LexUZ sharhi
Mazkur Konvensiya O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2008-yil 4-iyuldagi PQ-909-sonli “Xalqaro shartnomani tasdiqlash to‘g‘risida” qarori bilan tasdiqlangan.
O‘zbekiston Respublikasi Hukumati bilan Vengriya Respublikasi Hukumati, ikkiyoqlama soliqqa tortilishiga yo‘l qo‘ymaslik va daromad hamda kapital soliqlarini to‘lashdan bosh tortishning oldini olish to‘g‘risida Konvensiya tuzish istagida, shuningdek ikki mamlakat o‘rtasida iqtisodiy hamkorlikni rivojlantirish va mustahkamlash maqsadida,
Mazkur Konvensiya Ahdlashuvchi Davlatlarning biri yoki ikkalasining rezidenti bo‘lgan shaxslarga nisbatan qo‘llaniladi.
1. Ushbu Konvensiya Ahdlashuvchi Davlat yoki uning ma’muriy-hududiy bo‘linmalari yoki mahalliy hokimiyat organlari nomidan undirilayotgan daromad va kapital soliqlariga nisbatan, ularni undirish uslubidan qat’i nazar, tatbiq etiladi.
2. Daromad va kapitalga solinadigan soliqlarga jami daromadga yoki jami kapitalga, yoxud daromad yoki kapitalning bir qismiga solinadigan barcha soliqlar taalluqli bo‘lib, bunga ko‘char va ko‘chmas mulkni boshqa shaxsga berishdan olingan daromadlar, korxonalar tomonidan to‘lanadigan ish haqi yoki maoshning umumiy miqdoriga solinadigan soliqlar, shuningdek kapital qiymatining o‘sishidan olingan daromadlarga solinadigan soliqlar ham kiradi.
4. Shuningdek, ushbu Konvensiya imzolangan sanadan so‘ng mavjud soliqlar o‘rniga yoki qo‘shimcha undiriladigan har qanday bir xil yoki mohiyatan o‘xshash soliqlarga ham qo‘llaniladi. Ahdlashuvchi Davlatlarning vakolatli organlari ularning soliq qonunlariga kiritilgan muhim o‘zgarishlar to‘g‘risida bir-birlarini xabardor qiladilar.
a) “O‘zbekiston” atamasi O‘zbekiston Respublikasini bildiradi va jug‘rofiy ma’noda qo‘llanilganda, xalqaro huquq va O‘zbekiston Respublikasi qonunlariga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi o‘zining suveren huquqlari va yurisdiksiyasiga ega bo‘lgan O‘zbekiston Respublikasining hududini, hududiy suvlari va havo kengliklarini, shu jumladan, yer osti boyliklaridan va tabiiy resurslardan foydalanish huquqlarini anglatadi;
b) “Vengriya” atamasi Vengriya Respublikasini bildiradi va jug‘rofiy ma’noda qo‘llanilganda Vengriya Respublikasi hududini anglatadi;
s) “Ahdlashuvchi Davlat”, “Ahdlashuvchi Davlatlardan biri” va “boshqa Ahdlashuvchi Davlat” atamalari matn mazmuniga qarab, O‘zbekistonni yoki Vengriyani anglatadi;
e) “kompaniya” atamasi, soliqqa tortish maqsadlarida korporativ birlashuv sifatida qaraladigan korporativ birlashmani yoki har qanday tashkilotni anglatadi;
f) “Ahdlashuvchi Davlatning korxonasi” va “boshqa Ahdlashuvchi Davlatning korxonasi” atamalari bir Ahdlashuvchi Davlat rezidenti boshqaruvi ostida bo‘lgan korxonani va boshqa Ahdlashuvchi Davlat rezidenti boshqaruvi ostida bo‘lgan korxonani anglatadi;
g) “xalqaro tashish” atamasi Ahdlashuvchi Davlatlardan birining rezidenti bo‘lgan korxona tomonidan foydalaniladigan dengiz yoki havo kemalari, temiryo‘l yoki yo‘l-transportida har qanday tashishni anglatadi, dengiz yoki havo kemalari, temir yo‘l yoki yo‘l-transportida vositalarining faqat boshqa Ahdlashuvchi Davlat hududida joylashgan punktlar o‘rtasida foydalanilishi bundan mustasno;
I) O‘zbekiston Respublikasiga nisbatan O‘zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo‘mitasi yoki uning vakolatli vakili;
II) Vengriya Respublikasiga nisbatan — Vengriya Respublikasi Moliya vaziri yoki uning vakolatli vakili.
II) Ahdlashuvchi Davlatning amaldagi qonunchiligiga muvofiq o‘z maqomini olgan har qanday yuridik shaxs, hamjamiyat va uyushmani.
2. Ushbu Konvensiya Ahdlashuvchi Davlatlar tomonidan har qanday vaqtda qo‘llanilganda unda belgilanmagan har qanday atama, agar matndan boshqa ma’no kelib chiqmasa, ushbu Konvensiya tatbiq etiladigan soliqlarga shu Davlat qonunlariga muvofiq ega bo‘lgan ma’noni anglatadi. Shu Davlatda qo‘llaniladigan soliq qonunchiligi bo‘yicha har qanday ma’no shu Davlatning boshqa qonunlariga muvofiq shu atamaga berilgan ma’nodan ustun bo‘ladi. Shu davlatning soliq qonunchiligiga binoan atamaning ma’nosi ushbu Davlatning boshqa huquq sohalaridagi atamasidan ustun turadi.
1. Ushbu Konvensiya maqsadlarida “Ahdlashuvchi Davlat rezidenti” atamasi shu Davlat qonunlari bo‘yicha o‘zining yashash joyi, doimiy bo‘lish joyi, boshqaruv joyi, tashkil topish joyi yoki har qanday boshqa shunga o‘xshash mezonlar asosida soliqqa tortiladigan har qanday shaxsni anglatadi, shuningdek Davlatning o‘zini va har qanday ma’muriy-hududiy bo‘linmasini yoki mahalliy hokimiyat organini ham o‘z ichiga oladi. Biroq, bu atama faqat ushbu Ahdlashuvchi Davlatda joylashgan manbalardan yoki kapitaldan daromad olayotgani uchun shu Davlatda soliqqa tortiladigan har qanday shaxsni o‘z ichiga olmaydi.
2. Agar 1-band qoidalariga muvofiq, jismoniy shaxs ikkala Ahdlashuvchi Davlatning rezidenti bo‘lsa, uning maqomi quyidagi tarzda belgilanadi:
a) u qaysi Davlatda o‘zi uchun to‘siqsiz yashashi mumkin bo‘lgan doimiy uyiga ega bo‘lsa, shu Davlatning rezidenti hisoblanadi; agar u har ikkala Davlatda to‘siqsiz yashashi mumkin bo‘lgan doimiy uyga ega bo‘lsa, shaxsiy va iqtisodiy aloqalari yaqinroq bo‘lgan (hayotiy manfaatlar markazi) Davlatning rezidenti hisoblanadi;
b) agar uning hayotiy manfaatlari markazi joylashgan Davlatni aniqlab bo‘lmasa, yoki Davlatlardan hech birida to‘siqsiz yashashi mumkin bo‘lgan doimiy uyiga ega bo‘lmasa, u odatda yashaydigan Davlatining rezidenti hisoblanadi;
s) agar shaxs odatda har ikkala Davlatda yashasa yoki odatda ularning hech birida yashamasa, u qaysi Davlatning milliy shaxsi bo‘lsa, o‘sha Davlatning rezidenti hisoblanadi;
d) agar u har ikkala Davlatning milliy shaxsi bo‘lsa, yoki ulardan hech biriniki bo‘lmasa, bunda Ahdlashuvchi Davlatlarning vakolatli organlari bu masalani o‘zaro kelishuvga ko‘ra hal qilishi lozim.
3. Agar 1-band qoidalariga muvofiq, jismoniy shaxs bo‘lmagan shaxs Ahdlashuvchi Davlatlardan har ikkalasining rezidenti bo‘lsa, unda u tashkil topgan joy Davlatning rezidenti hisoblanadi.
