07.05.2004 yilda ro‘yxatdan o‘tgan, ro‘yxat raqami 1349
O‘zbekiston Respublikasi Parvozlar xavfsizligini nazorat qilish davlat inspeksiyasi boshlig‘ining buyrug‘i, 07.05.2004 yilda ro‘yxatdan o‘tgan, ro‘yxat raqami 1349
Кучга кириш санаси
17.05.2004
Hujjat 06.07.2009 sanasi holatiga
Amaldagi versiyaga o‘tish
1. O‘zbekiston Respublikasi Havo kodeksining 49-moddasi, fuqaro aviatsiyasi xalqaro tashkilotining (IKAO) tavsiya amaliyoti va xalqaro standartlariga muvofiq quyidagi aviatsiya xodimlariga guvohnoma berish amalga oshiriladi:
2. 2008-yilning 5-martidan boshlab, xalkaro reyslarni amalga oshirishga ruxsat berilgan samolyot va vertolyot uchuvchilari, shturmanlar, bort-radistlar hamda, xalqaro reyslarga HHXKga ruxsat berilgan, HHB dispetcherlari, ushbu Qoidalarning 30-ilovasiga binoan, radiotelefon aloqasida qo‘llaniladigan tilda gapirish qobilyatini va uni, til bilish shkalasi bo‘yicha 4-darajadan (ishchi) kam bo‘lmagan darajada tushunishini namoyish etadi.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
26. HK klass ushbu Qoidalarning 29-ilovasiga muvofiq maksimal uchish vazniga qarab belgilanadi.
32. Agar nomzod ushbu Qoidalarning XXI bob 89-§ga muvofiq bilim, tajriba va malakaga munosib bo‘lsa, instruktorlik malaka belgisi ekipaj a’zosining guvohnomasiga kiritiladi.
i) IX — guvohnoma egasiga guvohnomaning II va XII kichik bandlarida ko‘rsatilgan funksiyalarni amalga oshirish uchun berilgan xuquqlarning amal qilish muddati;
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
v) uchuvchi, dispetcherlar va muhandis-texnik xodimlarga rasmiylashtirilgan Taqdimnomalar (ushbu Qoidalarning 17, 18, 19-ilovalari) ikki nusxada (OMKdan o‘tish uchun) ikki dona qora oq (rangli) mutaxassisning (qora kastyum, galstukda) 4x5 o‘lchamli (chap burchagi qesilgan) fotosurati. Hamda aviaxodimlar uchun Taqdimotnomaning uchinchi nusxasi (ushbu Qoidalarning 17, 18, 19-ilovalari) MKda (MK bo‘lmaganda MMK) nazariy bilimlar tekshiruvi xulosasiga binoan va aviaxodimlarga guvohnoma berilishi mumkinligi masalasini hal qilish. Taqdimotnomaning umumiy ma’lumotlari va matni kompyuterda bosma teriladi (qo‘l yozma qabul qilinmaydi).
57. “Fuqaro aviatsiyasi bortkuzatuvchining vaqtinchalik guvohnomasi” ushbu Qoidalarning 26-ilovasiga muvofiq parvozlarni amalga oshirish vaqtida bevosita parvoz bilan bog‘liq bo‘lmagan muayyan vazifalarni bajarish uchun maxsus mashg‘ulotlarga ega bo‘lgan ekipajning texnik xodimlariga beriladi. Fuqaro aviatsiyasi bortkuzatuvchining vaqtinchalik guvohnomasini berish muddatli mehnat shartnomasi bo‘lgan taqdirda amalga oshiriladi. Vaqtinchalik guvohnomaning amal qilish muddati — muddatli mehnat shartnomasining amal qilish muddati hisoblanadi.
b) ushbu Qoidalarning XXI bobiga §84 asosan bilimga ega bo‘lishi.
73. Guvohnomalar ushbu Qoidalarning 25- ilovasiga asosan aviakompaniyada ishlab chiqariladi va to‘ldirilgandan so‘ng amal qilish muddati ko‘rsatilib shaffof plastikka solinib beriladi.
