“O‘rmon to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining 13-moddasiga muvofiq Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
2. Belgilansinki, o‘rmon qo‘riqchiligi xodimlarini belgilangan tartibda formali kiyim-bosh bilan ta’minlash xarajatlari o‘rmon xo‘jaligi korxonalari mablag‘lari hisobiga amalga oshiriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
3. O‘zbekiston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi o‘rmon qo‘riqchiligi xodimlarini bosqichma-bosqich ikki yil mobaynida formali kiyim-bosh bilan ta’minlashni tashkil etsin.
(3-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
4. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining Qishloq va suv xo‘jaligi, qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini qayta ishlash hamda iste’mol tovarlari masalalari axborot-tahlil departamentiga yuklansin.
Oldingi tahrirga qarang.
1. Ushbu Nizom “O‘rmon to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga va boshqa qonunchilik hujjatlariga muvofiq o‘rmon qo‘riqchiligi faoliyati tartibini belgilaydi.
(1-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
2. O‘rmon qo‘riqchiligi o‘rmonlarni qo‘riqlash va muhofaza qilishni ta’minlash maqsadida o‘rmon xo‘jaligi korxonalarida tashkil etiladi.
3. O‘rmon qo‘riqchiligining mansabdor shaxslari ayni bir vaqtda o‘rmon xo‘jaligi davlat organlarining inspektorlari hisoblanadi.
o‘rmonlardan oqilona foydalanish, ularni takroriy ko‘paytirish va o‘rmonlarning mahsuldorligini oshirishni ta’minlash maqsadida o‘rmonlarni qo‘riqlash va muhofaza qilish sohasidagi munosabatlarni tartibga solish, shuningdek o‘rmonlarning yer ustida va aviatsiya yordamida qo‘riqlanishini tashkil etish, yong‘inlarning oldini olish chora-tadbirlarini amalga oshirish, yong‘inlarni o‘z vaqtida aniqlash va bartaraf etish;
Oldingi tahrirga qarang.
o‘rmonlarni daraxtlarni o‘zboshimchalik bilan kesishdan, o‘g‘irlash, yo‘q qilish va o‘rmon to‘g‘risidagi qonunchilikning boshqa buzilishlaridan muhofaza qilish, shuningdek o‘rmon fondi yerlarini muhofaza qilish;
(4-bandning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan daraxtlarni kesish va yog‘och sotish qoidalari bajarilishi, shuningdek pichan o‘rish, mol boqish va o‘rmondan foydalanishning boshqa turlari qoidalariga rioya etilishini nazorat qilish;
o‘rmon zararkunandalari va kasalliklari o‘chog‘ini o‘z vaqtida aniqlash, ularning rivojlanishini prognozlashtirish va ularga qarshi kurashish;
o‘rmonlarni yong‘inlardan, daraxtlarni o‘zboshimchalik bilan kesishlardan va o‘rmon fondi hududi doirasida boshqa o‘rmon to‘g‘risidagi qonunbuzarliklardan muhofaza qilish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi o‘rmonlarida yong‘in xavfsizligi qoidalari bajarilishi ustidan nazorat qilish;
o‘rmonlardan foydalanish va ularni takroriy ko‘paytirish, ularni qo‘riqlash va muhofaza qilish, o‘rmon fondi hududida hayvonot dunyosi ustidan nazorat qilish;
Oldingi tahrirga qarang.
5. O‘rmon qo‘riqchiligiga umumiy rahbarlik qilish Qoraqalpog‘iston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi qo‘mitasi va viloyatlar o‘rmon xo‘jaligi boshqarmalari, o‘rmon xo‘jaliklari va tizimning boshqa tashkilot va korxonalari orqali O‘zbekiston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi tomonidan amalga oshiriladi.
(5-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
o‘rmon xo‘jaliklarida, shu jumladan tajriba o‘rmon xo‘jaliklari va boshqa ixtisoslashtirilgan o‘rmon xo‘jaliklarida — direktor, bosh o‘rmon begi, o‘rmonlarni qo‘riqlash va muhofaza qilishni ta’minlash masalalari bilan shug‘ullanadigan barcha toifalardagi mutaxassislar, o‘rmon begi, o‘rmon begi yordamchisi, o‘rmon ustasi, o‘rmonchi, eger;
davlat qo‘riqxonalari, milliy tabiiy bog‘lar va ovchilik xo‘jaliklarida — direktor, bosh o‘rmon begi, bo‘limlar boshliqlari, o‘rmonlarni qo‘riqlash va muhofaza qilishni ta’minlash masalalari bilan shug‘ullanadigan barcha toifalardagi mutaxassislar, o‘rmon begi, o‘rmon begi yordamchisi, o‘rmon ustasi, o‘rmonchi, eger;
Oldingi tahrirga qarang.