1. Ushbu Konvensiyada “doimiy muassasa” atamasi korxonaning tadbirkorlik faoliyatini to‘liq yoki qisman amalga oshiradigan doimiy faoliyat joyini anglatadi.
f) shaxta, neft yoki gaz qudug‘i, karyer yoki tabiiy resurslar qazib olinadigan har qanday boshqa joyni.
a) qurilish maydonchasi yoki qurilish yoki montaj loyihasi yoki ular bilan bog‘liq bo‘lgan boshqaruv faoliyati, biroq shunday maydoncha, obyekt yoki faoliyatning davomiyligi 12 oydan ortiq davom etsagina;
b) Ahdlashuvchi Davlat korxonasi tomonidan xizmatlar ko‘rsatish, shu jumladan konsalting yoki boshqaruv xizmatlarini korxona shu maqsad uchun yollagan xizmatchilar yoki boshqa xodimlar orqali amalga oshirilsa, biroq shu mazmundagi faoliyat boshqa Ahdlashuvchi Davlat hududida har qanday o‘n ikki oylik davr doirasida jami 6 oydan oshadigan davr yoki davrlar mobaynida davom etsagina.
4. Ushbu moddaning avvalgi qoidalariga qaramay, “doimiy muassasa” atamasi quyidagilarni o‘z ichiga olmaydi:
a) inshootlardan shu korxonaga tegishli bo‘lgan tovar yoki buyumlarni saqlash yoki namoyish qilish maqsadida foydalanish;
b) shu korxonaga tegishli bo‘lgan tovar yoki buyumlar zaxirasini saqlash, namoyish qilish yoki yetkazib berish maqsadida ushlab turilishi;
s) shu korxonaga tegishli tovar yoki buyumlar zaxirasining boshqa korxona tomonidan faqat qayta ishlash maqsadida ushlab turilishi;
d) doimiy faoliyat joyining tovar yoki buyumlar sotib olish yoki ushbu korxona uchun axborot yig‘ish maqsadida ushlab turilishi;
e) doimiy faoliyat joyining faqat shu korxona maqsadi uchungina boshqa har qanday tayyorgarlik yoki yordamchi tusdagi faoliyatni amalga oshirish maqsadida ushlab turilishi;
f) doimiy faoliyat joyining a — e) kichik bandlarida eslatib o‘tilgan faoliyat turlarining har qanday kombinatsiyalashuvi uchungina bunday doimiy faoliyat joyining faoliyati ana shu kombinatsiyalashuvi natijasi, tayyorgarlik yoki yordamchi tusda bo‘lgan taqdirda saqlab turilishi.
5. Ushbu modda 1 va 2-bandlarning qoidalariga qaramay, agar ushbu moddaning 6-bandi tatbiq etiladigan mustaqil maqomli agentdan o‘zga bo‘lgan shaxs Ahdlashuvchi Davlatda boshqa Ahdlashuvchi Davlat korxonasi nomidan ish yuritsa, bu korxona birinchi eslatib o‘tilgan Davlatda ana shu korxona uchun ushbu shaxs tomonidan ko‘rsatilgan har qanday faoliyatga nisbatan doimiy muassasaga ega deb hisoblanadi, agar:
a) u, birinchi eslatilgan Davlatda korxona uchun yoki uning nomidan shartnomalar tuzish vakolatiga ega bo‘lsa va odatda foydalansa, yoki
b) u, birinchi eslatilgan Davlatda korxonaga tegishli bo‘lgan tovarlar yoki buyumlar zaxirasiga ega bo‘lib, korxona uchun yoki uning nomidan muntazam ravishda sotsa, agarda bunday shaxsning faoliyati 4-bandda eslatib o‘tilganlar bilan cheklanib qolmasa, agar faoliyat shu bandning qoidalariga binoan doimiy faoliyat joyi orqali amalga oshirilsa, ushbu band qoidalariga muvofiq, doimiy faoliyat joyidan doimiy muassasa hosil qilmaydi.
6. Ushbu moddaning avvalgi qoidalariga qaramay, Ahdlashuvchi Davlatning sug‘urta kompaniyasi, agar u boshqa Davlat hududida mukofot to‘plasa yoki 7-bandga taalluqli bo‘lgan mustaqil maqomli agentdan o‘zga shaxs orqali u erda bo‘lishi mumkin bo‘lgan xatarni sug‘urta qilsa, qayta sug‘urta qilish bundan mustasno, boshqa Ahdlashuvchi Davlatda doimiy muassasaga ega deb hisoblanadi.
7. Ahdlashuvchi Davlatning korxonasi, agar boshqa Ahdlashuvchi Davlatda broker, komissioner yoki har qanday boshqa mustaqil maqomli agent orqali tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirsa, bu shaxslar o‘zining odatdagi faoliyati chegarasida ish yuritgan taqdirda, ushbu Ahdlashuvchi Davlatda doimiy muassasaga ega deb qaralmaydi.
8. Ahdlashuvchi Davlatlardan birining rezidenti bo‘lgan kompaniya boshqa Ahdlashuvchi Davlatning rezidenti bo‘lgan, yoki ana shu boshqa Davlatda tijorat faoliyatini amalga oshirayotgan (doimiy muassasa orqali yoki boshqa tarzda) kompaniyani nazorat qilsa yoki nazorat qilinsa, bu holat o‘z-o‘zidan bu kompaniyalardan birini boshqasi uchun doimiy muassasaga aylantirib qo‘ymaydi.
1. Bir Ahdlashuvchi Davlat rezidentining boshqa Ahdlashuvchi Davlatda joylashgan ko‘chmas mulkdan oladigan daromadlari (jumladan qishloq va o‘rmon xo‘jaligidan olinadigan daromadlar) ana shu boshqa Davlatda soliqqa tortilishi mumkin.
2. “Ko‘chmas mulk” atamasi ko‘rib chiqilayotgan mulk joylashgan Ahdlashuvchi Davlat qonunlari bo‘yicha belgilangan ma’noga egadir. Har qanday holda ham ushbu atama yer ustidagi mulkchilikka taalluqli bo‘lgan umumiy qonun qoidalari bilan huquqi belgilab berilgan ko‘chmas mulkka tegishli bo‘lgan mulkni, qishloq va o‘rmon xo‘jaligida ishlatiladigan chorva mollari va vositalarni hamda ko‘chmas mulk uzufruktini minerallar, manbalar va boshqa tabiiy boyliklarning qatlamlarini qazish uchun tovon sifatida to‘lanadigan o‘zgaruvchan yoki qayd etilgan to‘lovlar huquqini, yoki minerallar, manbalar va boshqa tabiiy resurslar qatlamlarini qazish huquqini o‘z ichiga oladi; suv va havo kemalari ko‘chmas mulk sifatida qaralmaydi.
3. 1-band qoidalari ko‘chmas mulkdan to‘g‘ridan to‘g‘ri foydalanish, ijaraga berish yoki boshqa har qanday shaklda foydalanishdan olinadigan daromadga nisbatan qo‘llaniladi.
4. 1 va 3-band qoidalari korxonaning ko‘chmas mulkidan olgan daromadlariga va mustaqil shaxsiy xizmatlarni amalga oshirish uchun foydalanadigan ko‘chmas mulkdan olgan daromadlariga ham qo‘llaniladi.
1. Bir Ahdlashuvchi Davlat korxonasining foydasi, toki korxona o‘zining tadbirkorlik faoliyatini boshqa Ahdlashuvchi Davlatda joylashgan doimiy muassasa orqali amalga oshirmayotgan bo‘lsa, faqat shu Davlatda soliqqa tortiladi. Agar korxona o‘z faoliyatini yuqorida aytilganidek amalga oshirayotgan bo‘lsa, korxonaning foydasi boshqa Davlatda soliqqa tortilishi mumkin, ammo, faqat ana shu doimiy muassasaga tegishli bo‘lgan qismigina soliqqa tortiladi.
2. 3-band qoidalariga muvofiq, agar bir Ahdlashuvchi Davlatning korxonasi boshqa Ahdlashuvchi Davlatda joylashgan doimiy muassasa orqali tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirayotgan bo‘lsa, har bir Ahdlashuvchi Davlatda bunday doimiy muassasaga hisoblanadigan foyda u alohida va mustaqil korxona sifatida xuddi shunday yoki shunga o‘xshash faoliyatni xuddi shunday yoki shunga o‘xshash shartlar asosida amalga oshirib doimiy muassasa hisoblangan korxonadan mutlaqo mustaqil ravishda ish ko‘rib olishi mumkin bo‘lgan foyda kabi o‘tkaziladi.