78. Nomzod ushbu Qoidalarning XXI bobining 86-§ga asosan havaskor-uchuvchi guvohnomasi egasiga berilgan huquqlarga mos keladigan bilim va qobiliyat darajasini ko‘rsatishi va 1 — 10, 13-14, 16-bandlarda belgilangan tartibda imtihon topshirishlari kerak. (ushbu Qoidalarning 17-ilovasi.)
804. Nomzod ushbu Qoidalarning XXI bobining 861-§ga asosan aerostat uchuvchi guvohnomasi egasiga berilgan huquqlarga mos keladigan bilim va qobiliyat darajasini ko‘rsatishi va 1-8, 10, 13, 16- bandlarda belgilangan tartibda imtihon topshirishlari kerak. (ushbu Qoidalarning 17-ilovasi.)
84. Nomzod ushbu Qoidalarning XXI bobining 87-§ga asosan O‘YEUA uchuvchi guvohnomasi egasiga berilgan xuquqlarga mos keladigan bilim va mahoratlar darajasini ko‘rsatishi va Taqdimnomaning 1 — 10, 13-14, 16-bandlarda belgilangan tartibda imtihon topshirishlari kerak. (ushbu Qoidalarning 17- ilovasi.)
Keyingi tahrirga qarang.
99. Tekshiruv materiallari rasmiylashtirilgan aviatsiya xodimlarining Takdimnomasi bilan (ushbu Qoidalarning 17, 18 va 19-ilovalar) aviakompaniyaning MKga (MK bo‘lmagan hollarda MMK) yuboriladi, aviakompaniyaning MK aviaxodimning maxsus fanlar bo‘yicha nazariy bilimlari darajani tasdiqlash darajasiga loyikligini aniqlab, unga fuqarolik aviatsiyasining aviatsiya xodimlarining yangi guvohnomasini berish va OMK Davavianazoratga qarorni amalga oshirish to‘g‘risida ariza berish imkoniyati masalasini hal qiladi.
Keyingi tahrirga qarang.
108. Muddati tugagan guvohnomani, aviaxodimlar, mazkur Qoidalarning 104 — 106-bandlarida ko‘rsatilgan muddatga, mutaxassisligi bo‘yicha, uzaytirishlari lozim.
110. Guvohnomaning muddatini uzaytirishni rasmiylashtirish aviatsiya xodimlari Takdimnomasida (mazkur Qoidalarning 17, 18 va 19-ilovalari), FA aviatsiya xodimlarining guvohnomasida, uchish kitobchasida qayd etib amalga oshiriladi.
Keyingi tahrirga qarang.
b) mazkur Qoidalarning 17-ilovasiga muvofiq fanlar bo‘yicha imtihonlarni topshirish.
125. 3-darajali uchuvchilar, uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) barcha maqsus fanlar bo‘yicha 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan baholarga ega bo‘lishlari lozim.
2-darajali uchuvchilar, uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) 2, 4 — b. ko‘ra 5 (besh) bahoga, qolgan fanlar bo‘yicha esa 4 (to‘rt) bahoga ega bo‘lishlari lozim.
1-darajali uchuvchilar uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) 2, 4, 5, 16-b ko‘ra 5 (besh) bahoga, qolgan fanlar bo‘yicha esa 4 (to‘rt) bahoga ega bo‘lishlari lozim.
b) mazkur Qoidalarning 17-ilovasiga muvofiq fanlar bo‘yicha imtihonlarni topshirish.
132. 3-darajali shturmanlar, uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) hamma maxsus fanlar bo‘yicha 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan baholarga ega bo‘lishlari lozim.
2-darajali shturmanlar, uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) 2, 6-b. ko‘ra 5 (besh) bahoga, qolgan fanlar bo‘yicha esa 4 (to‘rt) bahoga ega bo‘lishlari lozim.
1-darajali shturmanlar, uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) 2, 6, 10, 11, 16-b ko‘ra 5 (besh) bahoga, qolgan fanlar bo‘yicha esa 4 (to‘rt) bahoga ega bo‘lishlari lozim.
b) mazkur Qoidalarning 17-ilovasiga muvofiq fanlar bo‘yicha imtihonlarni topshirish.