Qoraqalpog‘iston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi qo‘mitasi va viloyatlar o‘rmon xo‘jaligi boshqarmalari — rahbar (rais, boshliq), bosh o‘rmonchi, o‘rmon nazoratchisi, o‘rmon kadastri mutaxassisi, o‘rmon xo‘jaligi muhandisi, o‘rmonlarni muhofaza qilish muhandisi masalalari bilan shug‘ullanadigan barcha toifalardagi mutaxassislar;
(6-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
O‘zbekiston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi markaziy apparatida — rais, raisning birinchi o‘rinbosari, rais o‘rinbosarlari, boshqarmalar va bo‘limlar boshliqlari, boshqarma boshliqlari o‘rinbosarlari, bosh mutaxassislar, yetakchi mutaxassislar);
(6-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
O‘zbekiston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi tizimidagi respublika tashkilotlarida — boshliqlar, boshliqlarning o‘rinbosarlari, bo‘limlar boshliqlari, bo‘limlar boshliqlari o‘rinbosarlari, barcha toifalardagi mutaxassislar (bosh mutaxassislar, yetakchi mutaxassislar).
(6-bandning oltinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
7. Yong‘in xavfi davrida o‘rmon xo‘jaligi korxonalarining o‘rmon qo‘riqchiligi budjet mablag‘lari va o‘z mablag‘lari hisobiga vaqtinchalik yong‘in qorovullari bilan kuchaytiriladi.
8. O‘rmon xo‘jaliklarida o‘rmon qo‘riqchiligi o‘rmon xo‘jaligi direktoriga hamda uning rahbarligi ostida bosh o‘rmon begiga va o‘rmonlarni qo‘riqlash va muhofaza qilish muhandisiga, o‘rmon bo‘limlarida esa — o‘rmonbegilari va ularning yordamchilariga, o‘rmon ustalariga, inspektorlarga va o‘rmonchilarga, davlat qo‘riqxonalari direktorlari va inspektorlariga yuklanadi.
9. O‘rmon bo‘limlari va o‘rmon bo‘limlariga bo‘linmagan o‘rmon xo‘jaliklari o‘rmonlarini qo‘riqlashni yaxshiroq tashkil etish uchun yer uchastkalariga, uchastkalar esa o‘rmon aylanmalariga bo‘linadi.
10. O‘rmon qo‘riqchiligi tushuntirish ishlari olib borish va ko‘ngilli yong‘in drujinalarini tashkil etish yo‘li bilan o‘rmonlarni qo‘riqlash ishlariga mahalliy aholini jalb etadi.
11. O‘rmonchilar va egerlar o‘rmonlar va ularga ishonib topshirilgan o‘rmon aylanmalaridagi mol-mulkni bevosita qo‘riqlaydilar va o‘rmon ustalariga bo‘ysunadilar.
daraxtlarni kesish, pichan o‘rish, mol boqish va o‘rmondan foydalanishning boshqa turlariga hamda o‘rmonda ov qilishga hujjatlarni tekshirish;
o‘rmonlarni, shuningdek o‘rmondagi hayvonot dunyosini qo‘riqlash, muhofaza qilish, ulardan foydalanish va ularni takroriy ko‘paytirish sohasida ma’muriy huquqbuzarliklar to‘g‘risida bayonnomalar tuzish;
o‘rmonlarda yong‘in xavfsizligi qoidalari bajarilishini nazorat qilish va ushbu qoidalar tashkilotlar tomonidan buzilishi to‘g‘risida darhol o‘rmon ustasiga xabar berish, ushbu qoidalar alohida shaxslar tomonidan buzilgan taqdirda bu haqda bayonnoma tuzish;
o‘rmon yong‘inlari kelib chiqishida aybdor bo‘lgan shaxslarni ushlash va ularni tegishli organlarga keltirish.
o‘z o‘rmon aylanmasini va uning chegaralarini, o‘rmon aylanmasida esa — yo‘llar, suv havzalari, daryolar, ko‘llar, hovuzlar, quduqlar, daraxtlarni kesish joylarini, eng yaqinda telefoni bor joyni, o‘rmon qo‘riqchiligi yuqori turuvchi xodimlarining yashash joyini va eng yaqindagi aholi punktlarini yaxshi bilish;
o‘rmonda yong‘in xavfsizligi qoidalarini va o‘rmon yong‘inlarini o‘chirishning amaliy usullarini bilish;
daraxt ko‘chatlari ekish va o‘tqazish, o‘rmonning tabiiy tiklanishiga ko‘maklashish, daraxt ko‘chatlarini parvarish qilish, shuningdek o‘rmon yong‘ini kelib chiqqan taqdirda uni bartaraf etishning barcha chora-tadbirlarini ko‘rish, ayni bir vaqtda yong‘in to‘g‘risida o‘rmon ustasini yoki o‘rmon begini xabardor qilish;
ushbu faoliyatni amalga oshirishning belgilangan qoidalari bajarilishini nazorat qilish, shuningdek daraxtlarni kesish, ov qilish va o‘rmondan qo‘shimcha ravishda foydalanish bilan bog‘liq noqonuniy xatti-harakatlarni to‘xtatish chora-tadbirlarini ko‘rish;
o‘z aylanmasida ko‘priklar, yong‘in minoralari va nazorat chegara stolbalari va boshqalarning saqlanishini kuzatib borish;
aylanmada aniqlangan zararli o‘rmon hasharotlari, o‘rmon kasalliklari, shamol, dovul sindirgan, qurib qolgan daraxtlar va o‘rmon xo‘jaligiga zarar yetkazishi mumkin bo‘lgan boshqa hodisalar to‘g‘risida darhol o‘rmon ustasiga yoki o‘rmon bo‘limiga ma’lum qilish.