3. Doimiy muassasa foydasini aniqlashda, ushbu doimiy muassasa faoliyati maqsadlari uchun sarflangan, jumladan doimiy muassasa joylashgan Davlatda va undan tashqaridagi faoliyat maqsadlari uchun sarflangan boshqaruv va umumiy ma’muriy xarajatlarni chegirib tashlashga yo‘l qo‘yiladi.
Biroq doimiy muassasa tomonidan korxonaning bosh ofisiga yoki uning istalgan boshqa ofislaridan biriga royalti, yig‘im yoki boshqa shunga o‘xshash to‘lovlar tarzida patentlardan yoki boshqa huquqlardan foydalanganlik o‘rniga yoki muayyan xizmatlar uchun yoki menejmentlik uchun komission to‘lovlar tarzida, doimiy muassasaga berilgan qarz uchun foizlar tarzida to‘langan summalarga nisbatan hech qanday chegirmalarga yo‘l qo‘yilmaydi.
4. Ahdlashuvchi Davlatda doimiy muassasaga tegishli bo‘lgan foydani korxona oladigan umumiy foyda miqdorini uning turli bo‘linmalariga mutanosib taqsimlash asosida aniqlash odatdagi amaliyot ekanligiga qaramay, 2-banddagi hech bir narsa amaliyotda ta’kidlanganidek, bu Davlatga shunday taqsimlash asosida soliq solinadigan foydani aniqlashga xalaqit bermaydi; taqsimlashning tanlangan usuli mana shu moddada mavjud bo‘lgan tamoyillarga muvofiq keladigan natijalarni berishi lozim.
5. Korxona uchun ushbu doimiy muassasa tomonidan tovar yoki buyumlarning xarid qilinishigagina asoslanib doimiy muassasaga biron-bir foyda yozilmaydi.
6. Avvalgi bandlar maqsadlari uchun doimiy muassasaga taalluqli bo‘lgan foyda, agar boshqasi uchun salmoqli va yetarli sabablar bo‘lmasa, har yili bir xil uslubda aniqlanadi.
7. Agar foyda ushbu Konvensiyaning boshqa moddalarida alohida aytib o‘tilgan daromad turlarini qamrab oladigan bo‘lsa, unda bu moddalarning qoidalariga ushbu modda qoidalari ta’sir etmaydi.
1. Bir Ahdlashuvchi Davlatning korxonasi xalqaro tashishlarda dengiz, havo kemalari, temir yo‘l yoki yo‘l-transportidan foydalanishdan olgan foydasiga faqat shu Davlatda soliq solinadi.
a) xalqaro tashishlarda foydalaniladigan ijaradan, shu jumladan ekipajsiz kema yoki samolyotlarni fraxt qilish asosida olingan favqulotda foydalarga;
b) konteynerlardan (shu jumladan, konteynerlarni tashish uchun treylerlar va boshqa uskunalar) foydalanish, ularni saqlab turish va ijaraga berishdan olingan daromadlarga, agar bunday foydalar 1-band taalluqli bo‘lgan foydalarga nisbatan qo‘shimcha yoki favqulodda foyda bo‘lsa.
3. 1 va 2-bandlarning qoidalari transport vositalaridan foydalanish bo‘yicha pulda, qo‘shma faoliyatda yoki xalqaro tashkilotda ishtirok etishdan olgan foydalarga nisbatan ham qo‘llaniladi.
a) Ahdlashuvchi Davlatning korxonasi boshqa Ahdlashuvchi Davlat korxonasini boshqarishda, nazorat qilishda yoki uning kapitalida bevosita yoki bilvosita ishtirok etsa, yoki
b) o‘sha shaxslar bir Ahdlashuvchi Davlat korxonasini va boshqa Ahdlashuvchi Davlat korxonasini boshqarishda, nazorat qilishda yoki kapitalida bevosita yoki bilvosita qatnashsa,
va har qanday holatda ikki korxona o‘rtasida ularning tijorat va moliyaviy munosabatlarida mustaqil korxonalar o‘rtasida yaratiladigandan farqli sharoitlar vujudga keltirilsa yoki belgilansa, bunda ulardan biriga hisoblanishi mumkin bo‘lgan, ammo shunday sharoitlar natijasida unga hisoblanmagan har qanday daromad yoki foyda ana shu korxonaning daromadi yoki foydasiga hisoblanishi va muvofiq ravishda soliqqa tortilishi mumkin.
2. Qachonki, Ahdlashuvchi Davlat shu Davlat korxonasi foydasiga boshqa Ahdlashuvchi Davlat korxonasi bo‘yicha ana shu boshqa Davlatda soliqqa tortilgan foydani kiritsa va muvofiq ravishda soliqqa tortsa va shu tariqa kiritilgan foyda birinchi eslatilgan Davlat korxonasiga, agar ikkala korxona o‘rtasida vujudga keltirilgan munosabatlar ikki mustaqil korxona o‘rtasidagi munosabatlar kabi bo‘lganda hisoblanadigan foyda bo‘lsa, u holda ana shu boshqa Davlat foydadan o‘zida olingan soliq miqdoriga tegishli zarur tuzatishlarni shu boshqa Davlat soliq qonunlariga asosan kiritadi. Bunday tuzatishlarni belgilashda ushbu Konvensiyaning boshqa qoidalariga tegishlicha e’tiborni qaratishi kerak va Ahdlashuvchi Davlatlarning vakolatli organlari, zarur bo‘lsa, o‘zaro maslahatlashishlarni boshlashlari lozim.
1. Bir Ahdlashuvchi Davlat rezidenti bo‘lgan kompaniya tomonidan boshqa Ahdlashuvchi Davlat rezidentiga to‘lanadigan dividendlar ana shu boshqa Davlatda soliqqa tortilishi mumkin.
2. Ammo bunday dividendlar, shuningdek dividendlarni to‘layotgan kompaniya rezidenti bo‘lgan Ahdlashuvchi Davlatda shu Davlatning qonunlariga binoan ham soliqqa tortilishi mumkin, biroq dividendlarning amaldagi egasi boshqa Ahdlashuvchi Davlatning rezidenti bo‘lsa, ana shu Davlatning qonunlariga binoan ham soliqqa tortilishi mumkin, unda shu tarzda olingan soliqning miqdori dividendlar umumiy miqdorining 10 foizidan oshmasligi kerak.
3. “Dividendlar” atamasi mazkur moddada qo‘llanilganda, foydada ishtirok etish huquqini beruvchi, qarz majburiyati bo‘lmagan, aksiya yoki boshqa huquqlardan olinadigan daromadni hamda foydani taqsimlovchi kompaniya rezidenti bo‘lgan Davlatning qonunlariga muvofiq aksiyalardan olinadigan daromad kabi soliqlar orqali tartibga solishga taalluqli bo‘lgan boshqa daromadlarni anglatadi.
4. Agar dividendlarning haqiqiy egasi bir Ahdlashuvchi Davlatning rezidenti bo‘lgani holda dividendlarni to‘layotgan kompaniya rezidenti bo‘lgan boshqa Ahdlashuvchi Davlatda o‘z faoliyatini u erda joylashgan doimiy muassasasi orqali amalga oshirsa yoki ushbu boshqa Davlatda u erda joylashgan doimiy bazadan mustaqil xususiy xizmatlar ko‘rsatsa va xoldingga nisbatan to‘lanadigan dividendlar aslida shu doimiy muassasa yoki doimiy baza bilan bog‘lik bo‘lsa, ushbu moddaning 1 va 2-bandlari qoidalari qo‘llanilmaydi. Bunday xolda, sharoitga ko‘ra 7 yoki 14-moddalar qoidalari qo‘llaniladi.
