Yer uchastkalari, binolar va inshootlarni hisobga olish hamda ularga egalik qilish huquqini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish tizimini takomillashtirish maqsadida Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
1. O‘zbekiston Respublikasi hududlarini kadastr bo‘yicha bo‘lish hamda yer uchastkalari, binolar va inshootlarning kadastr raqamlarini shakllantirish tartibi to‘g‘risidagi Nizom ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
2. Belgilab qo‘yilsinki, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1998-yil 21-yanvardagi 35-son qarori bilan tasdiqlangan sxema bo‘yicha berilgan kadastr raqamlari haqiqiy deb hisoblanadi va ko‘chmas mulk bo‘yicha operatsiyalarning amalga oshirilishiga ko‘ra yangi raqamlar bilan almashtirib boriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
(3-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2021-yil 22-fevraldagi 87-sonli qaroriga asosan o‘z kuchini yo‘qotgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 22.02.2021-y., 09/21/87/0134-son)
4. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosarlari V.Y. Atayev va T. Xoltoyev zimmasiga yuklansin.
Ushbu Nizom O‘zbekiston Respublikasi hududlarini kadastr bo‘yicha bo‘lish hamda yer uchastkalari, binolar va inshootlarga egalik qilish huquqini davlat ro‘yxatidan o‘tkazishda ularga kadastr raqamlarini shakllantirish va berish tartibini belgilaydi.
1. O‘zbekiston Respublikasi hududlarini kadastr bo‘yicha bo‘lish ko‘chmas mulkni hisobga olishning yagona tizimini yaratish hamda yer uchastkalari, binolar va inshootlarga kadastr raqamlari berish maqsadida amalga oshiriladi.
Kadastr bo‘yicha bo‘lish va kadastr raqami berish tizimi ko‘chmas mulkni hisobga olishning yagona tizimida har qanday yer uchastkalari, binolar va inshootlarni bir xilda identifikatsiyalashni ta’minlashi kerak.
2. Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahri, tumanlar, viloyatga bo‘ysunuvchi shaharlar, kadastr zonalari, kadastr massivlari, kadastr mavzelari, yer uchastkalari O‘zbekiston Respublikasi hududlarini kadastr bo‘yicha bo‘lish birliklari hisoblanadi.
3. Mintaqalar, tumanlar va viloyatga bo‘ysunuvchi shaharlar darajasida kadastr bo‘yicha bo‘lish chegaralari ma’muriy bo‘linish chegaralariga to‘g‘ri keladi. Tegishli ravishda ma’muriy tuman (viloyatga bo‘ysunuvchi shahar) hududi kadastr zonalariga bo‘linadi.
Ma’muriy tuman hududini bo‘lishda qishloqlar, ovullar va tumanga bo‘ysunuvchi shaharlar (shaharchalar); viloyatga bo‘ysunuvchi shaharlar hududini bo‘lishda shahar tumanlari (mavjud bo‘lsa) yoki turli (tabiiy, imoratning qurilishi xususiyati, foydalanish maqsadi kabi) belgilari bo‘yicha ajralib turadigan shaharlar qismlari, masalan: sanoat zonasi, turar joy massivlari, bog‘ va dam olish zonalari kabilar kadastr zonalari sifatida qabul qilinadi.
Kadastr zonalari chegaralari kadastr massivlarining tashqi chegaralari tegishli geodeziya koordinatlariga ega bo‘lgan chegara burilishining birkitilgan nuqtalari bo‘ylab yoki tabiiy chegaralar (daryolar, temir yo‘llar, magistral kanallar, kollektorlar, boshqa muntazam obyektlar) bo‘ylab o‘tishi kerak. Kadastr zonalari ma’muriy tuman yoki shahar hududini uzilishlarsiz va kesib o‘tishuvlarsiz qoplashi kerak.
Qishloq, ovul kadastr zonasi hisoblangan hollarda qishloq aholi punktlari, qishloq xo‘jaligi maqsadidagi va boshqa maqsaddagi yer massivlari kadastr massivlari sifatida qabul qilinadi.
Tuman bo‘ysunishidagi shahar (shaharcha), shahar tumani yoki shaharning bir qismi kadastr zonasi hisoblangan hollarda mahalla kadastr massivlari sifatida qabul qilinadi, bunda kadastr massivlari chegarasi kadastr mavzelarining tashqi chegaralari bo‘ylab o‘tishi va aholi punktlarining ko‘chalari yoki tashqi chegaralari bilan mos kelishi kerak. Kadastr massivlari kadastr zonasi hududini uzilishlarsiz va kesib o‘tishuvlarsiz qoplashi kerak.
Qishloq aholi punkti yoki mahalla kadastr massivi hisoblangan hollarda shakllangan rejalashtirish, imoratlarning qizil chiziqlari, mavjud muntazam obyektlar (ko‘chalar, yo‘llar, daryolar, suv oqimlari, ko‘tarma ko‘priklar va boshqalar), boshqa tabiiy chegaralar hisobga olingan holda har xil belgilar (tabiiy, imoratning qurilishi xususiyati, foydalanish maqsadi va hokazolar) bo‘yicha ajralib turadigan yer uchastkalarining jami sifatida qabul qilinadi.
Qishloq xo‘jaligi maqsadidagi va boshqa maqsaddagi yer massivi kadastr massivi hisoblangan hollarda bog‘dorchilik-uzumchilik yoki polizchilik shirkati, qishloq xo‘jaligi korxonasi yoki boshqa korxona va yirik obyektlar kadastr mavzesi sifatida qabul qilinadi.