Har bir o‘rmonchiga qo‘riqlash uchun o‘rmonchiga ishonib topshirilgan davlat mol-mulki ro‘yxatini o‘z ichiga oladigan o‘rmon aylanmasi pasporti beriladi.
o‘rmon bo‘limi hududida ogohlantiruvchi yong‘inga qarshi chora-tadbirlar o‘tkazilishiga bevosita rahbarlik qilish, o‘rmon yong‘inlari kelib chiqqan taqdirda esa o‘rmon begi yoki boshqa yuqori turuvchi boshliq kelgunga qadar yong‘inni o‘chirishga rahbarlik qilish;
o‘rmon bo‘limiga tushgan o‘rmonlarni qo‘riqlash, muhofaza qilish, ulardan foydalanish va ularni takroriy ko‘paytirish sohasidagi ma’muriy huquqbuzarliklar to‘g‘risidagi hujjatlar va bayonnomalar tuzilishining to‘g‘riligini tekshirish, o‘zboshimchalik bilan kesilgan yoki shikastlangan o‘rmonni moddiy-pul jihatidan baholash.
ekilgan daraxt ko‘chatlarini va o‘rmonning tabiiy tiklanishini nazorat qilish, o‘tqazilgan daraxt ko‘chatlarini parvarish qilish;
o‘rmon ustalari, o‘rmonchilar va vaqtinchalik yong‘in qorovullariga yo‘l-yo‘riq berish va ularga yuklangan majburiyatlarning o‘z vaqtida va aniq bajarilishini nazorat qilish;
o‘rmon bo‘limida ishlayotgan barcha yog‘och tayyorlash tashkilotlari va boshqa tashkilotlar tomonidan daraxtlarni kesish, yog‘och sotish, yong‘in xavfsizligi qoidalariga rioya qilinishini nazorat qilish, qoida buzilishlari aniqlangan taqdirda tegishli bayonnomalar tuzish;
o‘rmonlarni qo‘riqlash, muhofaza qilish, ulardan foydalanish va ularni takroriy ko‘paytirish, shuningdek o‘rmonda hayvonot dunyosi sohasidagi ma’muriy huquqbuzarliklar to‘g‘risida dalolatnomalar tuzish va bayonnomalarni rasmiylashtirish;
daraxtlar kesilgan joylarni tekshirishda, yog‘och materiallari tayyorlashda va uchastkada o‘rmon ishlarini bajarishda qatnashish, alohida hollarda o‘rmonbegining topshirig‘iga ko‘ra tegishli bayonnoma tuzgan holda tekshirishni mustaqil amalga oshirish;
belgilangan namunadagi tamg‘aga ega bo‘lish: ruxsat beruvchi tamg‘a — daraxtlarni, tayyorlanayotgan yog‘och materiallarni va yog‘och sotishda qoladigan to‘nkalarni tamg‘alash uchun va kesuvchi tamg‘a — huquqbuzarlikni sodir etgan shaxslardan olib qo‘yilgan materiallarni, shuningdek daraxtlar o‘zboshimchalik bilan kesilgandan keyin qolgan to‘nkalarni tamg‘alash uchun;
noqonuniy olingan o‘rmon mahsulotlarini va olish qurollarini olib qo‘yish hamda masala belgilangan tartibda hal etilgunga qadar tilxat ostida saqlash uchun tegishli organning vakiliga topshirish.
o‘rmon aylanmalarini taftish qilish, o‘rmonchilar tomonidan kordonlar, qurol-yarog‘ va o‘rmonchilarga ishonib topshirilgan mol-mulk zarur tarzda saqlanishini kuzatib borish;
o‘z uchastkasi, uchastka tarkibiga kiradigan o‘rmon aylanmalari chegaralarini, shuningdek barcha yong‘inga qarshi inshootlar, suv havzalari, daryolar, ko‘llar, kanallar, aloqa punktlari joylashgan joyni va ularning holatini hamda o‘zlari bilan chegaradosh o‘rmon ustalari yashash joyini yaxshi bilish;
o‘z uchastkalari o‘rmonchilari ishiga rahbarlik qilish va ularga yo‘l-yo‘riq berish, shuningdek ular o‘z majburiyatlarini bajarishi ustidan nazorat qilish;
o‘rmon yong‘inlari kelib chiqqan taqdirda ayni vaqtda bu haqda o‘rmonchini xabardor qilgan holda o‘rmon yong‘inlarini bartaraf etish chora-tadbirlarida bevosita qatnashish;
tegishli hujjatlar va bayonnomalarni bir sutkadan kechikmay o‘rmon bo‘limi yoki o‘rmon xo‘jaligiga yuborish;
o‘rmon tabiiy tiklanishiga, daraxt ko‘chatlari parvarish qilinishiga, o‘rmon urug‘larini terishga ko‘maklashish;
daraxt kesishlarga rahbarlik qilish, o‘rmonni parvarish qilish va boshqa o‘rmon xo‘jaligi chora-tadbirlari;
o‘rmon tuzish ishlarini amalga oshirishda o‘z xodimlariga va o‘rmon tuzish partiyasiga o‘rmon aylanmalari, dahalararo yo‘lak va yo‘lakchalar chegaralarida oraliq belgilarini ko‘rsatish;
o‘rmonni kesish uchun ajratishda, pichan o‘rish uchun o‘rmon maydonlari, yaylov yerlar va boshqa qo‘shimcha foydalaniladigan yerlarni ajratishda qatnashish.