5. Agar bir Ahdlashuvchi Davlat rezidenti bo‘lgan kompaniya boshqa Ahdlashuvchi Davlatdan foyda yoki daromad olayotgan bo‘lsa, ana shu boshqa Ahdlashuvchi Davlat kompaniya to‘layotgan dividendlarni soliqqa tortmasligi mumkin, bunda dividendlar ana shu boshqa Ahdlashuvchi Davlat rezidentiga to‘lanadigan yoki dividendlar to‘lanadigan xolding shu boshqa Ahdlashuvchi Davlatda joylashgan doimiy muassasa yoki doimiy baza bilan haqiqatda bog‘liq bo‘lgan hollar bundan mustasno, shuningdek kompaniyaning taqsimlanmagan foydasi hatto to‘lanayotgan dividendlar yoki taqsimlanmagan foyda ana shu boshqa Ahdlashuvchi Davlatda to‘la yoki qisman hosil bo‘lgan foyda yoki daromaddan tashkil topgan bo‘lsa ham kompaniyaning taqsimlanmagan foydasidan soliqlar olinmaydi.
1. Ahdlashuvchi Davlatlarning birida hosil bo‘lgan va boshqa Ahdlashuvchi Davlat rezidentiga to‘lanadigan foizlar ana shu boshqa Davlatda soliqqa tortilishi mumkin.
2. Biroq, bunday foizlar, shuningdek dividendlarni to‘layotgan kompaniya rezidenti bo‘lgan o‘sha Ahdlashuvchi Davlatda ana shu Davlatning qonunlariga asosan ham soliqqa tortilishi mumkin, agar foizlarning haqiqiy egasi boshqa Ahdlashuvchi Davlat rezidenti bo‘lsa, unda shu tarzda undiriladigan soliq foizlar yalpi miqdorining 10 foizidan oshmasligi kerak.
a) O‘zbekiston Respublikasida hosil bo‘lgan va Vengriya Hukumatiga yoki Vengriya Milliy bankiga yoki Vengriya Eksim banki Pte Ltdga to‘lanadigan foizlar O‘zbekiston solig‘idan ozod qilinadi.
b) Vengriya Respublikasida hosil bo‘lgan va O‘zbekiston Respublikasi Hukumatiga, O‘zbekiston Respublikasi Markaziy Bankiga yoki O‘zbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar Milliy Bankiga to‘lanadigan foizlar Vengriya solig‘idan ozod qilinadi.
4. “Foizlar” atamasi ushbu moddada qo‘llanilganda qarzdorning foydada ishtirok etish huquqlari mavjudligi va ipoteka ta’minotidan qat’i nazar, har qanday turdagi qarz talablaridan olinadigan daromadlarni xususan, hukumat qimmatbaho qog‘ozlaridan olinadigan daromadlar, obligatsiyalar va qarz majburiyatlaridan shu jumladan, mukofotlar va ushbu qimmatbaho qog‘ozlar, obligatsiyalar va qarz majburiyatlari bo‘yicha olinadigan yutuqlar tushuniladi va 10-moddada keltirilgan daromadlar tarkibiga kirmaydi. O‘z vaqtida to‘lanmagan to‘lovlar uchun jarimalar ushbu modda maqsadlarida foizlar sifatida qaralmaydi.
5. Agar foizlarning haqiqiy egasi Ahdlashuvchi Davlatlardan birining rezidenti bo‘la turib, foizlar hosil bo‘layotgan boshqa Ahdlashuvchi Davlatda tijorat faoliyatini u erda joylashgan doimiy muassasa orqali olib borayotgan bo‘lsa, yoki ushbu boshqa Davlatda joylashgan doimiy baza orqali mustaqil shaxsiy xizmatlar ko‘rsatayotgan bo‘lsa va foizlar to‘lanayotgan qarz talabnomalari .shunday doimiy muassasa yoki doimiy baza bilan ham bog‘lik bo‘lsa, 1 va 2-band qoidalari qo‘llanilmaydi. Bunday holda, vaziyatga qarab, ushbu Konvensiyaning 7-modda yoki 14-moddasi qoidalari qo‘llaniladi.
6. Foizlarni to‘lovchi Davlatning o‘zi, ma’muriy-hududiy bo‘linmalari, mahalliy hokimiyat organlari yoki shu Davlatning rezidenti bo‘lsa, foizlar o‘sha Ahdlashuvchi Davlatda hosil bo‘lgan, deb hisoblanadi. Biroq foizlarni to‘lovchi shaxs Ahdlashuvchi Davlatning rezidenti bo‘lish yoki bo‘lmasligidan qat’i nazar, Ahdlashuvchi Davlatda doimiy muassasaga yoki doimiy bazaga ega bo‘lsa, shu tufayli qarz majburiyatidan foizlar to‘lash majburiyati vujudga kelgan bo‘lsa, va bu doimiy muassasa yoki baza to‘lash bo‘yicha xarajatlarni amalga oshirsa, bunda foizlar doimiy muassasa yoki doimiy baza joylashgan Davlatda vujudga kelgan, deb hisoblanadi.
7. Agar to‘lovchi bilan foizlarning haqiqiy egasi o‘rtasidagi yoki ular ikkalasi va har qanday boshqa shaxs o‘rtasidagi alohida munosabatlar oqibatida foizlar miqdori to‘lovchi bilan amalda foizlar olish huquqiga ega bo‘lgan shaxs o‘rtasida kelishilishi mumkin bo‘lgan miqdordan ortiq bo‘lsa, bunday munosabatlar yo‘q bo‘lgan taqdirda ushbu modda qoidalari faqat oxirgi eslatilgan miqdorga nisbatan qo‘llaniladi. Bu holda, to‘lovning ortiqcha qismidan ushbu Konvensiyaning boshqa qoidalarini inobatga olgan holda, har bir Ahdlashuvchi Davlat qonunlariga muvofiq soliqqa tortiladi.
1. Ahdlashuvchi Davlatlarning birida hosil bo‘ladigan va boshqa Ahdlashuvchi Davlatning rezidentiga to‘lanadigan royaltilar ana shu boshqa Davlatda soliqqa tortilishi mumkin.
2. Biroq, royaltilar qayerda yuzaga kelgan bo‘lsa o‘sha Ahdlashuvchi Davlatda uning qonunlariga muvofiq soliqqa tortilishi mumkin, agarda royaltining haqiqiy egasi boshqa Ahdlashuvchi Davlat rezidenti bo‘lsa, ushbu holatda undiriladigan soliq royaltini yalpi miqdorining 10 foizidan oshmasligi lozim.
3. “Royalti” atamasi ushbu moddada qo‘llanilganda har qanday adabiyot, san’at yoki ilmiy asarlarni, (shu jumladan kinofilmlar) va filmlar, yoki radio va televideniye va videokasetalar uchun yozuvlar, har qanday patent, tovar belgisi, chizma yoki model, sxemalar, maxfiy formula yoki jarayon, yoki sanoat, tijorat yoki ilmiy tajribaga mansub axborot uchun mualliflik huquqidan foydalanganlik uchun yoki shu huquqni berganlik uchun mukofot tarzida olingan har qanday ko‘rinishdagi to‘lov turlarini bildiradi. Binobarin, sanoat, tijorat yoki ilmiy uskunadan foydalanganlik yoki foydalanishga berganlik uchun to‘lov patent yoki “nou-xau” ko‘rinishiga ega bo‘lsa “royalti” sifatida qaralishi mumkin.
4. Agar royaltilarning haqiqiy egasi Ahdlashuvchi Davlatlardan birining rezidenti bo‘la turib, royalti hosil bo‘layotgan boshqa Ahdlashuvchi Davlatda u erda joylashgan doimiy muassasa orqali tijorat faoliyatini amalga oshirayotgan bo‘lsa, yoki ushbu boshqa Davlatda u erda joylashgan doimiy baza orqali mustaqil shaxsiy xizmatlarni amalga oshirayotgan bo‘lsa va royalti to‘lanayotgan huquq yoki mulk shunday doimiy muassasa yoki doimiy baza bilan haqiqatda bog‘liq bo‘lsa, mazkur moddaning 1 va 2-bandlarning qoidalari qo‘llanilmaydi. Bu holda, 7-modda yoki 14-moddaning qoidalari vaziyatga qarab qo‘llaniladi.
