Oldingi tahrirga qarang.
(qaror nomi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki boshqaruvining 2022-yil 16-sentabrdagi 20/2-sonli qarori (ro‘yxat raqami 2209-3, 13.10.2022-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 13.10.2022-y., 10/22/2209-3/0981-son)
Oldingi tahrirga qarang.
O‘zbekiston Respublikasining “O‘zbekiston Respublikasining Markaziy banki to‘g‘risida”gi hamda “Nobank kredit tashkilotlari va mikromoliyalashtirish faoliyati to‘g‘risida”gi qonunlariga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki boshqaruvi qaror qiladi:
(muqaddima O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki boshqaruvining 2022-yil 16-sentabrdagi 20/2-sonli qarori (ro‘yxat raqami 2209-3, 13.10.2022-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 13.10.2022-y., 10/22/2209-3/0981-son)
Oldingi tahrirga qarang.
1. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan nobank kredit tashkilotlari faoliyatini tekshirish tartibi to‘g‘risidagi nizom ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
(1-band O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki boshqaruvining 2022-yil 16-sentabrdagi 20/2-sonli qarori (ro‘yxat raqami 2209-3, 13.10.2022-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 13.10.2022-y., 10/22/2209-3/0981-son)
2. Mazkur qaror O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan kundan boshlab o‘n kun o‘tgandan keyin kuchga kiradi.
Oldingi tahrirga qarang.
(nizom nomi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki boshqaruvining 2022-yil 16-sentabrdagi 20/2-sonli qarori (ro‘yxat raqami 2209-3, 13.10.2022-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 13.10.2022-y., 10/22/2209-3/0981-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Mazkur Nizom O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki (bundan buyon matnda Markaziy bank deb yuritiladi) tomonidan nobank kredit tashkilotlari faoliyatini tekshirish tartibini belgilaydi.
(muqaddima O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki boshqaruvining 2022-yil 16-sentabrdagi 20/2-sonli qarori (ro‘yxat raqami 2209-3, 13.10.2022-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 13.10.2022-y., 10/22/2209-3/0981-son)
Oldingi tahrirga qarang.
1. Markaziy bank nobank kredit tashkilotlari faoliyatini tartibga solish hamda nazorat qilish borasidagi vazifalarini amalga oshirish uchun tekshiruvlar o‘tkazadi.
(1-band O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki boshqaruvining 2022-yil 16-sentabrdagi 20/2-sonli qarori (ro‘yxat raqami 2209-3, 13.10.2022-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 13.10.2022-y., 10/22/2209-3/0981-son)
2. Nobank kredit tashkilotlari faoliyatini tekshirishni Markaziy bank tomonidan tekshirish o‘tkazish vakolati berilgan uning tegishli tarkibiy tuzilmasi (bundan keyingi o‘rinlarda tekshirish o‘tkazuvchi tarkibiy tuzilma deb yuritiladi) amalga oshiradi.
Oldingi tahrirga qarang.
nobank kredit tashkilotlari — banklar tomonidan amalga oshiriladigan ayrim moliyaviy operatsiyalarning O‘zbekiston Respublikasining “Nobank kredit tashkilotlari va mikromoliyalashtirish faoliyati to‘g‘risida”gi Qonunida ruxsat etilgan majmuini amalga oshiruvchi kredit tashkilotlari (mikromoliya tashkiloti, lombard va ipotekani qayta moliyalashtirish tashkiloti);
(3-band O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki boshqaruvining 2022-yil 16-sentabrdagi 20/2-sonli qaroriga (ro‘yxat raqami 2209-3, 13.10.2022-y.) asosan ikkinchi xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 13.10.2022-y., 10/22/2209-3/0981-son)
Oldingi tahrirga qarang.
tekshirish — nobank kredit tashkilotlari faoliyati ustidan nazoratni bevosita joyiga chiqib, ularning moliyaviy ahvoliga va faoliyatiga xos bo‘lgan xavf-xatarlarga baho berish hamda ular faoliyatini tartibga soluvchi qonunchilik hujjatlari talablariga rioya qilinishi ahvolini tekshirish;
(3-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
masofadan nazorat qilish — nobank kredit tashkilotlari faoliyatidagi muammolarni boshlang‘ich davrida aniqlash maqsadida ular tomonidan Markaziy bankka taqdim etiladigan hisobotlar tahliliga, shu jumladan, ularning moliyaviy holatining monitoringiga asoslangan nazorat turi;
Oldingi tahrirga qarang.