o‘rmonda ishlayotgan barcha tashkilotlar tomonidan daraxtlarni kesish, yog‘och sotishning belgilangan qoidalari va yong‘in xavfsizligi qoidalari bajarilishini belgilangan tartibda nazorat qilish;
Oldingi tahrirga qarang.
o‘rmon to‘g‘risidagi qonunchilik buzilishi va o‘rmon yong‘inlari holatlari bo‘yicha bayonnomalar o‘z vaqtida va to‘g‘ri tuzilishni kuzatib borish, ularni o‘z vaqtida rasmiylashtirish va tegishli huquqni muhofaza qilish organlariga yuborish;
(14-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
Oldingi tahrirga qarang.
o‘rmon xo‘jaligi direktori topshirig‘i bo‘yicha o‘rmon to‘g‘risidagi qonunchilik buzilishi va o‘rmon yong‘inlari to‘g‘risidagi ishlar bo‘yicha sudlarda vakillik qilish.
(14-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
Oldingi tahrirga qarang.
o‘rmon bo‘limi hududida o‘rmonlarni yong‘inlardan muhofaza qilish ishlariga va o‘rmon to‘g‘risidagi qonunchilik buzilishining oldini olish ishlariga rahbarlik qilish, shuningdek daraxt ko‘chatlari ekish va o‘rmonning tabiiy tiklanishi hamda o‘rmon ekinlari parvarish qilinishi ishiga rahbarlik qilish;
(14-bandning yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
ko‘ngillilarni o‘rmonlarni qo‘riqlashga jalb etgan holda aholi orasida tushuntirish ishlarini tashkil etish va o‘tkazish;
barcha o‘rmon bo‘limlari bo‘yicha o‘rmon xo‘jaligida yong‘inga qarshi chora-tadbirlarning yillik tezkor rejalari ishlab chiqilishida qatnashish;
barcha oldini oluvchi yong‘inga qarshi chora-tadbirlar o‘tkazilishiga, shuningdek o‘rmon bo‘limi hududida yong‘inlarni o‘chirishga rahbarlik qilish.
15. O‘rmonlarni qo‘riqlash va muhofaza qilish muhandislari o‘rmon xo‘jaliklari direktorlariga bo‘ysunadilar va ular bilan birgalikda o‘rmonlarning qo‘riqlanishi holati uchun mas’ul hisoblanadilar.
o‘rmon xo‘jaligi bo‘yicha daraxt tayyorlovchilar va o‘rmonda ishlayotgan boshqa tashkilotlar tomonidan daraxtlarni ildizi bilan sotish qoidalari va o‘rmonlarda yong‘in xavfsizligi talablari bajarilishini tekshirish;
Oldingi tahrirga qarang.
o‘rmon to‘g‘risidagi qonunchilik buzilishi, o‘rmon yong‘inlari holatlari bo‘yicha bayonnomalar to‘g‘ri va o‘z vaqtida rasmiylashtirilishini kuzatib borish va qoidalar buzilishini ro‘yxatga olish daftarlarida ular hisobini yuritish;
(15-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
o‘rmon xo‘jaligi direktorining topshirig‘i bo‘yicha o‘rmon xo‘jaligi joylashgan tumanda biriktirilgan o‘rmonlar qo‘riqlanishining holatini tekshirish.
Oldingi tahrirga qarang.
o‘rmon to‘g‘risidagi qonunchilikni, shuningdek daraxt ko‘chatlari ekish va o‘tqazish, o‘rmonlarni yong‘inlardan qo‘riqlash hamda o‘rmon to‘g‘risidagi qonunchilik masalalarini tartibga soladigan boshqa hujjatlarni bilish;
(15-bandning yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
jinoiy ishlar va ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risidagi ishlar vakolatli organ tomonidan ko‘rib chiqilishiga ko‘maklashish;
Oldingi tahrirga qarang.
