, шунингдек объектлар ва иқтисодиёт тармоқларининг барқарор фаолият кўрсатишини таъминлаш чора-тадбирларини кўриш;
кучлар ва воситаларни тайёр ҳолга келтириш, уларнинг ҳаракат режаларини аниқлаштириш ҳамда зарур бўлганда мўлжалланаётган фавқулодда вазиятлар районига силжитиш;
фавқулодда вазиятлар юзага келганлиги тўғрисида бошқарув органларига хабар бериш ва аҳолини хабардор қилиш;
саноат тармоқлари ва объектларнинг барқарор фаолият кўрсатишини таъминлаш, зарар кўрган аҳолининг ҳаётини таъминлаш ишларини биринчи навбатда ташкил этиш;
фавқулодда вазиятлар районларидаги атроф-табиий муҳитнинг аҳволи, авария объектлари ва уларга ёндош ҳудудлардаги вазиятни узлуксиз назорат қилишни амалга ошириш.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг фавқулодда вазиятларни бартараф этишга захирадаги молиявий жамғармаси ва фавқулодда вазиятларни тугатиш чоғида биринчи навбатдаги ишларни амалга ошириш учун давлат захираси таркибида йиғиладиган моддий ресурслар захиралари — республика бюджети маблағлари ҳисобидан;
маҳаллий ҳокимият органларининг молиявий ва моддий ресурслари захираси — маҳаллий бюджет маблағлари ҳисобидан;
объектларнинг молиявий ва моддий ресурслари захираси — корхоналар, муассасалар ва ташкилотларнинг ўз маблағлари ҳисобидан;
Қизил Ярим ой Жамиятининг стихияли офатлардан зарар кўрган аҳолига ёрдам кўрсатиш учун биринчи навбатда зарур бўлган товарлар омборлари ва захиралари тизимлари.
Фавқулодда вазиятларни бартараф этиш учун молиявий ва моддий ресурслар захиралари номенклатураси ва ҳажмлари уларни ташкил этган орган томонидан белгиланади.
28. Фавқулодда вазиятларни бартараф этиш улар балансида турадиган авария объектлари, вазирликлар ва идораларнинг, ҳудудида фавқулодда вазиятлар юзага келган ҳокимликларнинг кучлари ва воситалари билан амалга оширилади.
29. Фавқулодда вазиятларни бартараф этиш объектларнинг, вазирликлар (идоралар) ва ҳокимликларнинг тезкор гуруҳлари (мутахассислари) раҳбарларининг бевосита раҳбарлигида амалга оширилади.
30. Фавқулодда вазиятлар оқибатларини тугатишда, агар бу бирлашмаларнинг қутқарувчиларида аттестация тартибида тасдиқланган тегишли тайёргарлик мавжуд бўлса, жамоат бирлашмалари иштирок этишлари мумкин.
31. Агар фавқулодда вазиятларнинг кўламлари мавжуд кучлар ва воситалар билан уни маҳаллийлаштириш ва бартараф этиш мумкин бўлмаган ҳолда бўлса зарур ёрдам кўрсатиши ёки ушбу фавқулодда вазиятни бартараф этишга раҳбарликни ўзига олиши мумкин бўлган ФВДТнинг юқори раҳбар органига ёрдам сўраб мурожаат қилинади.
Тегишли вазирликлар (идоралар) ва ҳокимликларнинг куч ва воситалари етарли бўлмаган тақдирда Фавқулодда вазиятлар вазирлигининг кучлари ва воситалари жалб этилади.
Алоҳида вазиятларда фавқулодда вазиятларни ва унинг оқибатларини бартараф этиш учун Ҳукумат комиссияси ташкил қилиниши мумкин.
32. Юзага келган фавқулодда вазиятларни бартараф этиш учун ресурслар етарли бўлмаган тақдирда улар объект маъмурияти, вазирлик (идора) ёки ҳокимлик раҳбариятининг талабномасига биноан ФВДТнинг бошқа захираларидан ажратилиши мумкин.
33. Аҳолини ва ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш бўйича, тармоқлар ва объектлар фаолият кўрсатишининг барқарорлигини таъминлаш бўйича мақсадли дастурларни маблағ билан таъминлаш ҳар бир даражада тегишли бюджетлар, вазирликлар (идоралар) ва объектлар маблағлари ҳисобидан амалга оширилади.