139. Uchinchi darajali bortmuhandis va bortmexaniklar, uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) hamma maxsus fanlar bo‘yicha 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan baholarga ega bo‘lishlari lozim.
Ikkinchi darajali bortmuhandis va bortmexaniklar, uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) 4-bandiga ko‘ra 5 (besh) bahoga, qolgan fanlar bo‘yicha esa 4 (to‘rt) bahoga ega bo‘lishlari lozim.
Birinchi darajali bortmuhandis (bortmexanik)lar, uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) 4, 8, 9, 16-boblariga ko‘ra 5 (besh) bahoga, qolgan fanlar bo‘yicha esa 4 (to‘rt) bahoga ega bo‘lishlari lozim.
b) mazkur Qoidalarning 17-ilovasiga muvofiq fanlar bo‘yicha imtihonlarni topshirish.
146. 3-darajali bortaloqachilar, uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) hamma maxsus fanlar bo‘yicha 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan baholarga ega bo‘lishlari lozim.
2-darajali bortaloqachilar, uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) 11, 13-bandlarga ko‘ra 5 (besh) bahoga, qolgan fanlar bo‘yicha esa 4 (to‘rt) bahoga ega bo‘lishlari lozim.
1-darajali bortaloqachilar, uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) 2, 4, 11, 13, 16-bandlariga ko‘ra 5 (besh) bahoga, qolgan fanlar bo‘yicha esa 4 (to‘rt) bahoga ega bo‘lishlari lozi.
152. Mazkur Qoidalarning 17-ilovasiga muvofiq fanlar bo‘yicha imtihonlar o‘tkaziladi. Hamma fanlar bo‘yicha 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan baholarga ega bo‘lishlari lozim.
1562. Mazkur Qoidalarning 17-ilovasiga muvofiq fanlar bo‘yicha imtihonlar o‘tkaziladi.
158. Mazkur Qoidalarning 17-ilovasiga muvofiq fanlar bo‘yicha imtihonlar o‘tkaziladi. Hamma fanlar bo‘yicha 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan baholarga ega bo‘lishlari lozim.
Keyingi tahrirga qarang.
b) mazkur Qoidalarning 17-ilovasiga muvofiq fanlar bo‘yicha imtihonlarni topshirish.
164. 3-darajali bortoperatorlar, uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) hamma maxsus fanlar bo‘yicha 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan baholarga ega bo‘lishlari lozim.
2-darajali bortoperatorlar, uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) 4, 16, 18-bandlarga ko‘ra 5 (besh) bahoga, qolgan fanlar bo‘yicha esa 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan bahoga ega bo‘lishlari lozim.
1-darajali bortoperatorlar, uchish xodimining Taqdimnomasidagi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) 4, 16, 17, 18, 21 -bandlariga ko‘ra 5 (besh) bahoga, qolgan fanlar bo‘yicha esa 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan bahoga ega bo‘lishlari lozim.
150. Nazariy bilimlarini, amaliy ish qobiliyatlarini tekshirish natijalari uchish xodimlarining Taqdimnomasiga kiritiladi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi). Guvohnomaning amal kilish muddatini uzaytirish xaqidagi yozuv bortoperatori uchish kitobi va guvohnomasida rasmiylashtiriladi.
b) mazkur Qoidalarning 17-ilovasiga muvofiq fanlar bo‘yicha imtihonlarni topshirish.
Amaliy ish qobiliyatlarini kalendar (rejali) tekshirilishi mazkur Qoidalarning 118-bandida ko‘rsatilgan muddatdan oshmagan bo‘lsa, guvohnoma muddatini uzaytirishda hisobga olish ruxsat etiladi.
172. Nazariy bilimlarni, amaliy ish qobiliyatlarini tekshirish natijalari uchish xodimlarining Taqdimnomasiga kiritiladi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi). Guvohnomaning amal kilish muddatini uzaytirish haqidagi yozuv bortkuzatuvchining uchish kitobi va guvohnomasida rasmiylashtiriladi.
b) mazkur Qoidalarning 118-bandiga muvofiq fanlar bo‘yicha imtihonlarni topshirish.