o‘rmon kordonlari, o‘rmonni qo‘riqlash bo‘yicha boshqa imoratlar va inshootlar soz holatda saqlanishi, shuningdek biriktirilgan xizmat quroli va o‘q-dorilar to‘g‘ri saqlanishi uchun o‘rmonchilar ishini nazorat qilish;
(15-bandning to‘qqizinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 26-dekabrdagi 810-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 28.12.2020-y., 09/20/810/1673-son — 2021-yil 29-martdan kuchga kiradi)
o‘rmon bo‘limlari, uchastkalar va o‘rmon aylanmalarida o‘rmonlarning qo‘riqlanishi holatini belgilangan tartibda nazorat qilish;
o‘rmon ustalari, o‘rmonchilar va vaqtinchalik yong‘in qorovullarining texnik bilimlarini oshirish bo‘yicha o‘qish tashkil etish;
o‘rmon xo‘jaliklarining o‘rmonlarini qo‘riqlash bo‘yicha chora-tadbirlarni ishlab chiqish va amalga oshirish;
yong‘in minoralarini qurishga va ta’mirlashga rahbarlik qilish, radiotelefon aloqa vositalarining sozligini kuzatib borish;
o‘rmon yong‘inlariga qarshi kurash sohasida fan va texnikaning eng yangi yutuqlarini o‘rmon xo‘jaliklariga joriy etish ishiga bevosita rahbarlik qilish;
aviatsiya yordamida patrullik qilish hamda o‘rmon yong‘inlariga qarshi aviatsiya yordamida va boshqa vositalar bilan bevosita qarshi kurash olib borish yuzasidan o‘rmon xo‘jaligi bo‘yicha o‘rmonlarni yong‘inlardan erdan va aviatsiya yordamida qo‘riqlash ishini muvofiqlashtirish;
o‘rmonni qo‘riqlashni tashkil etishda texnik yordam berish, o‘rmon xo‘jaligi joylashgan tumanda o‘rmondan to‘g‘ri foydalanilishini va qo‘riqlanishini kuzatish;
o‘rmon yo‘llari bo‘ylab o‘rmonda olov bilan ehtiyotkorlik bilan munosabatda bo‘lish zarurligi va yong‘in xavfsizligi buzilganligi uchun javobgarlik to‘g‘risida ogohlantiruvchi umumiy foydalaniladigan anshlaglar va plakatlar o‘rnatish;
Oldingi tahrirga qarang.
o‘rmon xo‘jaliklarida o‘rmonlarni takroriy ko‘paytirish, daraxt ko‘chatlari ekish va o‘tqazish, o‘rmonlarni yong‘inlardan qo‘riqlash, o‘rmon to‘g‘risidagi qonunchilik buzilishi holatlarini aniqlash, shuningdek o‘rmon qo‘riqchiligini ta’minlashni takomillashtirish maqsadlarida zamonaviy fan va texnikaning eng yangi yutuqlarini joriy etish bo‘yicha barcha texnik va ishlab chiqarish-xo‘jalik chora-tadbirlari tashkil etilishi va o‘tkazilishiga umumiy rahbarlik qilish;
(16-bandning oltinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
idoraviy mansub o‘rmon bo‘limlari uchun o‘rmonlarni qo‘riqlash bilan bog‘liq barcha chora-tadbirlar bo‘yicha rejalar ishlab chiqilishida rahbarlik qilish va ularning bajarilishini nazorat qilish;
joylarda texnik yo‘riqnomalar, o‘rmonlarni qo‘riqlash sohasida qoidalar va boshqa ko‘rsatmalarga rioya qilinishi va bajarilishini ta’minlash;
o‘rmon xo‘jaliklari va o‘rmon bo‘limlari o‘rmon qo‘riqchiligi xodimlarining texnik bilimlarini oshirish chora-tadbirlarini tashkil etishga rahbarlik qilish;
o‘rmonda yong‘inga qarshi minerallashtirilgan polosalar, zovurlar, suv havzalari barpo etish, o‘rmonni yog‘och chiqindilari va boshqa tez yonadigan materiallardan tozalash, shuningdek o‘rmonlarni yong‘in xavfsizligini oshirishga yo‘naltirilgan boshqa o‘rmon xo‘jaligi chora-tadbirlarini amalga oshirish;
aholi va o‘rmonlarda ishlarni bajarayotgan yoki obyektlarga ega bo‘lgan tashkilotlar xodimlari orasida o‘rmonlarda yong‘in xavfsizligi qoidalari bo‘yicha tushuntirish ishlari olib borish;
o‘rmon xo‘jaliklari hududida kelib chiqadigan o‘rmon yong‘inlarini o‘z vaqtida aniqlash va bartaraf etishni ta’mirlash chora-tadbirlarini ko‘rish.
o‘rmonlarni yong‘inlardan qo‘riqlash bo‘yicha o‘rmonchi va o‘rmon ustasining farmoyishlari va ko‘rsatmalarini bajarish;
yong‘in minorasida navbatchilik qilish, yong‘in aniqlangan taqdirda esa yong‘in kelib chiqqan joy va olovning yo‘nalishi to‘g‘risida o‘rmonchini, o‘rmon ustasini yoki boshqa oldindan belgilangan punktlarni darhol xabardor qilish.