5. Agar to‘lovchi Ahdlashuvchi Davlatning rezidenti bo‘lsa, royalti shu Davlatda hosil bo‘lgan deb hisoblanadi. Biroq, royaltini to‘lovchi shaxs Ahdlashuvchi Davlatning rezidenti bo‘lish yoki bo‘lmasligidan qat’i nazar, Ahdlashuvchi Davlatda royaltini to‘lash majburiyati kelib chiqishi bilan bog‘liq bo‘lgan doimiy muassasaga yoki doimiy bazaga ega bo‘lsa, va bu doimiy muassasa yoki baza to‘lash bo‘yicha xarajatlarni amalga oshirsa, unda bunday royaltilar doimiy muassasa yoki doimiy baza joylashgan Davlatda hosil bo‘lgan, deb hisoblanadi.
6. Agar to‘lovchi bilan royalti huquqiga ega shaxs o‘rtasidagi, yoki ularning ikkalasi va boshqa biron bir shaxs o‘rtasidagi alohida munosabatlar oqibatida royaltidan foydalanishga, huquqqa yoki axborot uchun to‘lanadigan royaltining miqdori to‘lovchi va shu daromadlar huquqiga ega shaxs o‘rtasida kelishilishi mumkin bo‘lgan miqdordan oshiq bo‘lsa, bunday munosabatlar yo‘q bo‘lgan taqdirda, ushbu modda qoidalari faqat oxirgi eslatilgan miqdorga nisbatan qo‘llaniladi. Bu xolda, to‘lovning ortiqcha qismi ushbu Konvensiyaning boshqa qoidalarini inobatga olgan xolda, har bir Ahdlashuvchi Davlat qonunlariga muvofiq soliqqa tortiladi.
1. Bir Ahdlashuvchi Davlat rezidentining 6-moddada ko‘rsatilgan va boshqa Ahdlashuvchi Davlatda joylashgan ko‘chmas mulkni boshqa shaxsga berishdan olinadigan daromadlar o‘sha boshqa Davlatda soliqqa tortilishi mumkin.
2. Ahdlashuvchi Davlat hududida joylashgan, aktivlari asosan ko‘chmas mulkdan yoki unga bo‘lgan huquqlardan iborat bo‘lgan, kompaniyadagi aksiya, huquq yoki foizlarni boshqa shaxsga berishdan olingan daromadlari yoki kompaniya aksiyalari joylashgan Davlatda, aktivlari asosan shu ko‘chmas mulk yoki unga bo‘lgan huquqlardan tashkil topganda, ana shu ko‘chmas mulk joylashgan Davlatda soliqqa tortilishi mumkin.
3. Bir Ahdlashuvchi Davlat korxonasining boshqa Ahdlashuvchi Davlatdagi doimiy muassasasi tijorat mulkining bir qismini tashkil etuvchi ko‘char mulkni boshqa shaxsga berishdan olgan yoki bir Ahdlashuvchi Davlat rezidentining boshqa Ahdlashuvchi Davlatda mustaqil shaxsiy xizmatlarni amalga oshirishida foydalanishi mumkin bo‘lgan doimiy bazasiga taalluqli ko‘char mulkni boshqa shaxsga berishdan olgan daromadlariga, jumladan ana shunday doimiy muassasani (alohida yoki korxona bilan birgalikda) yoki shunday doimiy bazani boshqa shaxsga berishdan olgan daromadlari ana shu boshqa Davlatda soliqqa tortilishi mumkin.
4. Ahdlashuvchi Davlat korxonasining xalqaro tashishlarda foydalaniladigan dengiz yoki havo kemalarini boshqa shaxsga berishdan yoki shunday dengiz yoki havo kemalaridan foydalanishga taalluqli bo‘lgan ko‘char mulkni boshqa shaxsga berishdan oladigan daromadlari faqat shu Ahdlashuvchi Davlatda soliqqa tortiladi.
5. Ushbu moddaning 1, 2, 3 va 4-bandlarida qayd etilmagan istalgan boshqa mulkni boshqa shaxsga berishdan olinadigan daromadlar mulkni boshqa shaxsga berayotgan shaxs rezidenti hisoblangan Ahdlashuvchi Davlatda soliqqa tortiladi.
1. Bir Ahdlashuvchi Davlat rezidentining kasbiy xizmatlarni ko‘rsatish yoki mustaqil tusdagi boshqa faoliyatdan oladigan daromadlari faqat ana shu Davlatda soliqqa tortiladi. Istisno tariqasida, quyidagi hollardagi bunday daromadlar boshqa Ahdlashuvchi Davlatda ham soliqqa tortilishi mumkin:
a) agar u o‘z faoliyatini amalga oshirish uchun boshqa Ahdlashuvchi Davlatda o‘zi uchun muntazam qulay bo‘lgan doimiy bazaga ega bo‘lsa; bunday hollarda daromadning faqat shunday doimiy bazaga taalluqli bo‘lgan qismigina ushbu boshqa Davlatda soliqqa tortilishi mumkin; yoki
b) agar uning boshqa Ahdlashuvchi Davlatda bo‘lib turish davri har qanday o‘n ikki oylik davr doirasida jami 183 kundan oshuvchi davr yoki davrlar mobaynida davom etsa.
2. “Kasbiy xizmatlar” atamasi, xususan mustaqil ilmiy, adabiy, badiiy, san’at, ma’rifiy va o‘qituvchilik faoliyatlarini, shuningdek shifokorlar, yuristlar, muhandislar, me’morlar, stomatologlar va hisobchilarning mustaqil faoliyatini qamrab oladi.
1. Mazkur Konvensiyaning 16, 17, 18 va 19-moddalarning qoidalarini hisobga olgan holda, bir Ahdlashuvchi Davlat rezidentining yollanma ishga nisbatan oladigan maoshi, ish haqi va shunga o‘xshash boshqa taqdirlash haqlari, agar yollanma ish boshqa Ahdlashuvchi Davlatda amalga oshirilmayotgan bo‘lsa, faqat ana shu Davlatda soliqqa tortiladi. Agar yollanma ish shu tarzda bajariladigan bo‘lsa, unda shu munosabat bilan olingan taqdirlash haqlari ana shu boshqa Davlatda soliqqa tortilishi mumkin.
2. Mazkur moddaning 1-band qoidalariga qaramay, Ahdlashuvchi Davlatlardan biri rezidentining boshqa Ahdlashuvchi Davlatda amalga oshiradigan yollanma xizmat uchun oladigan taqdirlash haqlari, agar quyidagi shartlar bajarilsa, faqat birinchi eslatilgan Davlatda soliqqa tortiladi:
a) oluvchi boshqa Ahdlashuvchi Davlatda ko‘rib chiqilayotgan kalendar yilida boshlanadigan yoki tugaydigan har qanday ko‘rib chiqilayotgan o‘n ikki oylik davr doirasida jami 183 kundan oshmaydigan davr yoki davrlar mobaynida bo‘lib tursa, va
b) taqdirlash haqlari boshqa Ahdlashuvchi Davlat rezidenti bo‘lmagan ish beruvchi tomonidan yoki uning nomidan to‘lanadigan bo‘lsa, va
s) taqdirlash haqlari bo‘yicha xarajatlarni yollovchi boshqa Davlatda ega bo‘lgan doimiy muassasa yoki doimiy baza o‘z zimmasiga olmasa.
3. Ushbu moddaning avvalgi qoidalariga qaramay, korxona tomonidan kema, samolyot bortida yoki yo‘l-transport vositalarida amalga oshiriladigan yollanma ish uchun oladigan taqdirlash haqlari ish beruvchining rezidenti bo‘lgan Ahdlashuvchi Davlatda soliqqa tortilishi mumkin.
Bir Ahdlashuvchi Davlat rezidentining boshqa Ahdlashuvchi Davlat rezidenti bo‘lgan kompaniya direktorlar kengashining yoki shunga o‘xshash har qanday boshqa organlari a’zosi sifatida oladigan direktorlarning gonorarlari va shunga o‘xshash boshqa to‘lovlari ana shu boshqa Ahdlashuvchi Davlatda soliqqa tortilishi mumkin.