206. O‘zbekiston Respublikasi Davavianazorat OMKda mazkur Qoidalarning 1-bandida (“n” va “o” kichik bandlardan tashqari) ko‘rsatilgan aviaxodimlarga guvohnoma berish reyestri yuritiladi, aviakorxona (aviakompaniyalar)ning MK (MMK)da esa HKga THKda bevosita ishtirok etmaydigan parvozlarni ta’minlash xodimlari, radiobyuro aloqachisi va aviaxodimlarga olib boriladi.
211. Aviaxodimlarining guvohnomasi bekor kilingan taqdirda, mazkur Qoidalarning 202-bandiga muvofiq, OMK bayonnomasining raqami, sababi va sanasi ko‘rsatilgan guvohnomani so‘ndirilganligi to‘g‘risidagi yozuv guvohnomalar reyestrida qayd etiladi.
Keyingi tahrirga qarang.
Uchishlarni tekshirishning amal qilish muddati ushbu Qoidalarning 118-bandida ko‘rsatilgan amal qilish muddatidan oshmasligi kerak.
254. Uchuvchi malaka darajasini berish uchun nomzod uchuvchi amaldagi tibbiy xulosa, “uchuvchi” mutaxassisligi bo‘yicha uchush hajmida maxsus ma’lumotga va mazkur Qoidalar XXI bobining 76-§ga binoan bilim va qobiliyati mos kelishi va parvoz xodimlarining Takdimnomasiga muvofiq maxsus fanlardan imtihon topshirishlari kerak. (Ushbu Qoidalarning 17-ilovasi).
259. FA uchuvchisi uchinchi darajasini berish uchun taqdim etilgan nomzodlar ushbu Qoidalarning 254-bandida ko‘rsatilgan talablarga javob berishi kerak va aviaxodimlar Takdimnomasida (ushbu Qoidalarning 17-ilovasi) ko‘rsatilgan 1 — 13, 16-bandlaridagi maxsus fanlardan va “Uchish texnikasini boshqarish va samolyotni yo‘nalishda boshqarish”dan kamida 4 (to‘rt) baho olishi kerak.
268. FA uchuvchisi 2-darajali malakasini tayinlash uchun topshirilgan nomzodlar ijobiy attestatsiyaga ega bo‘lishi, ushbu Qoidalarning 254-bandining talablariga javob berishi, uchish xodimlari Takdimnomasining 2, 4-bandlarida ko‘rsatilgandek maxsus fanlardan 5 (besh) bahoga imtihon topshirishlari kerak. (ushbu Qoidalarning 17 ilovasi) va qolgan maxsus fanlar uchun — kamida 4 (to‘rt) ball. Shuningdek “Uchuvchilik va samolyotni yo‘nalishda boshqarish tajribasi” bo‘yicha 5 (besh) baho olishlari shart.
275. FA uchuvchisi 1-darajali malakasini tayinlash uchun topshirilgan nomzodlar ijobiy attestatsiyaga ega bo‘lishi, ushbu Qoidalarning 254-bandining talablariga javob berishi, uchish xodimlari Takdimnomaning 2, 4, 5, 16-bandlari bo‘yicha maxsus fanlardan 5 (besh) bahoga imtihon topshirishlari kerak (ushbu Qoidalarning 17 ilovasi) va qolgan maxsus fanlar uchun — kamida 4 (to‘rt) baxo olishlari lozim. Shuningdek “Uchuvchilik va samolyotni yunalishda boshqarish tajribasi” bo‘yicha 5 (besh) baho olishlari shart.
278. Malaka darajasini oshirish uchun, nomzodlar (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) asosan 1 — 7, 10-13, 15, 16, 24-bandlarida (XHY uchun) ko‘rsatilgan fanlar bo‘yicha imtihonlarini kuydagi joylarda topshiradilar:
279. Mahsus shturmanlik o‘quv yurtlarini to‘liq bitirgan, mazkur Qoidalarning 276-bandi va XXI bob 77-§dagi bilim va qobiliyatiga, uchish xodimlarining Takdimnomasining (mazkur Koidalarning 17-ilovasi) 1 — 7, 10 — 13, 15, 16-bandlaridagi maxsus fanlardan, 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan va “samoletni yunalishda boshqarish texnikasi”dan 4(to‘rt)dan past bo‘lmagan bahoga ega bo‘lgan aviaxodimlariga, FA shturmanining 3 malaka darajasi beriladi.