Фавқулодда вазиятларни бартараф этиш бўйича тадбирларни маблағ билан таъминлаш фавқулодда вазиятлар зоналарида жойлашган объектларнинг маблағлари, вазирликлар ва идораларнинг маблағлари, тегишли бюджетлар, суғурта жамғармалари ва бошқа манбалар ҳисобидан амалга оширилади.
Кўрсатилган маблағлар мавжуд бўлмаган ёки етарли бўлмаган тақдирда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг захира жамғармасидан маблағлар ажратилади.
34. Аҳоли ва ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш, фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш, улар юзага келганда зиён ва зарарлар миқдорини камайтириш бўйича олдиндан чоралар кўриш мақсадида ҳаракат қилишнинг республика, идора режалари, ҳокимликлар ва объектларнинг ҳаракат қилиш режалари, шунингдек ФВДТнинг барча даражаларида ўзаро биргаликда ҳаракат қилиш режалари ишлаб чиқилади.
ФВДТ ҳаракатларини режалаштиришга ташкилий-услубий раҳбарликни Фавқулодда вазиятлар вазирлиги амалга оширади.
Ёнғинларни профилактика қилиш ва ўчиришга оид тадбирларни ташкил этиш ва амалга ошириш, улар билан боғлиқ биринчи навбатдаги авария-қутқарув ишларини амалга ошириш.
ФВДТ бошқаруви органлари ва аҳолини ёнғин ҳолати, юзага келган ёнғинларни бартараф этиш, зиён ва кўрилиши мумкин бўлган зарарнинг дастлабки баҳоси тўғрисидаги ахборот билан таъминлаш.
Фавқулодда вазиятлар чоғида жамоат тартиби ва йўл хавфсизлигини, объектлар, ҳудудлар, моддий ва маданий бойликларни муҳофаза қилишни таъминлаш.
Фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш ва уларни бартараф этиш соҳасида мутахассис кадрлар тайёрлашни ташкил этиш.
Умумтаълим мактабларининг (шу жумладан гимназиялар, лицейлар ва бошқа турдаги ўрта умумтаълим ўқув юртларининг) ва касб-ҳунар таълими ўқув юртларининг ўқувчилари, ўрта ва олий ўқув юртларининг талабаларини фавқулодда вазиятларда муҳофаза асослари ва ҳаракат қилишга ўқитишни ташкил этиш.
Олдинги таҳрирга қаранг.
(бўлим номи Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2001 йил 1 ноябрдаги 434-сонли қарори таҳририда — ЎР ҚҲТ, 2001 й., 21-сон, 149-модда)
Фавқулодда вазиятларда хўжалик-ичимлик сув билан таъминлаш тизимлари иншоотлари ишининг барқарорлигини ошириш тадбирларини ишлаб чиқиш ва амалга ошириш; сув манбаларининг радиоактив, кимёвий ҳамда заҳарли моддалар, бактериал воситалар ва оғир металлар билан ифлосланишидан (заҳарланишидан) муҳофаза қилинишини таъминлаш.
Олдинги таҳрирга қаранг.
«Ўзбекэнерго» давлат-акциядорлик компанияси билан биргаликда хавфли зоналардаги объектлар ва аҳолини электр энергияси, газ ва ёқилғи билан узлуксиз таъминлаш тадбирларини ишлаб чиқиш ва амалга ошириш.
(хатбоши Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2001 йил 1 ноябрдаги 434-сонли қарори таҳририда — ЎР ҚҲТ, 2001 й., 21-сон, 149-модда)
Фавқулодда вазиятларнинг хусусиятини ҳисобга олиб зарар кўрган аҳолига тезкор тиббий хизмат кўрсатиш услубларини ишлаб чиқиш, жорий этиш ва такомиллаштириш.
Зарар кўрганларга тезкор тиббий хизмат кўрсатиш, фавқулодда вазиятлар районларида санитария-гигиена ва эпидемияга қарши тадбирларни ўтказишга оид ишларни ташкил этиш ва мувофиқлаштириш.
Зарар кўрган ва транспортда ташиш мумкин бўлмаган касалларни ҳисобга олиш ва уларнинг фавқулодда вазиятлар зоналаридан эвакуация қилинишига доир ишларни мувофиқлаштириш.
Фавқулодда вазиятлар районидаги атроф-табиий муҳитнинг радиоактив, кимёвий, заҳарли моддалар ва бактериал (биологик) воситалар билан ифлосланишини назорат қилишни ташкил этиш.
ФВДТ бошқарув органлари ва аҳолини фавқулодда вазиятлар зоналаридаги санитария-эпидемияга оид аҳвол тўғрисидаги ахборот билан таъминлаш.