huquqbuzarlikni sodir etgan shaxslarni intizomiy, ma’muriy va jinoiy javobgarlikka tortish to‘g‘risidagi materiallarni tegishli organlarga yuborish;
Oldingi tahrirga qarang.
o‘rmon to‘g‘risidagi qonunchilik buzilishi tufayli yetkazilgan zararning o‘rnini qoplash to‘g‘risidagi da’volarni sudga taqdim etish;
(18-bandning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
o‘rmon xo‘jaligi joylashgan tumanlardagi biriktirilgan o‘rmonlarda o‘rmondan to‘g‘ri foydalanish va uni qo‘riqlash uchun nazoratni tashkil etish va aniqlangan qoidabuzilishlarni bartaraf etish yuzasidan tegishli chora-tadbirlar ko‘rish.
Oldingi tahrirga qarang.
O‘rmon xo‘jaliklari direktorlari o‘rmonlarni takroriy ko‘paytirish va yong‘inlardan qo‘riqlash, o‘rmon to‘g‘risidagi qonunchilik buzilishining oldini olish bo‘yicha barcha chora-tadbirlar amalga oshirilishi ustidan umumiy rahbarlik qilishi shart.
(18-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
19. O‘rmonchilar va o‘rmon ustalari almashganda belgilangan shakl bo‘yicha o‘rmon aylanmasi (uchastka)ni qabul qilish-topshirish dalolatnomasi tuziladi.
O‘rmon aylanmasini topshirishda o‘rmon ustasining hozir bo‘lishi, uchastkani topshirishda esa — o‘rmon xo‘jaligining o‘rmonlarini qo‘riqlash va muhofaza qilish muhandisining hamda o‘rmon begi yoki uning yordamchisining hozir bo‘lishi shart.
Oldingi tahrirga qarang.
20. Namunali ishlaganligi, muvaffaqiyatlar, tashabbus ko‘rsatganligi, o‘rmon to‘g‘risidagi qonunchilik buzilishiga va o‘rmon yong‘inlariga qarshi kurashdagi topqirligi uchun o‘rmon qo‘riqchiligi xodimlari uchun budjet mablag‘lari va o‘z mablag‘lari doirasida quyidagi rag‘batlantirishlar nazarda tutilgan:
(20-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
O‘rmon qo‘riqchiligi xodimlarini rag‘batlantirish ichki mehnat tartibi qoidalari bo‘yicha qo‘llaniladi.
Oldingi tahrirga qarang.
21. O‘rmon qo‘riqchiligi xodimlari belgilangan namunadagi formali kiyim-bosh kiyib yuradilar. O‘rmon qo‘riqchilari, inspektorlari, egerlar, davlat qo‘riqxonalari, milliy tabiat bog‘lari, biorezervat va boshqa muhofaza etiladigan tabiiy hududlar inspektorlari uchun mo‘ljallangan xizmat quroli, uning o‘q-dorilari va maxsus vositalar turlari, tiplari (modellari), soni, shuningdek olish, saqlash, tashish, berish, qabul qilish va hisobga olish tartibi O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi bilan kelishilgan holda O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi tomonidan belgilanadi.
(21-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 26-dekabrdagi 810-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 28.12.2020-y., 09/20/810/1673-son — 2021-yil 29-martdan kuchga kiradi)
O‘rmon qo‘riqchiligi xodimlarining formali kiyim-boshi tavsifi va lavozim farqlash belgilari ushbu Nizomga 1 va 2-ilovalarda keltirilgan.
O‘rmonchilar, egerlar va davlat qo‘riqxonalari, milliy tabiiy bog‘lar inspektorlari, shuningdek o‘rmon xo‘jaligining idoraviy inspektorlari ko‘krak belgilari taqib yuradilar. Ushbu shaxslar xizmat vazifalarini bajarish vaqtida ko‘krak belgisini taqib yurishlari shart. Ko‘krak belgisi bir oyda bir marta xatlovdan o‘tkaziladi.
O‘rmon qo‘riqchiligi xodimlariga formali kiyim-bosh berish normalari va kiyish muddatlari mazkur Nizomga 3-ilovada keltirilgan.
O‘rmon qo‘riqchiligi xodimlarini belgilangan tartibda formali kiyim-bosh bilan ta’minlash bilan bog‘liq xarajatlarni moliyalashtirish o‘rmon xo‘jaligi korxonalari mablag‘lari hisobiga amalga oshiriladi.
1. To‘q havo rang drapdan tikilgan, bir yoqlama qaytarma ochiq yoqali, uchta katta va to‘rtta kichik tugmachalari yuqorigacha taqiladigan kombinatsiyalashgan palto. Paltoning yonlarida kesma cho‘ntaklar joylashgan. Orqa qismi erkin tikilgan bo‘lib, shlitsa bilan tugaydi. Englari ikki chokli bo‘lib, choklari shlitsa bilan tikilgan. Yoqasi qaytarma. Palto yoqasiga belgilangan namunadagi petlitsalar va yengining chap tomoniga shevron taqiladi.