6. Yer uchastkalari kadastr bo‘yicha bo‘lishning va ajratish tartibida ajratilgan erni hisobga olishning birlamchi birligi hisoblanadi.
Muayyan yuridik va jismoniy shaxslarga biriktirilmagan umumiy foydalaniladigan ko‘chalar, maydonlar, ko‘kalamzorlashtirilgan zonalar, yodgorlik komplekslari, qabristonlar, shahar axlatxonalari, shahar qurilishi uchun ajratiladigan zaxira yerlar va boshqa yerlarga bo‘linadigan kadastr bo‘yicha hisobga olish uchastkalari erni kadastr bo‘yicha bo‘lish va hisobga olish birligi hisoblanadi.
Oldingi tahrirga qarang.
7. Hududlarni kadastr bo‘yicha bo‘lish Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar yer resurslari va davlat kadastri boshqarmalari tomonidan amalga oshiriladi.
(7-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 19-oktabrdagi 483-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2004-y., 42-son, 446-modda)
8. Kadastr bo‘yicha bo‘lish materiallari Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari tomonidan tasdiqlanadi.
9. Yer uchastkalari, binolar va inshootlarni O‘zbekiston Respublikasida identifikatsiyalash tizimi yagona prinsip bo‘yicha quriladi, unga yer uchastkasining kadastr raqami asos qilib olingan.
Oldingi tahrirga qarang.
Kadastr raqami yer uchastkasi, bino, inshootga tegishli O‘zbekiston Respublikasi hududida takrorlanmaydigan raqamdir, u qonunchilik bilan belgilangan tartibda uni shakllantirishda beriladi va u ro‘yxatdan o‘tkazilgan huquqning yagona obyekti sifatida mavjud bo‘lguniga qadar saqlanib qoladi.
(9-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
10. Kadastr bo‘yicha raqamlash tizimi yer uchastkalari, binolar va inshootlarning kadastr raqamlarini identifikatsiyalash va hisobga olishning yagona tizimiga integratsiya qilinadi.
11. Quyidagilar yer uchastkasi, bino, inshoot kadastr raqamining majburiy elementlarini tashkil etadi:
VV — mintaqa tarkibidagi ma’muriy-hududiy tuzilma (ma’muriy tuman, viloyat bo‘ysunishidagi shahar)ning raqami (kodi)ni bildiruvchi ikki razryadli o‘nli son;
EE — kadastr massivi doirasida kadastr mavzesi raqami (kodi)ni bildiruvchi ikki razryadli o‘nli son;
FFFF — kadastr mavzesi doirasida yer uchastkasi raqami (kodi)ni bildiruvchi to‘rt razryadli o‘nli son;
GGGG — yer uchastkasi doirasida bino, inshoot raqami (kodi)ni bildiruvchi to‘rt razryadli o‘nli son;
13. Kadastr zonalari, massivlari va mavzelarini kadastr bo‘yicha bo‘lish va shakllantirish vaqtida ularning chegaralari, odatda, shaharlar, shahar tumanlari, qishloqlar, ovullarning ma’muriy chegaralariga to‘g‘ri keladi. Keyinchalik, ma’muriy chegaralar o‘zgarganda, kadastr bo‘yicha bo‘linish sxemasiga tegishli o‘zgartirishlar kiritiladi.
14. Yer uchastkasining kadastr raqamini shakllantirish yer uchastkasi ko‘chmas mulk obyekti sifatida shakllantirilgan va uning chegaralari tuman (shahar) navbatchi indeksli kadastr xaritasi (rejasi)ga kiritilganidan keyin boshlanadi.
Oldingi tahrirga qarang.
15. Yer uchastkalariga, binolar va inshootlarga, binolarning, inshootlarning bir qismiga kadastr raqamlari berish tuman (shahar) yer-kadastr daftarini to‘ldirishda hamda binolar va inshootlar davlat kadastrini yuritishda Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri yer tuzish va ko‘chmas mulk kadastri davlat korxonalarining tegishli tumanlar (shaharlar)dagi filiallari tomonidan amalga oshiriladi.
(15-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 29-avgustdagi 679-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 35-son, 931-modda)
16. Bino, inshootning kadastr raqami binolar va inshootlarning yer uchastkasi chegarasidagi navbatdagi tartib raqami sifatida shakllantiriladi.
17. Bino, inshootlar bir qismining kadastr raqami asosiy bino, inshoot chegarasidagi navbatdagi tartib raqami sifatida shakllantiriladi.
18. Yangidan suratga olish (tuzatishlar kiritish), ro‘yxatga olish, yangi kadastr xarita (reja)larini tayyorlash vaqtida yer uchastkasi, bino va inshootning (ularning bir qismidan tashqari) kadastr raqamini tashkil etuvchi majburiy elementlari o‘zgartirilmaydi.
19. Yer uchastkasiga, bino, inshootga egalik qilish huquqlarining boshqa qonuniy huquq egasiga o‘tishi va (yoki) huquq turining o‘zgarishini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish vaqtida mazkur yer uchastkasi, bino, inshootning kadastr raqami o‘zgartirilmaydi.
Yer uchastkalari bilan, mavjud chegaralarning o‘zgarishi va yangi uchastka(lar)ning shakllantirilishi bilan bog‘liq ravishda mazkur uchastkani bo‘lish yoki uning boshqa(lari)si bilan qo‘shilib ketishini keltirib chiqaruvchi operatsiyalarni amalga oshirish vaqtida ularga belgilangan tartibda yangi kadastr raqamlari beriladi.
Ilgari berilgan kadastr raqamlari yo‘qotilgan hisoblanadi va ulardan qayta foydalanilishi mumkin emas.