Тиббий мулк, дори-дармонлар, санитария-гигиена ва эпидемияга қарши воситалар захираларини яратиш ҳамда уларни зарур даражада сақлаш.
Аҳолини фавқулодда вазиятлар чоғида дастлабки тиббий ёрдам кўрсатишга ўқитиш ва тайёрлашнинг услубий асосларини ишлаб чиқиш.
Қизил Ярим ой Жамияти билан биргаликда санитария дружиналари ва постларини шифокоргача дастлабки тиббий ёрдам кўрсатишга тайёрлаш.
Фавқулодда вазиятлар вазирлигига ҳарбий даврда аҳолини ва ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш тадбирларини режалаштириш учун дастлабки маълумотларни бериш.
Қурол-яроғлар, техника ва ўқ-дориларни сақлаш, улардан фойдаланиш ҳамда уларни ташиш билан боғлиқ фавқулодда вазиятларни бартараф этиш чоғида, шунингдек ҳарбий қисмларда ўқ-дориларни зарарсизлантириш чоғидаги ишларни ташкил этиш ва уларнинг хавфсизлигини таъминлаш.
Мудофаа вазирлиги жойлашган районлардаги радиацион, кимёвий ва бактериологик аҳволнинг назорат қилинишини таъминлаш.
Ҳарбий-транспорт авиациясининг фавқулодда вазиятлар районларига авария-қутқарув хизмати кучлари ва воситаларини, махсус техника ва моддий ресурсларни етказишда қатнашишини таъминлаш.
Республика ва маҳаллий даражалардаги ҳамда ФВДТ фаолият кўрсатишининг барча режимларида алоқа ва марказлаштирилган хабар бериш тизимларининг ишончли ва барқарор ишлашини таъминлаш тадбирларини ташкил этиш ва амалга ошириш.
Фавқулодда вазиятлар оқибатларини тугатишга раҳбарликни амалга оширувчи ФВДТ бошқарув органларини давлат ва идора алоқалари воситалари ва каналлари билан устун даражада таъминлаш.
Фавқулодда вазиятлар тўғрисидаги ахборотларни тўплаш, ишлаш ва ФВДТ бошқарув органларига узатишни техник таъминлаш.
Хабар бериш, алоқа ва ахборот билан таъминлашнинг турғун воситаларига фойдаланиш-техник хизмат кўрсатишни шартномавий шартларда амалга ошириш.
Қишлоқ хўжалиги мулкларининг радиоактив ва заҳарли моддалар билан ифлосланишини назорат қилишни амалга ошириш.
Фавқулодда вазиятлар районларида санитария-ветеринария ва эпизоотияга қарши тадбирларни ўтказиш ишларини ташкил этиш ва амалга ошириш.
Сув омборлари, дарёлар ва каналлардаги гидротехник иншоотлардан фойдаланиш хавфсизлигини, уларда авариялар ва ҳалокатларнинг юзага келиши эҳтимолларини прогнозлаш.
Сув хўжалиги объектларининг иш режимини ўзгартириш ёки кейинчалик фойдаланиш заруратини белгилаш, сув омборларидан сувни аварияни олдини олиш мақсадида чиқариб юбориш.
Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, манфаатдор ҳокимликлар, вазирликлар ва идоралар билан биргаликда сув босиши, тошқинлар, селларнинг олдини олиш ва уларнинг ҳалокатли оқибатларини камайтириш ҳамда тошқин сув ва селларнинг авариясиз ўтказилишини таъминлашга оид кечиктириб бўлмайдиган чора-тадбирлар мажмуини ташкил этиш, ишлаб чиқиш ва амалга ошириш.
Фавқулодда вазиятлар вазирлиги, манфаатдор вазирликлар ва идоралар, вилоятлар, шаҳарлар, туманлар ҳокимлари ва аҳолини фавқулодда вазиятлар зоналаридаги санитария-ветеринария ва агрокимевий аҳвол, кутилаётган тошқинлар ҳамда сув омборлари ва бошқа сув манбаларининг уриб кетиши билан боғлиқ ҳалокатли сув босишлар тўғрисидаги ахборот билан таъминлаш.
сув омборлари, дарёлар ва каналлардаги гидротехник иншоотларнинг ҳолатини назорат қилиш давлат хизматига;
сув омборлари, тошқинлар ва ҳалокатли сув босишларнинг гидрологик режими мониторингига раҳбарлик қилиш.