nazorat tartibida tekshirish — nobank kredit tashkilotlarining ilgarigi tekshirishda ko‘rsatilgan qoidabuzarliklarni bartaraf etishi ustidan amalga oshiriladigan tekshirish;
(3-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2018-yil 24-fevraldagi 7/9-sonli qarori (ro‘yxat raqami 2209-2, 25.04.2018-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.04.2018-y., 10/18/2209-2/1103-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(3-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2018-yil 24-fevraldagi 7/9-sonli qaroriga (ro‘yxat raqami 2209-2, 25.04.2018-y.) asosan chiqarilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.04.2018-y., 10/18/2209-2/1103-son)
4. Tekshirish o‘tkazuvchi tarkibiy tuzilma tomonidan nobank kredit tashkilotlari faoliyatini tekshirishning asosiy maqsadlari quyidagilardan iborat:
Oldingi tahrirga qarang.
nobank kredit tashkilotlarining moliyaviy holatiga baho berish, ularning faoliyatida mavjud bo‘lgan xavf-xatarlarni, qarz oluvchilar va kreditorlar manfaatlari himoyasi ta’minlanganligini aniqlash va baholash;
(4-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2013-yil 24-yanvardagi 2/7-sonli (ro‘yxat raqami 2209-1, 14.02.2013-y.) qarori tahririda — O‘R QHT, 2013-y., 7-son, 96-modda)
nobank kredit tashkilotlarining iqtisodiy normativlarga rioya qilinishini, ularga nisbatan belgilangan me’yorlarni to‘g‘ri hisoblanishi ahvolini tekshirish. Bunda kapitalning yetarliligiga, aktivlar sifatiga, ularning to‘g‘ri tasniflanishi va ehtimoliy yo‘qotishlarni qoplash uchun zaxiralarning o‘z vaqtida va to‘liq shakllantirilishiga, likvidlik masalalariga alohida e’tibor berish lozim;
nobank kredit tashkilotlari tomonidan Markaziy bankka taqdim etiladigan hisobotlar va ma’lumotlarning haqqoniyligini tekshirish;
nobank kredit tashkilotlarida buxgalteriya ishi va hujjat aylanishini tashkil etilishi, buxgalteriya hisobining umumiy qoidalariga rioya etilishi, buxgalteriya hisobi va hisobotlarini to‘g‘ri yuritilishi va haqqoniyligi, aktivlar, majburiyatlar, kapital, pul oqimi, asosiy vositalar hisobining buxgalteriya andozalari va prinsiplariga mos ravishda aks ettirilishi ahvolini tekshirish;
nobank kredit tashkilotlarida ichki nazoratni joriy etish hamda amalga oshirilishi ahvolini tekshirish;
Oldingi tahrirga qarang.
nobank kredit tashkilotlari faoliyatini tartibga soluvchi qonunchilik hujjatlarida belgilangan talablariga rioya qilinishi ahvolini tekshirish.
(4-bandning yettichi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Oldingi tahrirga qarang.
5. Tekshirish o‘tkazuvchi tarkibiy tuzilma nobank kredit tashkilotlari faoliyatini qonunchilik hujjatlari talablariga rioya qilgan holda tekshiradi.
(5-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
6. Tekshirish o‘tkazuvchi tarkibiy tuzilmaning nobank kredit tashkilotlarida o‘tkazgan tekshirish hisoboti (dalolatnomasi) faqat Markaziy bankning nobank kredit tashkilotlarini nazorat qilish maqsadlarida ishlatilishi mumkin.
Oldingi tahrirga qarang.
7. O‘tkazilgan tekshirish natijalari nobank kredit tashkilotlarini qonunchilik hujjatlariga muvofiq o‘z moliyaviy hisobotlarini har yilgi tashqi audit tekshiruvidan o‘tkazish majburiyatidan ozod etmaydi.
(7-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(II bobning nomi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2018-yil 24-fevraldagi 7/9-sonli qarori (ro‘yxat raqami 2209-2, 25.04.2018-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.04.2018-y., 10/18/2209-2/1103-son)
Oldingi tahrirga qarang.