1. 14 va 15-moddalarning qoidalariga qaramay, bir Ahdlashuvchi Davlat rezidentining teatr, kino, radio yoki televideniye artisti yoki musiqachi kabi san’at xodimi sifatida yoki sportchi sifatida boshqa Ahdlashuvchi Davlatda amalga oshirayotgan shaxsiy faoliyatidan oladigan daromadlari ana shu boshqa Davlatda soliqqa tortilishi mumkin.
2. Agarda san’at xodimi yoki sportchi amalga oshirgan shaxsiy faoliyatidan olinadigan daromad san’at xodimi yoki sportchining o‘ziga emas, balki boshqa shaxsga yozilgan holatda, bu daromad 7 va 15-moddalarning qoidalariga qaramay, san’at xodimi yoki sportchi faoliyat ko‘rsatayotgan o‘sha Ahdlashuvchi Davlatda soliqqa tortiladi.
3. Ushbu moddaning 1 va 2-bandlarning qoidalariga qaramay, san’at xodimi yoki sportchi tomonidan amalga oshirilayotgan faoliyati Ahdlashuvchi Davlatda amalga oshirilib, mazkur faoliyat shu Ahdlashuvchi Davlat yoki boshqa Ahdlashuvchi Davlatning ijtimoiy yoki davlat jamg‘armalari tomonidan, yoxud Ahdlashuvchi Davlatlar o‘rtasida madaniy sohadagi bitimlar yoki shartnomalar doirasida amalga oshirsa, mazkur moddada ko‘rsatilgan daromadlar Ahdlashuvchi Davlatda soliqdan ozod bo‘ladi. Shunday hollarda daromad faqat ushbu san’at xodimi yoki sportchi rezidenti bo‘lgan o‘sha Ahdlashuvchi Davlatda soliqqa tortiladi.
Bir Ahdlashuvchi Davlatda avval yollanganligi bo‘yicha kompensatsiya sifatida vujudga keladigan va boshqa Ahdlashuvchi Davlatning rezidentiga to‘lanadigan nafaqa va shunga o‘xshash boshqa taqdirlash haqlari faqat birinchi eslatilgan Davlatda soliqqa tortiladi.
1. a) Ahdlashuvchi Davlat yoki uning ma’muriy-hududiy bo‘linmalari yoxud mahalliy hokimiyat organlari tomonidan ana shu Davlatga yoki uning ma’muriy-hududiy bo‘linmalari yoxud mahalliy hokimiyat organlariga ko‘rsatgan xizmatlari uchun har qanday jismoniy shaxsga to‘lanadigan nafaqadan tashqari ish haqi, mukofot va shunga o‘xshash boshqa taqdirlash haqlari, faqat ana shu Davlatda soliqqa tortiladi.
b) Biroq bunday ish haqi, maosh va shunga o‘xshash boshqa taqdirlash haqlari, agar xizmat ana shu Davlatda amalga oshirilsa va jismoniy shaxs ana shu Davlatning rezidenti bo‘lsa, faqat boshqa Ahdlashuvchi Davlatda soliqqa tortiladi, qaysiki:
2. 15, 16 va 17-moddalarning qoidalari Ahdlashuvchi Davlat, yoki uning ma’muriy-hududiy bo‘linmalari yoki mahalliy hokimiyat organlari tomonidan amalga oshiriladigan tadbirkorlik faoliyatiga bog‘liq ko‘rsatilgan xizmatlarga nisbatan to‘lanadigan ish haqi, maosh va shunga o‘xshash taqdirlash haqlari va pensiyalarga nisbatan tatbiq etiladi.
Bir Ahdlashuvchi Davlatga kelgunga qadar bevosita boshqa Ahdlashuvchi Davlatning rezidenti hisoblanib turgan yoki bo‘lgan va birinchi eslatilgan Davlatda faqatgina o‘qish yoki ma’lumot olish maqsadidagina yashab turgan talaba yoki amaliyotchining yashashi, o‘qishi yoki ma’lumot olishi uchun mo‘ljallangan to‘lovlar, basharti bunday to‘lovlar shu Davlat hududidan tashqaridagi manbalardan paydo bo‘lgan taqdirda ana shu Davlatda soliqqa tortilmaydi.
1. Professor yoki o‘qituvchi, Ahdlashuvchi Davlatga kelishdan oldin boshqa Ahdlashuvchi Davlat rezidenti bo‘lgan va birinchi eslatib o‘tilgan Ahdlashuvchi Davlatdagi universitet, kollej yoki boshqa tan olingan ilmiy-tadqiqot muassasasi yoxud boshqa oliy ta’lim muassasasi uchun hamda birinchi eslatib o‘tilgan Davlatga faqatgina o‘qitish yoki ilg‘or ta’lim berish (shu jumladan, ilmiy tadqiqot) maqsadida ikki yildan ortiq bo‘lmagan davr mobaynida Ahdlashuvchi Davlatga birinchi tashrifi sanasidan ikki yildan oshmaydigan vaqtda tashrif buyursa, ana shunday o‘qitish yoki ilmiy tadqiqotlardan olinadigan har qanday taqdirlash haqlari birinchi eslatilgan Ahdlashuvchi Davlatda soliqlardan ozod etiladi.
2. Agar professor yoki o‘qituvchi tomonidan amalga oshirilayotgan tadqiqoti alohida shaxs yoki shaxslarning foydasi uchun bo‘lsa, ushbu moddaning yuqoridagi qoidalari shu ilmiy tadqiqotlardan olinadigan daromadlarga nisbatan qo‘llanilmaydi.
1. Ahdlashuvchi Davlat rezidentining ushbu Konvensiyaning oldingi moddalarida aytib o‘tilmagan daromad turlari, ularning qayerda paydo bo‘lishidan qat’i nazar, faqat ana shu Davlatda soliqqa tortiladi.
2. 6-moddaning 2-bandida belgilangan ko‘chmas mulkdan olingan daromadni istisno etgan holda, agarda bunday daromadni oluvchi Ahdlashuvchi Davlat rezidenti bo‘la turib, boshqa Ahdlashuvchi Davlatda joylashgan doimiy muassasa orqali faoliyatini amalga oshirayotgan bo‘lsa yoki u erda joylashgan doimiy bazadan mustaqil shaxsiy xizmatlarni amalga oshirayotgan bo‘lsa va daromad to‘lanadigan huquq yoki mulk haqiqatan ham bunday doimiy muassasa yoki baza bilan bog‘langan bo‘lsa, 1-band qoidalari qo‘llanilmaydi. Bu holatda, vaziyatga qarab, 7-modda va 14-moddalarning qoidalari qo‘llanadi.
1. Bir Ahdlashuvchi Davlatning rezidentiga tegishli bo‘lgan va boshqa Ahdlashuvchi Davlatda joylashgan, 6-moddada ko‘rsatilgan ko‘chmas mol-mulkdan iborat bo‘lgan kapital ana shu boshqa Davlatda soliqqa tortilishi mumkin.
2. Bir Ahdlashuvchi Davlat korxonasining boshqa Ahdlashuvchi Davlatda ega bo‘lgan doimiy muassasasi tijorat mulkining bir qismini tashkil etuvchi ko‘char mulkdan iborat bo‘lgan kapital yoxud mustaqil shaxsiy xizmatlarni bajarish maqsadida Ahdlashuvchi Davlatlardan biri rezidentining boshqa Ahdlashuvchi Davlatda foydalanadigan doimiy bazasiga taalluqli ko‘char mol-mulk ana shu boshqa Davlatda soliqqa tortilishi mumkin.
3. Xalqaro tashishlarda foydalanadigan va ko‘char mulk sifatida foydalaniladigan kemalar, samolyotlar, yoki yo‘l-transport vositasi yoki temir yo‘l tarzidagi kapital shunday kemalar, samolyotlar, yo‘l-transport vositasi yoki temir yo‘ldan foydalanishga taalluqli bo‘lgan ko‘char mulk faqat shu Ahdlashuvchi Davlatda soliqqa tortiladi.