Вазирлар Маҳкамасининг фармойишига биноан моддий ресурсларни яратиш ва фавқулодда вазиятларни тугатиш тадбирларини маблағ билан таъминлаш.
«Ўздавзахира»нинг фавқулодда вазиятларни тугатиш учун зарур бўлган моддий ресурслари захираларини яратиш.
Олдинги таҳрирга қаранг.
(бўлим номи Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2001 йил 1 ноябрдаги 434-сонли қарори таҳририда — ЎР ҚҲТ, 2001 й., 21-сон, 149-модда)
ГЭСлар, ГРЭСлар, ТЭЦлар, ёрдамчи станциялар, трансформатор пунктлари ва электр тармоқларидан авариясиз фойдаланишга оид тадбирлар мажмуини ташкил этиш ва амалга ошириш.
Олдинги таҳрирга қаранг.
«Ўзкоммунхизмат» агентлиги ва маҳаллий ҳокимият органлари билан биргаликда истеъмолчиларни ҳамда, биринчи навбатда, фавқулодда вазиятлар зоналаридаги ҳаётий таъминот объектларини электр қуввати билан узлуксиз таъминлаш тадбирларини ишлаб чиқиш ва амалга ошириш.
(хатбоши Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2001 йил 1 ноябрдаги 434-сонли қарори таҳририда — ЎР ҚҲТ, 2001 й., 21-сон, 149-модда)
Ихтисослаштирилган авария-қутқарув ва авария-тиклаш бўлинмаларини тузиш ҳамда уларнинг идорага қарашли объектлардаги ишлаб чиқариш-технологик авариялар билан боғлиқ фавқулодда вазиятларни тугатишда иштирок этишини таъминлаш.
Олдинги таҳрирга қаранг.
ФВДТ бошқарув органларини «Ўзбекэнерго» давлат-акциядорлик компанияси объектларида юзага келган фавқулодда вазиятлар тўғрисидаги ахборот билан таъминлаш.
(хатбоши Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2001 йил 1 ноябрдаги 434-сонли қарори таҳририда — ЎР ҚҲТ, 2001 й., 21-сон, 149-модда)
электр станциялари, электр тармоқлари ва бошқа энергия таъминоти объектларининг техник ҳолатини назорат қилиш давлат хизматига раҳбарлик қилиш.
Фавқулодда вазиятлар вазирлиги, Молия вазирлиги билан биргаликда вазирликлар, идоралар, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент шаҳар ҳокимликлари томонидан тақдим этиладиган аҳолини ва ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш объектларини қуришнинг адресли дастурларини кўриб чиқиш ҳамда улар бўйича Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасига киритиш учун таклифлар тайёрлаш.
Фавқулодда вазиятлар вазирлиги, Молия вазирлиги ҳамда «Ўздавзахира» билан биргаликда фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш ва уларни бартараф этиш тадбирларини амалга ошириш учун давлат захирасида тўпланган моддий ресурслар тўғрисида Вазирлар Маҳкамасига таклифлар тайёрлаш.
Кучли хавфли объектлар ҳамда интенсив саноат ва қишлоқ хўжалиги фаолияти жойлашган районлардаги экологик вазиятни; уларни яхшилаш тадбирларини режалаштириш ва амалга оширишни назорат қилишни ташкил этиш ва амалга ошириш.
Саноат чиқиндиларини тўплагичлар, чиқинди омборлари, заҳар кўмилмалари ва бошқаларнинг жойлашиши ва улардан фойдаланишни экологик назорат қилишни амалга ошириш.
Сувдан фойдаланиш ва очиқ сув ҳавзаларидаги сувнинг саноат, балиқчилик хўжаликлари ва бошқа тармоқларнинг чиқарадиган чиқитларидан ифлосланишини кузатиш ва назорат қилиш.
Фавқулодда вазиятлар вазирлиги, манфаатдор вазирликлар ва идоралар, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар, шаҳарлар ва туманлар ҳокимларини экологик вазият, атроф-табиий муҳитда заҳарли моддаларнинг отилиб чиқиши ва чиқариб юборилиши тўғрисидаги ахборот билан таъминлаш.
атроф-табиий муҳитни қўриқлаш ҳамда экологик хавфсизлик бўйича назорат-инспекция хизматига раҳбарлик қилиш.
Хавфли геологик жараёнлар (кўчиш, қулаш ва бошқалар)нинг ривожланиш районларини аниқлаш; уларнинг фаоллашишини прогнозлаш; кўчкиларга қарши ва бошқа тадбирлар биринчи навбатда ўтказиладиган зоналарни белгилаш.