8. Nobank kredit tashkilotlarini tekshirish masofadan nazorat qilish natijalaridan kelib chiqib, Markaziy bankning Bank nazorati qo‘mitasi qaroriga asosan o‘tkaziladi.
(8-band O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2018-yil 24-fevraldagi 7/9-sonli qarori (ro‘yxat raqami 2209-2, 25.04.2018-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.04.2018-y., 10/18/2209-2/1103-son)
Oldingi tahrirga qarang.
9. Tekshirishlar O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan nobank kredit tashkilotlarining moliyaviy holatini aniqlash hamda ularning faoliyatiga umumiy baho berish maqsadida o‘tkaziladi.
(9-band O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2018-yil 24-fevraldagi 7/9-sonli qarori (ro‘yxat raqami 2209-2, 25.04.2018-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.04.2018-y., 10/18/2209-2/1103-son)
10. Tekshirish davomida aniqlangan xato va kamchiliklarni nobank kredit tashkilotlari tomonidan bartaraf etilishi ustidan nazorat tartibida tekshirish o‘tkazilishi mumkin.
Oldingi tahrirga qarang.
Nazorat tartibida tekshirish Markaziy bank yoki uning hududiy bosh boshqarmasining farmoyishi asosida bir ish kuni ichida o‘tkaziladi.
(10-band O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2018-yil 24-fevraldagi 7/9-sonli qaroriga (ro‘yxat raqami 2209-2, 25.04.2018-y.) asosan xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.04.2018-y., 10/18/2209-2/1103-son)
Oldingi tahrirga qarang.
11. Nobank kredit tashkilotlari faoliyati ko‘pi bilan yiliga bir marta tekshirishdan o‘tkaziladi, qonunchilik hujjatlarida boshqa muddatlar ko‘rsatilgan holatlar bundan mustasno.
(11-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Tekshirish Markaziy bankning farmoyishi asosida har bir nobank kredit tashkiloti bo‘yicha alohida tayinlanadi.
(11-band O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2018-yil 24-fevraldagi 7/9-sonli qaroriga (ro‘yxat raqami 2209-2, 25.04.2018-y.) asosan ikkinchi xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.04.2018-y., 10/18/2209-2/1103-son)
Tekshirish davri avvalgi tekshirish davri tugagan sanadan navbatdagi tekshirish boshlangan oyning birinchi sanasigacha bo‘lgan davrni qamrab oladi.
Oldingi tahrirga qarang.
(12-band O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2018-yil 24-fevraldagi 7/9-sonli qaroriga (ro‘yxat raqami 2209-2, 25.04.2018-y.) asosan o‘z kuchini yo‘qotgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.04.2018-y., 10/18/2209-2/1103-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(13-band O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2018-yil 24-fevraldagi 7/9-sonli qaroriga (ro‘yxat raqami 2209-2, 25.04.2018-y.) asosan o‘z kuchini yo‘qotgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.04.2018-y., 10/18/2209-2/1103-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(14-band O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2018-yil 24-fevraldagi 7/9-sonli qarori (ro‘yxat raqami 2209-2, 25.04.2018-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.04.2018-y., 10/18/2209-2/1103-son)
15. Nobank kredit tashkilotlari faoliyatini tekshirishda tekshiruvchi mansabdor shaxslarning tarkibi ular tomonidan bajariladigan ishlar hajmi va xususiyatidan kelib chiqqan holda shakllantiriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
(III bob O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2018-yil 24-fevraldagi 7/9-sonli qaroriga (ro‘yxat raqami 2209-2, 25.04.2018-y.) asosan o‘z kuchini yo‘qotgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.04.2018-y., 10/18/2209-2/1103-son)
tekshirish o‘tkazilayotgan nobank kredit tashkilotlari faoliyati bilan bog‘liq binolarga va xizmat xonalariga erkin kirib-chiqish;
tekshirish o‘tkazish bilan bevosita bog‘liq bo‘lgan zarur hujjatlar va boshqa axborotlarni talab qilish;
Oldingi tahrirga qarang.