4. Ahdlashuvchi Davlat rezidenti kapitalining boshqa barcha elementlari faqat shu Davlatda soliqqa tortiladi.
O‘zbekiston Respublikasi rezidenti ushbu Konvensiyaning qoidalariga muvofiq Vengriyada soliqqa tortilishi mumkin bo‘lgan daromad olayotganda yoki mulkka egalik qilayotganda, O‘zbekiston quyidagilarga ruxsat beradi:
Vaziyatdan kelib chiqib, mazkur holatdagi kabi Vengriyada soliqqa tortilishi mumkin bo‘lgan daromad yoki mulkka tegishli hisoblangan soliq, bunday chegirmalar, har qanday holatda hisoblangan daromad yoki mulk solig‘ining o‘sha qismidan oshib ketmasligi lozim.
a) Agar Vengriya rezidenti ushbu Konvensiya qoidalariga muvofiq O‘zbekistonda soliqqa tortilishi mumkin bo‘lgan daromad olsa yoki kapitalga egalik qilsa, unda shu daromad va kapital, ushbu moddaning b) kichik bandi va 3-bandning qoidalariga asosan Vengriyada soliqdan ozod etiladi.
b) Agarda Vengriya rezidenti 10, 11, 12-moddalarning qoidalariga muvofiq, O‘zbekistonda soliqqa tortilishi mumkin bo‘lgan daromadlarini olsa, Vengriya O‘zbekistonda ushlanadigan soliqqa teng qiymatni ana shu rezidentning daromad solig‘idan chegirma qilishga ruxsat beradi. Biroq, bunday chegirmalar O‘zbekistondan olingan shu kabi daromadlarga taalluqli bo‘lgan va bu chegirmalar amalga oshirilgunga qadar hisoblab chiqilgan soliqdan oshib ketmasligi lozim.
3. Ushbu Konvensiyaning biron-bir qoidasiga muvofiq Ahdlashuvchi Davlat rezidenti ega bo‘lgan daromad yoki mulk shu Davlatda soliqqa tortishdan chegirma qilingan bo‘lsa, bu Davlat ana shu rezidentning daromadi yoki mulkining qolgan qismiga soliq miqdorini hisoblashda daromad yoki mol-mulkka solingan soliqdan chegirib tashlangan miqdorni hisobga olishi mumkin.
1. Bir Ahdlashuvchi Davlatning milliy shaxslari boshqa Ahdlashuvchi Davlatda, ushbu boshqa Davlat milliy shaxslariga ayni bir xil sharoitlarda, jumladan rezidentlikka nisbatan solinishi mumkin bo‘lganidan ortiq har qanday soliq yoki unga aloqador majburiyatlarga, soliqqa tortishdan ko‘ra o‘zga yoki mushkulroq yoki unga aloqador holatlarga duchor qilinmaydilar. Bu qoida 1-modda qoidalaridan qat’i nazar, bir yoki ikkala Ahdlashuvchi Davlatning rezidenti bo‘lmagan shaxslarga nisbatan ham qo‘llaniladi.
2. Bir Ahdlashuvchi Davlatlarning rezidenti bo‘lib, fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar Ahdlashuvchi Davlatlarning hech birida qandaydir soliqqa tortish yoki u bilan bog‘liq bo‘lgan har qanday majburiyatlarga, ana shu Davlatlarning milliy shaxslari, xususan rezidensiyaga nisbatan boshqa yoki soliqqa tortishdan ko‘ra mushkulroq yoxud unga aloqador bo‘lgan majburiyatlarga duchor qilinmasliklari lozim.
3. Ahdlashuvchi Davlatlardan birining korxonasi boshqa Ahdlashuvchi Davlatda ega bo‘lgan doimiy muassasaga soliq solish ana shu boshqa Ahdlashuvchi Davlatda ushbu boshqa Davlatning aynan shunday faoliyatni amalga oshiruvchi korxonalariga soliq solishdan ko‘ra mushkulroq bo‘lmaydi. Ushbu qoida Ahdlashuvchi Davlatlardan biri boshqa Ahdlashuvchi Davlat rezidentini soliq solishda o‘z rezidentlariga ularning fuqarolik maqomi yoki oilaviy majburiyatlari asosida beradigan har qanday xususiy imtiyozlar, ozod qilishlar yoki chegirmalar berishga majburlovchi qoida tarzida talqin qilinmasligi lozim.
4. Istisno tariqasida 9-modda 1-bandi, 11-moddaning 7-bandi yoki 12-moddaning 6-bandi qoidalari qo‘llanilganida, bir Ahdlashuvchi Davlat korxonasining boshqa Ahdlashuvchi Davlat rezidentiga to‘laydigan foizlar, royaltilar va boshqa qarz to‘lovlari bunday korxonaning soliqqa tortiladigan daromadini aniqlash maqsadida, shu to‘lovlar birinchi eslatilgan Davlat rezidentiga to‘langan bo‘lsa, xuddi shu shartlar asosida chegirib tashlanadi.
5. Bir Ahdlashuvchi Davlat korxonasi boshqa Ahdlashuvchi Davlatning bir yoki bir necha rezidentlariga to‘liq yoki qisman tegishli bo‘lsa, yoxud bevosita yoki bilvosita nazorat qilinayotgan bo‘lsa, birinchi eslatilgan Davlatning shunday korxonalariga solinadigan yoki solinishi mumkin bo‘lgan har qanday soliq solish yoki unga aloqador majburiyatlarga yoki soliqqa tortishdan ko‘ra mushkulroq va u bilan bog‘liq bo‘lgan majburiyatlarga birinchi eslatilgan Davlatda duchor qilinmaydi. Bir Ahdlashuvchi Davlat korxonasining boshqa Ahdlashuvchi Davlat rezidentiga nisbatan bo‘lgan har qanday qarzlar shu korxonaning soliqqa tortiladigan mulkini aniqlash maqsadida birinchi eslatilgan Davlat rezidentiga nisbatan bo‘lgan qarzi xuddi shunday shartlar asosida chegirib tashlanishi kerak.
6. Ushbu modda qoidalari, 2-band qoidalariga qaramay, har qanday turdagi va ta’riflangan soliqlarga nisbatan qo‘llaniladi.
1. Agar shaxs Ahdlashuvchi Davlatlardan biri yoki har ikkalasining harakati unga ushbu Konvensiya qoidalariga zid kelmaydigan soliqqa tortishga olib keladi yoki olib kelishi mumkin, deb hisoblasa, u ushbu Davlatlarning ichki qonunlarida nazarda tutilgan himoya vositalaridan qat’i nazar, o‘z arizasini o‘zi rezident bo‘lgan Ahdlashuvchi Davlatning vakolatli organiga, yoki agarda uning holati ushbu Konvensiyaning 25-moddasi 1-bandiga muvofiq kelsa, o‘zi milliy shaxsi bo‘lgan Ahdlashuvchi Davlatga taqdim etishi mumkin. Bu ariza ushbu Konvensiya qoidalariga nomuvofiq keladigan soliqqa tortishga olib keluvchi harakatlar to‘g‘risida birinchi bor bildirilgan vaqtdan boshlab uch yil mobaynida berilishi kerak.
2. Vakolatli organ uning arizasini asosli deb topsa, ammo o‘zi qoniqtirgan qarorga kela olmasa, masalani ushbu Konvensiyaga muvofiq kelmaydigan soliqqa tortilishini oldini olish maqsadida boshqa Ahdlashuvchi Davlatning vakolatli organi bilan o‘zaro kelishib hal etishga harakat qiladi. Erishilgan har qanday kelishuv Ahdlashuvchi Davlatlar ichki qonunlaridagi har qanday vaqtincha cheklashlarga qaramay amalga oshirilishi lozim.
3. Ahdlashuvchi Davlatlarning vakolatli organlari ushbu Konvensiyani talqin qilish yoki qo‘llashda yuzaga keladigan har qanday qiyinchilik yoki ikkilanishlarni o‘zaro kelishuv asosida hal etishga harakat qiladilar. Ular ikki yoqlama soliqqa tortishga yo‘l qo‘ymaslik maqsadida Konvensiyada nazarda tutilmagan holatlar yuzasidan ham bir-birlari bilan maslahatlashishlari mumkin.
4. Ahdlashuvchi Davlatlarning vakolatli organlari oldingi bandlar ma’nolarini tushunishda hamfikrlikka erishish maqsadida bir-birlari bilan ularning o‘zlaridan yoki ularning vakillaridan tashkil etilgan birlashgan komissiya doirasida bevosita aloqada bo‘lib turishlari mumkin.