2. To‘q havo rang jun gazlamadan tikilgan plash. Bir yoqlama taqiladigan, qaytarma yoqa ochiq vaqtda 3 ta formali tugmachaga taqiladi va yoqa yopiq bo‘lgan holda to‘rtta tugmachaga taqilishi mumkin. Yonlarida kesma cho‘ntaklar joylashgan. Orqa qismida chok o‘tgan bo‘lib, shlitsa bilan tugaydi. Yoqasi qaytarma bo‘lib, belgilangan namunadagi petlitsalar taqiladi. Engining o‘ng tomoniga shevron tikiladi. Englari ikki chokli, to‘g‘ri tikilgan.
3. O‘rmon qo‘riqchiligi inspektorlari uchun kundalik kiyiladigan kostyum to‘q havo rang jun gazlamadan tikilgan bo‘lib, ikki yoqlama, keng qilinmasdan tikilgan, to‘rtta katta formali tugmacha taqiladi. Englari ikki chokli, bilak chokida shlitsasi bor, shlitsaga kichik o‘lchamli uchta formali tugmacha taqiladi. Yoqasida belgilangan namunadagi petlitsalar joylashgan va yengining chap tomoniga shevron tikiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi qo‘mitasi, Buxoro, Jizzax, Qashqadaryo, Navoiy, Namangan, Samarqand, Surxondaryo, Toshkent, Farg‘ona viloyatlar o‘rmon xo‘jaligi boshqarmalari, Andijon, Sirdaryo va Xorazm davlat o‘rmon xo‘jaliklari, shuningdek respublika tashkilotlarining o‘rmon qo‘riqchiligi mutaxassislari uchun kundalik kiyiladigan kostyum to‘q havo rang jun gazlamadan tikiladi. Uchtadan ikki qator katta formali tugmacha taqiladi.
(3-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
4. O‘rmon qo‘riqchiligi idora inspektorlari, shuningdek respublika tashkilotlari inspektorlari uchun yozgi kiyim to‘q havo rang ip gazlamadan tikilgan bo‘lib, ko‘ylak va shimdan iborat. Ko‘ylak bir yoqlama, ikki cho‘ntakli bo‘lib, 7-8 ta tugmacha oxirigacha qadaladi. Yoqasiga belgilangan namunadagi petlitsalar taqiladi. Engining chap tomoniga shevron tikiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi qo‘mitasi, Buxoro, Jizzax, Qashqadaryo, Navoiy, Namangan, Samarqand, Surxondaryo, Toshkent, Farg‘ona viloyatlar o‘rmon xo‘jaligi boshqarmalari, Andijon, Sirdaryo va Xorazm davlat o‘rmon xo‘jaliklarining o‘rmon qo‘riqchiligi xodimlari, shuningdek respublika tashkilotlari xodimlari uchun yozgi kiyim ko‘ylak va shimdan iborat, ip gazlamadan tikilgan, och havo rang bo‘ladi. Ko‘ylagi ikki cho‘ntakli, yoqasi qaytarma bo‘lib, belgilangan namunadagi petlitsalar tikiladi. Englari ikki chokli, to‘g‘ri tikilgan bo‘ladi.
(4-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
5. Kundalik kiyiladigan manjetsiz shimlar qish mavsumi uchun to‘q havo rang jun gazlamadan va yoz mavsumi uchun och havo rang gabardindan tikilgan bo‘ladi (shimning yon qismida yuqori lavozimli rahbarlar uchun to‘q yashil xoshiya tikiladi). Shim gazlamasi kostyum gazlamasi bilan bir xil sifatda va rangda bo‘ladi.
6. Rahbarlar uchun to‘q kul rang qorako‘l teridan tikilgan bog‘ichli telpakning yuqori qismi qora teridan iborat bo‘lib, peshona qismining o‘rtasida belgilangan namunadagi bosh kiyim uchun mo‘ljallangan belgi o‘rnatiladi.
Furajka — to‘q havo rangdagi jun gazlamadan tayyorlangan bo‘lib, gardishi havo rang duxobadan va tepa qismi to‘q yashil rang xoshiyadan iborat. Furajka palto va kostyum bilan kiyiladi. Koziryogi to‘g‘ri, yaxlit, ustki qismining asosi doirasimon formada bo‘ladi. Koziryogi ovalsimon, qora rangli fibradan yasalgan.
Furajka koziryogi ustida formali tugmachalarga qora lakli (yuqori lavozimli rahbarlarga tilla simli) kamarcha taqiladi. Furajka koziryogining 1 sm yuqorisida bosh kiyimlar uchun belgilangan namunadagi belgi o‘rnatiladi.
10. O‘rmon qo‘riqchiligi ayol xodimlari uchun formali kiyim xuddi erkaklarnikiday, faqat ularga muvofiq holda jaket, yubka, bluzka, beret (bosh kiyim) va poyabzal bilan farqlanadi. Ayol xodimlar bosh kiyimi to‘q havo rang jun gazlamadan tikiladi. Beretning old qismiga belgilangan namunadagi belgi o‘rnatiladi.