Фавқулодда вазиятлар вазирлиги, манфаатдор вазирликлар ва идоралар, вилоятлар, шаҳарлар ва туманлар ҳокимларини хавфли геологик жараёнларнинг ривожланиш и эҳтимоллари тўғрисидаги ахборот билан таъминлаш, кўчки хавфи бўлган районлардаги ҳудудлардан оқилона фойдаланиш бўйича тавсиялар бериш.
Ер ости сувларининг радиоактив, кимёвий ва бошқа заҳарли моддалар билан ифлосланишини кузатиш ва назорат қилиш.
«Бошгидромет» ҳамда Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги билан биргаликда хавфли зоналарда жойлашган, аҳолисини вақтинча эвакуация қилиш ёки босқичма-босқич хавфсиз жойларга доимий яшаш учун кўчириш шарт бўлган посёлкалар ва хўжаликлар рўйхатини белгилаш ҳамда Фавқулодда вазиятлар вазирлиги, маҳаллий ҳокимият органларига тақдим этиш.
Янгидан қурилаётган аҳоли пунктлари ва объектлар учун ер ажратишни келишиш; уларни ўзлаштиришда тоғ қияликлари барқарорлигининг сақланишини назорат қилиш.
Хавфли геологик жараёнлар бўйича маълумотларнинг компьютер банкини шакллантириш ва уларнинг таъсиридан кўрилган зарарларни баҳолаш.
Кейинги таҳрирга қаранг.
Кимёвий, портловчи ҳамда бошқа кучли хавфли объектларнинг ҳолатини назорат қилишни ташкил этиш ва амалга ошириш, уларда авариялар ва ҳалокатлар юзага келиши эҳтимолларини прогнозлаш.
Техноген авариялар ва ҳалокатларнинг олдини олиш, радиоизотоп приборларини сақлаш ва улардан фойдаланиш тадбирларини ишлаб чиқиш ва амалга оширишни назорат қилиш.
Фавқулодда вазиятлар вазирлиги, манфаатдор вазирликлар ва идоралар, вилоятлар, шаҳарлар ва туманлар ҳокимларини саноат объектларида юзага келган авариялар ва ҳалокатлар, уларнинг кўламлари, ривожланишининг бориши, олиб келиши мумкин бўлган оқибатлари ҳамда фавқулодда вазиятларни бартараф этиш бўйича кўрилаётган чора-тадбирлар тўғрисидаги ахборот билан таъминлаш.
Ҳарбийлаштирилган кон-қутқариш қисмлари бўлинмаларининг кон қазиш ишларидаги нафас олиш органларини муҳофаза қилиш воситаларини қўллаш ҳамда махсус жиҳозларни талаб этувчи газ ва чанг портлашлари, отилиб чиқишлар ва тўлиб қолишлар билан боғлиқ аварияларни тугатишда қатнашишини таъминлаш.
кон-руда, кимёвий, нефть ва газ қазиш ҳамда қайта ишлаш саноати ва «Тошметроқурилиш» объектларида ишларни олиб боришнинг аҳволи ва хавфсизлиги устидан давлат назоратига раҳбарлик қилиш.
Экстремал шароитлардаги районларда объектларни лойиҳалаштириш, қуриш ва улардан фойдаланишнинг ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳандислик жиҳатидан муҳофаза қилишнинг янги услубларини ишлаб чиқиш ва амалдагиларини такомиллаштириш.
Шаҳарсозлик ҳужжатларини давлат экспертизасидан ўтказишда ва объектлар қурилишининг қурилиш нормалари ва ҳуқуқлари талабларига риоя этилиши юзасидан лойиҳалаштиришда қатнашиш.
Фавқулодда вазиятлар натижасида объектларга ҳамда фуқароларнинг турар-жойларига етказилган зарарни ҳамда авария-қутқарув ва бошқа кечиктириб бўлмайдиган ишларни амалга ошириш учун зарур бўлган моддий ресурсларга эҳтиёжларни ҳисоб-китоб қилиш.
Қурилиш ва қурилиш-монтаж ташкилотлари негизида авария-қутқарув тузилмаларини ташкил этиш ва уларнинг фавқулодда вазиятлар районларидаги авария-қутқарув ҳамда бошқа кечиктириб бўлмайдиган ишларни амалга оширишда қатнашишини таъминлаш.
шаҳарлар, аҳоли пунктлари ва ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш муҳандислик хизматига раҳбарлик қилиш.