nobank kredit tashkilotlarining xodimlari bilan suhbatlar o‘tkazishga, ulardan tekshirish davomida paydo bo‘ladigan masalalar bo‘yicha ma’lumotlar va tushuntirishlar olish, shuningdek, qonunchilik hujjatlari talablariga rioya qilmaslik yoki ularni talab darajasida bajarmaslik holatlari yuzasidan yozma tushuntirishlar talab qilish;
(18-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
tekshirish hisobotini (dalolatnoma) nobank kredit tashkilotlari imzolashdan bosh tortganda yoki uni imzolash asossiz kechiktirilganda tekshiruvchi mansabdor shaxslar tomonidan imzo qo‘yilib, Markaziy bank rahbariyatiga imzodan bosh tortganligini asoslantirgan holda bildirishnoma kiritish.
Oldingi tahrirga qarang.
Tekshiruvchi mansabdor shaxslar qonunchilik hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa huquqlarga ham ega bo‘lishi mumkin.
(18-bandning oltinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
tekshiruv natijalarini hisobot (dalolatnoma) bilan rasmiylashtirib, uning bir nusxasini tekshirilayotgan nobank kredit tashkiloti ixtiyorida qoldirish;
tekshirish davomida o‘zlariga ma’lum bo‘lgan bank, tijorat va xizmat sirini tashkil etuvchi ma’lumotlarni uchinchi shaxslarga oshkor etmaslik;
Oldingi tahrirga qarang.
tekshirishlarni ro‘yxatga olish kitobiga qonunchilik hujjatlarida belgilangan tartibda yozuv kiritish.
(19-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Tekshiruvchi mansabdor shaxslar qonunchilik hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa majburiyatlarni ham olishi mumkin.
(19-bandning oltinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
tekshiruvchi mansabdor shaxslardan Markaziy bankning tekshirish o‘tkazish to‘g‘risidagi farmoyishini hamda ularning xizmat guvohnomalarini ko‘rsatishni talab qilish va tanishish;
tekshirish o‘tkazish uchun asosga ega bo‘lmagan shaxslarning tekshirish o‘tkazishiga yo‘l qo‘ymaslik;
tekshiruvchi mansabdor shaxslardan tekshirish natijalari bo‘yicha tuzilgan hisobot (dalolatnoma)ning bir nusxasini olish;
Oldingi tahrirga qarang.
Nobank kredit tashkilotlari qonunchilik hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa huquqlarga ham ega bo‘lishi mumkin.
(20-bandning yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
tekshiruvchi mansabdor shaxslarga tekshirish o‘tkazish uchun barcha zarur shart-sharoitlarni yaratish;
tekshirish boshlanish kunining o‘zidayoq nobank kredit tashkilotining kengashi a’zolarini, ta’sischilarini o‘tkaziladigan tekshirish to‘g‘risida xabardor qilish;
tekshiruvchi mansabdor shaxslarga amaliy yordam ko‘rsatish uchun biriktiriladigan xodimlarni tayinlash;
Oldingi tahrirga qarang.
Nobank kredit tashkilotlari qonunchilik hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa majburiyatlarni ham olishi mumkin.
(21-bandning oltinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
22. Nobank kredit tashkilotlarida o‘tkazilgan tekshirish natijalari bo‘yicha hisobot (dalolatnoma) ikki nusxada tuziladi.
23. Hisobotning (dalolatnoma) ikkala nusxasi ham tekshiruvchi mansabdor shaxslar, tekshirilgan nobank kredit tashkiloti rahbari va bosh buxgalteri tomonidan imzolanadi. Hisobot (dalolatnoma)ning bir nusxasi tekshirilgan nobank kredit tashkilotida qoldiriladi.
24. Tekshirish natijalari bo‘yicha tuzilgan hisobot (dalolatnoma) Markaziy bankning tekshirish hisobotlarini ko‘rib chiquvchi ishchi organi tomonidan ko‘rib chiqiladi.
25. Nobank kredit tashkilotida o‘tkazilgan tekshirish natijalari bo‘yicha tuzilgan hisobot (dalolatnoma) Markaziy bankning roziligisiz oshkor qilinishi mumkin emas.
Oldingi tahrirga qarang.
26. Mazkur Nizom buzilishida aybdor bo‘lgan shaxslar qonunchilik hujjatlariga muvofiq javob beradilar.
(26-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)