LexUZ sharhi
Mazkur Farmon O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 27-sentabrdagi PF-6075-sonli “O‘z ahamiyatini yo‘qotgan qonunchilik hujjatlarini qayta ko‘rib chiqish tizimini joriy etish orqali mamlakatda ishbilarmonlik muhitini yaxshilash chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmoniga asosan o‘z kuchini yo‘qotgan.
Iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish vazifalariga muvofiq tarzda soliq tizimini takomillashtirish, tabiiy va moddiy-texnikaviy resurslardan samarali foydalanishda soliqlarning rag‘batlantiruvchi rolini oshirish, Davlat budjetining barqaror daromad bazasini ta’minlash maqsadida:
1. O‘zbekiston Respublikasining 1997-yilgi Davlat budjetini shakllantirish va ijro etish chog‘ida quyidagilar soliq islohotini chuqurlashtirishning asosiy yo‘nalishlari deb hisoblansin:
1997-yilgi budjetda qabul qilingan soliq stavkalari va normativlarning moliya yili mobaynida o‘zgarmasligini ta’minlovchi barqaror soliq tizimini vujudga keltirish bo‘yicha amaliy choralarni ko‘rish;
soliqlar va majburiy to‘lovlarning sonini kamaytirish, soliqqa tortish tizimini bir xil qilish hisobiga soliq tizimini soddalashtirish;
mahsulot ishlab chiqaruvchilarga (ishlar, xizmatlarni bajaruvchilarga) nisbatan soliq yukining oshirilishiga yo‘l qo‘yilmagan holda budjetning umumiy daromadlarida resurs va mulkiy to‘lovlarning rolini oshirish;
soliqqa tortiladigan bazani kengaytirish, barcha mulkchilik shaklidagi xo‘jalik yurituvchi subyektlarning soliq intizomini mustahkamlash;
mahalliy budjetlarning daromad bazasini yanada mustahkamlash, mablag‘larning to‘liq tushishi hamda mintaqalarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish vazifalarining hal etilishi uchun mahalliy hokimiyat va boshqaruv idoralarining mas’uliyatini oshirish;
budjetdan tashqari fondlarni (Ijtimoiy sug‘urta fondi, Bandlik fondi, Yo‘l fondi, O‘zbekiston Respublikasi Davlat mulki qo‘mitasining Maxsus hisobvarag‘i) Davlat budjetida jamlab, ularni shakllantirish va foydalanishning maqsadli yo‘nalishini saqlab qolish.
2. Mazkur yo‘nalishlarning ro‘yobga chiqarilishini ta’minlash maqsadida 1997-yilning 1-yanvaridan boshlab:
2.1. Foydadan olinadigan soliq stavkasi 37 foizdan 36 foizgacha pasaytirilsin hamda xorijiy sarmoyalar ishtirokidagi korxonalar (ustav fondidagi xorijiy ulushi 30 foizdan ko‘proq bo‘lgan korxonalar), bolalar uchun mo‘ljallangan tovarlar va xalq badiiy hunarmandchiligi mahsulotlari ishlab chiqaruvchi korxonalar, “O‘zqishloqxo‘jalikmash-xolding” kompaniyasi uchun amaldagi imtiyozli soliq stavkalari saqlab qolinsin.
Qishloq xo‘jalik korxonalari uchun foydadan olinadigan soliq stavkasi quyidagi miqdorda belgilansin:
2.2. Birinchi galda zarur bo‘lgan oziq-ovqat mahsulotlari (un, non, go‘sht, sut va sut mahsulotlari)ga qo‘shilgan qiymat solig‘ining stavkasi 17 foizdan 10 foizgacha kamaytirilib, ayni bir vaqtda qolgan mahsulotlar (ishlar, xizmatlar)ga stavkalar 17 foizdan 18 foizgacha oshirilsin.
2.3. O‘zbekiston Respublikasi Fan va texnika davlat qo‘mitasining ilmiy-texnikaviy dasturlari doirasida davlat buyurtmalari bo‘yicha bajariladigan ilmiy-tadqiqot va innovatsiya ishlari qo‘shilgan qiymat solig‘idan ozod qilinsin.