Республика иқтисодиёти ва ҳудудлари учун хос бўлган антропоген ва табиий фавқулодда вазиятларнинг юзага келишини, фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш, аҳолини муҳофаза қилиш ҳамда тармоқлар ва объектларнинг фаолият кўрсатиши барқарорлигини оширишга доир тадбирларнинг самарадорлигини прогнозлаш муаммолари бўйича илмий тадқиқотларни ташкил этиш.
Зилзилаларни прогнозлаш ва сейсмик районлаштириш, республика ҳудудидаги сейсмик ҳодисаларни комплекс кузатишни амалга оширишнинг илмий асослари ва услубларини ишлаб чиқиш.
Олдинги таҳрирга қаранг.
(хатбоши Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2006 йил 29 майдаги 99-сонли қарори таҳририда— ЎР ҚҲТ, 2006 й., 22-сон, 195-модда)
Офатлар зоналаридаги зарар кўрган аҳолини ва улар жойлашган районлардаги эвакуация қилинган аҳолини таъминлаш учун энг зарур озиқ-овқатлар ва товарлар етказиб берилишини; ошхоналарда (овқатланиш пунктларида) тузилмаларнинг шахсий таркиби ва зарар кўрган аҳолига овқат тайёрлаш учун сув билан таъминлашни ташкил этиш.
Сақлаш, технологик қайта ишлаш ва сотиш чоғида дон ва ундан қайта ишланган маҳсулотлар, озиқ-овқатлар ва бошқа товарларни муҳофаза қилиш тадбирларини; Соғлиқни сақлаш вазирлиги, бошқа вазирликлар (идоралар) билан биргаликда озиқ-овқат ва сувларнинг радиоактив моддалар, оғир металлар, нитратлар ва пестицидлар билан йўл қўйилиши мумкин бўлган концентрацияларнинг белгиланган даражасидан ортиқча ифлосланишини назорат қилишни амалга ошириш.
Маҳсулотлар ва бошқа товарларни зарарсизлантириш, технологик қайта ишлаш ёки зарарсизлантириб бўлмайдиганларини йўқ қилиш.
Олдинги таҳрирга қаранг.
(хатбоши Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2006 йил 29 майдаги 99-сонли қарори таҳририда— ЎР ҚҲТ, 2006 й., 22-сон, 195-модда)
Атроф-табиий муҳит (атмосфера, тупроқ ва ер усти сувлари)нинг ифлосланиши, гидрологик режим ва дарёлар қайирлари ҳамда ўзанларидаги тошиб кетишлар хавфининг мониторингини ташкил этиш ва ўтказиш.
Фавқулодда вазиятлар вазирлиги, манфаатдор вазирликлар ва идораларни, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши Раисини, вилоятлар, шаҳарлар ва туманлар ҳокимларини гидрометеорологик ахборот билан таъминлаш; атроф-табиий муҳит ифлосланишининг экстремал юқори даражалари тўғрисида огоҳлантириш.
стихияли гидрометеорологик кўринишлар ва атроф-табиий муҳит ҳолатини кузатиш ва назорат қилиш давлат хизматига раҳбарлик қилиш.
Ишлаб чиқариш ва технологик жараённинг кучли хавфли ўзига хосликлари билан боғлиқ бўлган авариялар ва ҳалокатларнинг олдини олиш ҳамда уларни бартараф этиш бўйича тадбирларни ташкил этиш ва амалга ошириш.
Идорага қарашли объектларда аварияларнинг келиб чиқиш эҳтимолларини ва оқибатларини прогнозлаш, тармоқнинг бирлашмалари ва объектларида фавқулодда вазиятлар чоғида ишларнинг барқарорлигини ошириш.
Нефть, газни қайта ишлаш ва бошқа хавфли объектлар ҳамда уларга ёндош бўлган ҳудудларда хабар бериш ва ахборотнинг маҳаллий тизимини яратиш.
Тармоқ объектларида фавқулодда вазиятлар чоғида авария-қутқарув ва бошқа кечиктириб бўлмайдиган ишларни амалга оширишда идоравий ихтисослаштирилган тузилмаларнинг қатнашишини таъминлаш.
ФВДТ бошқарув органлари ва аҳолини идорага қарашли объектлардаги авариялар ва ҳалокатлар, кўрилаётган чора-тадбирлар, шунингдек фавқулодда вазиятлар чоғида аҳолининг ҳаракат қилиш тартиби тўғрисидаги ахборот билан таъминлаш.