Har kuni kiyish uchun oq va och havo rang bluzkalar poplindan tikiladi, yengi manjetli, yoqasi ochiq bo‘ladi.
Har kuni kiyish uchun yubka to‘q havo rang jun gazlamadan tikiladi, xuddi shu materialdan tikilgan jaketi bo‘ladi. Yubkaning old qismi bitta bo‘lmadan iborat bo‘ladi. Yubkaning yuqori qismi korsajli bo‘ladi.
11. Petlitsalar to‘q yashil duxobadan, xoshiyalari oltin rangli qilib tayyorlanadi. Petlitsaning uzunligi — 9 sm, eni — 3,5 santimetr, yuqori qismida tilla rangli eman daraxtining yaprog‘i tasviri bo‘ladi.
12. Tugmachalar formali, sariq rangli, metalldan, diametri — 2 sm va 1,4 sm. Tugmachalarda O‘zbekiston Respublikasi gerbining tasviri bo‘ladi.
Barcha o‘rmon xo‘jaligi xodimlari o‘z xizmat vazifalarini bajarish paytida belgilangan kiyim formasini kiyishlari shart.
Oldingi tahrirga qarang.
(1-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
2. O‘zbekiston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi raisi o‘rinbosarlari, Qoraqalpog‘iston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi qo‘mitasi raisi;
(2-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
3. O‘zbekiston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi boshqarma boshliqlari, viloyatlar O‘rmon xo‘jaligi boshqarmasi boshliqlari;
(3-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
4. O‘zbekiston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi markaziy apparati boshqarma boshliqlari o‘rinbosarlari, tizim respublika tashkilot rahbarlari;
(4-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
5. O‘zbekiston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi markaziy apparati bo‘lim boshliqlari, tizim respublika tashkilot rahbari o‘rinbosari, respublika korxonalari rahbarlari, Qoraqalpog‘iston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi qo‘mitasi raisi o‘rinbosari — bosh o‘rmonchi va viloyatlar O‘rmon xo‘jaligi boshqarmasi boshliq o‘rinbosarlari — bosh o‘rmonchilar;
(5-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
6. O‘zbekiston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi markaziy apparati bosh mutaxassislari, tizim respublika korxonalari rahbar o‘rinbosarlari, Qoraqalpog‘iston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi qo‘mitasi va viloyatlar O‘rmon xo‘jaligi boshqarmalari bo‘lim boshliqlari;
(6-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
7. O‘zbekiston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi markaziy apparati yetakchi mutaxassislari, tizim respublika korxonalari bo‘lim boshliqlari, Qoraqalpog‘iston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi qo‘mitasi va viloyatlar O‘rmon xo‘jaligi boshqarmalari bosh mutaxassislari, o‘rmon xo‘jaliklari, qo‘riqxonalar, milliy bog‘, ovchilik, biorezervat rahbarlari, o‘rmon nazoratchilari va o‘rmon kadastri mutaxassislari;
(7-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
8. O‘zbekiston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi markaziy apparati mutaxassislari, tizim respublika korxonalari mutaxassislari, Qoraqalpog‘iston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi qo‘mitasi va viloyatlar O‘rmon xo‘jaligi boshqarmalari yetakchi mutaxassislari, o‘rmon xo‘jaliklari bosh o‘rmonbegilari, qo‘riqxonalar, milliy bog‘, ovchilik xo‘jaliklar, biorezervat bosh nozirlari.
(8-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 19-iyuldagi 530-sonli qarori tahririda— O‘R QHT, 2017-y., 30-son, 734-modda)
9. O‘rmon xo‘jaliklarida o‘rmonlarni muhofaza qilish va qo‘riqlash, o‘rmon xo‘jaligi, o‘rmonlarni qayta tiklash va barpo etish muhandislari
Ko‘krak nishoni | Engga tikiladigan shevron | Yoqaga tikiladigan petlitsa |
a) qishki kiyim formasida | ||
b) yozgi kiyim formasida |
Formali kiyim-bosh predmetlari nomi | Kiyish muddati |
Ikki yoqlama jun matodan tikilgan kundalik kostyum (ayollar uchun — jaket va yubka) | 2 yil |
Ip gazlamadan tikilgan yozgi kostyum | 2 yil |
Ikkita ko‘ylak (ayollar uchun — 2 ta bluzka) | 1 yil |
Galstuk | 2 yil |
To‘q havo rang jun gazlamadan tikilgan plash | 3 yil |
To‘q havo rang drapdan tikilgan palto | 4 yil |
Furajka (ayollar uchun — beret) | 2 yil |
Kul rang qorako‘l teridan tikilgan telpak | 3 yil |
Charmdan tikilgan botinka (yarim botinka) | |
yozgi | 2 yil |
qishki | 2 yil |
Farqlash belgilari (ikki komplekt) | 2yil |
Dala sumkasi | 3 yil |
Durbin | 10 yil |
Tabel bo‘yicha berilgan mulk uchun sumka | 3 yil |