2.4. Bir xil soliqqa tortiladigan bazaga ega bo‘lgan quyidagi soliqlar va to‘lovlar birlashtirilsin:
er bag‘ri solig‘i va mineral xomashyo bazasini takror ishlab chiqaruvchi budjetdan tashqari fondga ajratmalar — mineral resurslarning turlariga qarab stavkalar tabaqalashtirilgan holda yagona yer bag‘ri solig‘iga;
mulk solig‘i va transport vositalarining egalaridan olinadigan (yuridik shaxslar uchun) soliq — soliq stavkasi asosiy fondlar qiymatining 3 foizi miqdorida belgilangan holda yagona mulk solig‘iga.
2.5. Qimmatli qog‘ozlar bilan amalga oshiriladigan operatsiyalardan olinadigan soliq bekor qilinsin.
2.6. Amaldagi soliqlar o‘rniga mahsulotni sotish (ishlar, xizmatlarni bajarish)dan tushgan daromadning 25 foiziga qadar miqdordagi yagona soliqni joriy etish yo‘li bilan barcha mulkchilik shaklidagi kichik korxonalar uchun soliqqa tortishning tabaqalashtirilgan soddalashtirilgan tizimi;
deklaratsiyada ko‘rsatilgan darajadan yoki belgilangan rentabellik darajasidan oshib ketgan foydaning jami summasini budjetga olib qo‘ygan holda monopoliyachi korxonalar uchun ortiqcha foyda solig‘i;
mahsulot (ishlar, xizmatlar) ishlab chiqarish tannarxining bir foizi miqdorida ekologiya solig‘i belgilansin.
2.7. Xalq xo‘jaligining barcha tarmoqlaridagi korxonalarga yer yuzasidagi manbalardan olinadigan suv uchun haq undirish joriy etilsin.
Bosh vazirning birinchi o‘rinbosari I.H. Jo‘rabekov, Moliya vazirligi, Davlat soliq qo‘mitasi, Qishloq xo‘jaligi vazirligi, Melioratsiya va suv xo‘jaligi vazirligi uch oy muddatda qishloq xo‘jalik korxonalari uchun suvga haq to‘lash normativlari va stavkalarini ishlab chiqib, Vazirlar Mahkamasiga taqdim etsinlar.
2.8. Inflatsiya darajasi izchil pasayib borayotganligi munosabati bilan budjetga to‘lovlar muddatini o‘tkazib yuborganlik uchun soliq to‘lovchidan undirib olinadigan penya miqdori to‘lov muddati o‘tkazilgan har bir kun uchun boqimanda miqdorining 0,2 foizidan 0,15 foizigacha kamaytirilsin.
3. O‘zbekiston Respublikasining Vazirlar Mahkamasi mazkur Farmon moddalarini hisobga olgan holda O‘zbekiston Respublikasining 1997-yilgi Davlat budjeti loyihasini ishlab chiqish chog‘ida quyidagilarni ko‘zda tutsin:
transport vositalarining egalaridan (jismoniy shaxslar uchun) soliqning, yer solig‘i va suv haqining amaldagi stavkalarini 1,5 baravar oshirish;
har bir obyekt bo‘yicha yakka-yakka normalar o‘rniga asosiy fondlarning guruhlari bo‘yicha yagona amortizatsiya normalarini belgilashni nazarda tutgan holda amortizatsiyani hisoblab chiqarishning amaldagi tartibiga o‘zgartishlar kiritish.
4. O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi, Davlat soliq qo‘mitasi, Adliya vazirligi manfaatdor vazirliklar va idoralarni jalb etgan holda soliq siyosatini amalga oshirishning yagona qonun bazasi vujudga keltirilishini ta’minlaydigan O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksi loyihasini ishlab chiqishni 1996-yilda nihoyasiga yetkazsinlar.
5. O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi bir oy muddatda O‘zbekiston Respublikasining qonunchiligiga ushbu Farmondan kelib chiqadigan o‘zgartish va qo‘shimchalarni kiritish to‘g‘risidagi takliflarni Vazirlar Mahkamasiga taqdim etsin.