тармоқ объектларида ишларни олиб боришнинг аҳволи ва хавфсизлигини идоравий назорат қилиш хизматига раҳбарлик қилиш.
Фавқулодда вазиятларни тугатиш ҳамда эвакуация тадбирларини амалга ошириш учун зарур бўлган ФВДТ авария-қутқарув кучлари ва воситалари, ҳарбий тузилмалар ва юкларни биринчи навбатда ташишни таъминлаш.
Портловчи, ёнғинга хавфли юклар ва кучли таъсир этувчи заҳарли моддаларни ташиш чоғида хавфсизликни таъминлаш.
Йўл ва йўл иншоотларини авария-қутқарув кучлари ва воситаларини фавқулодда вазиятлар районларига ташиш учун тайёрлаш.
Идоравий тармоқлар орқали ФВДТ бошқарув органлари, шунингдек йўловчиларни фавқулодда вазиятлар хавфи ёки юзага келганлиги тўғрисида хабардор қилишни ташкил этиш.
Ишлаб чиқариш ва технологик жараённинг кучли хавфли ўзига хосликлари билан изоҳланадиган авариялар ва ҳалокатларнинг олдини олиш ва бартараф этиш тадбирларини ташкил этиш ва амалга ошириш.
Кимёвий хавфли объектлардаги аварияларнинг юзага келиш эҳтимоллари ва оқибатларини прогнозлаш, фавқулодда вазиятлар чоғида улар ишининг барқарорлигини ошириш.
Кимёвий хавфли объектлар ва уларга ёндош бўлган ҳудудларда хабар бериш ва ахборотнинг маҳаллий тизимларини яратиш.
ФВДТ бошқарув органлари ва аҳолини авариялар ва ҳалокатлар, уларнинг оқибатлари, кўрилаётган чора-тадбирлар ҳамда аҳолининг фавқулодда вазиятлар чоғида ҳаракат қилиш тартиби тўғрисидаги ахборот билан таъминлаш.
Идоравий ихтисослаштирилган тузилмаларнинг тармоқ объектларидаги фавқулодда вазиятлар чоғида авария-қутқарув ва бошқа кечиктириб бўлмайдиган ишларни амалга оширишда қатнашишини таъминлаш.
тармоқ объектларида ишларни олиб боришнинг аҳволи ва хавфсизлигини идоравий назорат қилиш хизматига раҳбарлик қилиш.
Фавқулодда вазиятлар вазирлиги ва Ҳукуматнинг талабномаларига биноан ватанимиздаги ва хориждаги товар ишлаб чиқарувчилар, тижорат тузилмаларидан буюртмачининг маблағлари ҳисобига фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш ва уларни бартараф этиш учун махсус техника, асбоб-ускуналар, приборлар ва материалларни траст контракт-шартномавий асосда харид қилишни амалга ошириш.
Аҳолини радиоэшиттириш станциялари ва телевидение орқали фавқулодда вазиятлар хавфи ва юзага келганлиги тўғрисидаги ахборот билан таъминлаш.
Маҳаллий ҳокимият органлари, манфаатдор вазирликлар, идоралар ва бошқа ташкилотлар билан биргаликда аҳоли ўртасида фавқулодда вазият зонасида қолган одамларнинг биринчи навбатдаги ҳаракатлари тўғрисида тушунтириш ишларини ташкил этиш.
Фавқулодда вазиятлар вазирлиги, фуқаро муҳофазаси бошлиқлари — Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши Раиси, вилоятлар, шаҳарлар ва туманлар ҳокимларининг буюртманомаларига биноан аҳоли ва ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш масалаларига оид телекўрсатувлар ва радиоэшиттиришларни ташкил этиш.
Соғлиқни сақлаш вазирлиги ва Қизил Ярим ой Жамияти билан биргаликда аҳолини дастлабки тиббий ўзаро ва ўз-ўзига ёрдам кўрсатишга ўқитиш бўйича ихтисослаштирилган эшиттиришларни ташкил этиш.
Авиация техникасидан авариясиз фойдаланиш ва парвозлар хавфсизлиги бўйича тадбирларни ташкил этиш ва амалга ошириш.
Фавқулодда вазиятларни тугатиш учун зарур бўлган ФВДТнинг авария-қутқарув кучлари ва воситаларини, ҳарбий тузилмалар ва юкларни фавқулодда вазиятлар районларига ва орқага биринчи навбатда етказишни таъминлаш.