Oldingi tahrirga qarang.
1. Ahdlashuvchi Davlatlarning vakolatli organlari Ahdlashuvchi Davlatlar yoki mahalliy hokimiyat organlari nomidan undiriladigan har qanday turdagi va tavsifdagi soliqlarga oid bo‘lgan, mazkur Konvensiya qoidalarini bajarish yoxud milliy qonunchilikni amalga oshirish yoki qo‘llashga tegishli hisoblanuvchi hamda bunday soliqqa tortish mazkur Konvensiyaga zid bo‘lmagan holatlardagina ma’lumotlar bilan almashadilar.
2. Ahdlashuvchi Davlatlardan biri tomonidan 1-bandga muvofiq olingan har qanday ma’lumot mazkur Davlatning milliy qonunchiligiga muvofiq olingan ma’lumot qanchalik maxfiy bo‘lsa, xuddi shunday maxfiy hisoblanadi hamda faqatgina 1-bandda eslatib o‘tilgan soliqlarga nisbatan baholash yoki yig‘ish, majburiy undirish yoxud sud ta’qibi yoki apellatsiyani ko‘rib chiqish hamda ko‘rsatib o‘tilganlarning barchasini nazorat qilish bilan shug‘ullanuvchi organ (sud va ma’muriy organlar bilan birga) va shaxslarga oshkor qilinishi mumkin. Bunday shaxs yoki organlar mazkur ma’lumotdan faqatgina ko‘rsatib o‘tilgan maqsadlarda foydalanishlari lozim. Ular bunday ma’lumotni ochiq sud majlisi yoki sud qarorlarida oshkor etishlari mumkin.
3. Har qanday holatda ham 1- va 2-bandlar qoidalari Ahdlashuvchi Davlatlarga quyidagi, majburiyatlarni yuklovchi me’yor sifatida talqin qilinmasligi lozim:
a) u yoki bu Ahdlashuvchi Davlatning qonunchiligi yoki ma’muriy amaliyotiga zid bo‘lgan ma’muriy tadbirlar o‘tkazish;
b) u yoki bu Ahdlashuvchi Davlatning qonunchiligi yoki odatdagi ma’muriy amaliyotiga muvofiq olinishi mumkin bo‘lmagan ma’lumotni taqdim etish;
c) savdo, tadbirkorlik, sanoat, tijorat yoki kasb sirini yoxud savdo jarayonini yoki oshkor etilishi jamoat tartibiga (ordre public) zid bo‘lgan ma’lumotni taqdim etish.
4. Agarda ma’lumot bir Ahdlashuvchi Davlat tomonidan ushbu moddaga muvofiq so‘ralgan bo‘lsa, boshqa Ahdlashuvchi Davlat bunday ma’lumotga o‘z soliq maqsadlari uchun ehtiyoj mavjud bo‘lmasa ham so‘ralayotgan ma’lumotni yig‘ish bo‘yicha tegishli choralarni ko‘rishi lozim. Avvalgi jumlada nazarda tutilgan majburiyat 3-band qoidalariga muvofiq cheklangan bo‘lib, biroq bunday cheklovlar hech qaysi bir holatda Ahdlashuvchi Davlatga faqatgina ichki manfaatlar mavjud emasligi sababli ma’lumot taqdim etishni rad qilish uchun ijozat beruvchi sifatida talqin qilinmasligi lozim.
5. Hech qaysi bir holatda 3-band qoidalari ma’lumot faqatgina bank, boshqa moliya muassasasi, nominal egalik qiluvchi yoxud agent yoki ishonchli boshqaruvchi sifatida harakat qilayotgan shaxsning tasarrufida ekanligi sababli uni taqdim etishni rad qilish uchun Ahdlashuvchi Davlatga ijozat beruvchi sifatida talqin qilmasligi lozim.
(27-modda O‘zbekiston Respublikasi Hukumati bilan Vengriya Respublikasi Hukumati o‘rtasida 2014-yil 25-noyabrdagi Bayonnoma tahririda)
Mazkur Konvensiyaning hech bir qoidasi diplomatik missiya rahbarlari va konsullar hamda diplomatik agentlar yoki konsullik xizmatchilarning xalqaro huquqning umumiy normalariga yoki maxsus bitimlarning qoidalariga muvofiq taqdim etilgan fiskal imtiyozlariga daxl qilmaydi.
Ahdlashuvchi Davlatlardan har biri ushbu Konvensiyaning kuchga kirishi uchun ichki qonunlariga muvofiq talab qilinadigan protseduralarning tugaganligi to‘g‘risida bir-birlarini diplomatik kanallar orqali xabardor qiladilar. Ushbu Konvensiya shunday xabarnoma olingan kundan keyin quyidagilarga nisbatan amal qila boshlaydi:
a) ushbu Konvensiya kuchga kiradigan yildan keyin keladigan o‘sha taqvimiy yilning birinchi yanvaridan boshlab yoki shu sanadan keyin olinadigan daromad bo‘yicha manbadan undiriladigan soliqlarga nisbatan;
b) Konvensiya kuchga kiradigan yildan keyingi yilning birinchi yanvaridan boshlab yoki shu sanadan keyingi har bir soliq yili uchun undiriladigan daromad soliqlari va kapital soliqlari bo‘yicha boshqa soliqlarga nisbatan.
Ushbu Konvensiyaning amal qilishi Ahdlashuvchi Davlatlardan biri tarafidan to‘xtatilmagunga qadar o‘z kuchida qoladi. Har bir Ahdlashuvchi Davlat Konvensiyaning amalga kiritilgan vaqtidan besh yil o‘tgandan so‘ng har qanday vaqtda, har qanday taqvimiy yilning tugashiga kamida olti oy qolguniga qadar, diplomatik kanallar orqali Konvensiya amal qilishini to‘xtatish to‘g‘risida xabarnoma berish yo‘li bilan to‘xtatishi mumkin.
a) amal qilishini to‘xtatish to‘g‘risida xabarnoma berilgan yildan keyin keladigan o‘sha taqvimiy yilning birinchi yanvaridan boshlab yoki shu sanadan keyin olinadigan daromad bo‘yicha manbadan undiriladigan soliqlarga nisbatan;
b) amal qilishini to‘xtatish to‘g‘risida xabarnoma berilgan yildan keyin keladigan o‘sha taqvimiy yilning birinchi yanvaridan yoki shu sanadan keyingi har qanday soliq yili uchun undiriladigan boshqa daromad soliqlari va kapital soliqlariga nisbatan.
Ushbu Konvensiyaning amal qilishi Ahdlashuvchi Davlatlardan biri tarafidan to‘xtatilmagunicha o‘z kuchida qoladi. Har bir Ahdlashuvchi Davlat Konvensiyaning amalga kiritilgandan vaqtidan besh yil o‘tgandan so‘ng, har qanday taqvimiy yilning tugashiga kamida olti oy qolguniga qadar, diplomatik kanallar orqali Konvensiya amal qilishini to‘xtatish to‘g‘risida xabarnoma berish yo‘li bilan to‘xtatishi mumkin.
a) amal qilishini to‘xtatish to‘g‘risida xabarnoma berilgan yildan bevosita keyin keladigan taqvimiy yilning birinchi yanvaridan boshlab daromaddan olinadigan, manbaidan undiriladigan soliqlarga nisbatan;
b) amal qilishini to‘xtatish to‘g‘risida xabarnoma berilgan yildan bevosita keyin keladigan taqvimiy yilning birinchi yanvaridan yoki shu sanadan keyin boshlanadigan har qanday soliq yillari uchun olinadigan boshqa daromad soliqlari va kapital soliqlarga nisbatan to‘xtatiladi.
Tegishli tartibda vakolat berilgan quyida imzo chekuvchilar shunga guvohlik berib, ushbu Konvensiyani imzoladilar.
Toshkent shahrida 2008-yil 17-aprelda ikki nusxada, har biri o‘zbek, venger va ingliz tillarida tuzildi, bunda barcha matnlar bir xil kuchga ega. Mazkur Konvensiya qoidalarini talqin qilishda kelishmovchiliklar yuzaga kelgan hollarda ingliz tilidagi matn asos uchun qabul qilinadi.