Қидирув экипажлари, қидирув ҳаво кемалари ва авария-қутқарув командаларининг қидирув-қутқарув, авария-қутқарув ва бошқа кечиктириб бўлмайдиган ишларни олиб боришда қатнашишини таъминлаш.
Темир йўл транспорти воситаларидан авариясиз фойдаланиш, ташиш чоғида портловчи, ёнғин хавфи бўлган юклар ва КТЗМ хавфсизлигини таъминлаш тадбирларини ташкил этиш ва амалга ошириш.
Фавқулодда вазиятларни тугатиш ва эвакуация тадбирларини амалга ошириш учун зарур бўлган ФВДТ авария-қутқарув кучлари ва воситаларини, ҳарбий тузилмалар, махсус техника ва моддий ресурсларни биринчи навбатда ташишни таъминлаш.
Ёнғин ва тузатиш-тиклаш поездлари, тезкор тиббий ёрдам поездлари, санитария-эпидемиология станциялари ва бошқа идорага қарашли авария-қутқарув бўлинмаларининг темир йўл транспортида фавқулодда вазиятларни тугатишда қатнашишни таъминлаш.
ФВДТ бошқарув органлари ва аҳолини темир йўл транспортидаги авариялар ва ҳалокатлар, уларнинг кутилаётган оқибатлари, кўрилаётган чора-тадбирлар ва фавқулодда вазиятларнинг бориши тўғрисидаги ахборот билан таъминлаш.
темир йўл транспортида ёнғин, портлаш хавфи бўлган юклар, кимёвий моддалар ва КТЗМни ташишни назорат қилиш хизматига раҳбарлик қилиш.
Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар, шаҳарлар ва туманлар ҳокимликлари билан биргаликда сув тошқини, кўчкилар, сел хавфи бўлган районларда иморатларни, фуқароларнинг шахсий мулкларини ва чорва молларини суғурталашни таъминлаш.
Фавқулодда вазиятлар вазирлиги, бошқа вазирликлар (идоралар) ва соғлиқни сақлаш органлари билан биргаликда аҳолини фавқулодда вазиятлар чоғида касаллар ва зарар кўрганларга дастлабки тиббий ёрдам кўрсатиш ҳамда ғамхўрлик қилиш масалалари бўйича тайёрлаш.
Вазирликлар, идоралар, маҳаллий бошқарув органларига ҳамда корхоналар, муассасалар ва ташкилотларнинг раҳбарларига санитария дружиналарини тузиш, уларни юклатилган вазифаларни бажаришга жиҳозлаш, тайёрлаш ва тайёргарлик ҳолатини назорат қилишда ёрдам кўрсатиш.
Халқ таълими ва соғлиқни сақлаш органлари билан биргаликда ўрта махсус ўқув юртлари ва умумтаълим мактабларида санитария постларини ташкил этиш ва ўқитиш.
Ички ишлар вазирлиги, энг аввало, давлат автомобиль назорати ходимларини курсантлар, ҳайдовчилар ва йўл-транспорт хизмати ишчиларини зарар кўрганларга дастлабки тиббий ва бошқа ёрдам кўрсатиш амалиётига контракт асосида ўқитишни ташкил этиш.
Соғлиқни сақлаш органлари билан биргаликда аҳолини дастлабки тиббий ёрдам кўрсатиш, ўзаро, ўз-ўзига ҳамда зарар кўрганларга ғамхўрлик қилишга ўқитиш бўйича ихтисослаштирилган телекўрсатувлар ва радиоэшиттиришларни ташкил этиш.
Фавқулодда вазиятлардан зарар кўрган аҳолига ёрдам кўрсатиш учун Қизил Ярим ой Жамиятининг энг зарур товарлар омборлари ва захиралари тизимини ташкил этиш.
Олдинги таҳрирга қаранг.
Гидротехника иншоотларининг аҳволи, уларга табиий ва техноген таъсирлар мониторингини ташкил этиш ва ўтказиш.
Сув хўжалиги ва энергетика объектларининг мукаммаллиги I, II ва III класс бўлган гидротехника иншоотлари техник ҳолатини диагностика қилиш ва хавфсизлигини баҳолаш.
Мукаммаллиги I, II ва III класс бўлган, давлат мулки бўлган, шунингдек республика ва минтақа сув хўжалиги ва энергетика тизимига кирувчи гидротехника иншоотларининг хавфсизлиги устидан назорат хизматини ташкил этиш.
(Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1999 йил 16 ноябрдаги 499-сонли қарорига асосан бўлим билан тўлдирилган)