282. FA shturmanlarning ikkinchi daraja malakasini tayinlash uchun taqdim etilgan nomzodlar mazkur Qoidalarning 276-bandi talablariga javob beradigan ijobiy attestatsiyaga ega bo‘lishi kerak, samoletni yunalishda boshkarish texnikasi bo‘yicha 5 (besh)ga va uchish xodimlar Takdimnomaning (ushbu Qoidalarning 17-ilovasi) 2, 6-bandlarida ko‘rsatilgan maxsus fanlardan 5 (besh)ga, qolgan maxsus fanlarga — 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan bahogalarga ega bo‘lishi kerak.
285. FA shturmanlarning birinchi daraja malaka berishiga tayinlangan nomzodlar, ijobiy attestatsiyaga ega bo‘lishi, mazkur Qoidalarning 276-bandi talablariga javob berishlari kerak, HK turiga nisbatan qullaniladigan parvozlarni amalga oshir og‘ir ob-havo sharoitida samoletni yo‘nalishda boshqarishning barcha usullari bo‘yicha 5 (besh) baho, va uchish xodimlar Taqdimnomasining (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) 2, 6, 10, 11, 16-bandlarda ko‘rsatilgan maxsus fanlardan 5 (besh), qolgan maxsus fanlardan — 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan baholarni olishlari kerak.
288. Malaka darajasini oshirish uchun, nomzodlar (mazkur Qoidalarning 17-ilovasiga asosan 1 — 5, 8 — 12, 14, 16, 24-bandlarida (XHY uchun) ko‘rsatilgan fanlar bo‘yicha kuydagi joylarda imtihonlarini topshiradilar:
289. Fuqaro aviatsiyasi bortmuhandisning uchinchi darajasi, mazkur Qoidalarning 286-bandi talablariga muvofiq va bortmuhandisi sifatida mustaqil ravishda ishlashga ruxsat berilgan, bortmuhandis lavozimiga tayinlangan FA mutaxassislarga beriladi.
290. Fuqaro aviatsiyasi bortmuhandisning uchinchi darajasi, mazkur Qoidalarning XXI bobi 78-§ talablariga muvofiq, va bortmuhandisi sifatida mustaqil ravishda ishlashga ruxsat berilgan, uchinchi darajali bortmexaniklariga beriladi.
294. Fuqaro aviatsiyasi bortmuhandisining ikkinchi darajasi mazkur Qoidalarning 286-bandi talablariga muvofik va bortmuhandis sifatida mustaqil ishlashiga ruxsat olgan, bortmuhandis lavozimiga tayinlangan ikkinchi darajali bortmexanikga beriladi.
295. Fuqaro aviatsiyasi bortmuhandisining ikkinchi darajasi, oliy ma’lumotini hisobga olmasdan, bortmuxandis lavozimida ishlayotgan, mazkur Qoidalarning 286-bandi talablariga javob beradigan, lekin bortmexanik guvohnomasiga ega va kamida 2000 soatlik umumiy parvoz vaqti bo‘lgan ikkinchi darajali bortmexanikiga beriladi.
298. Fuqaro aviatsiyasi bortmuhandisining birinchi darajasi, mazkur Qoidalarning 286-bandi talablariga javob beradigan va bortmuhandis sifatida mustaqil ishlashga qabul qilingan, bortmuhandis lavozimiga tayinlangan birinchi darajali bortmexaniklariga beriladi.
299. Fuqaro aviatsiyasi bortmuhandisining birinchi darajasi oliy ma’lumotini hisobga olmagan holda, mazkur Qoidalarning 286-bandi talablariga muvofiq, bortmexanik guvohnomasiga va kamida umumiy 3000 soatlik parvoz vaqtiga ega bo‘lgan birinchi darajali bortmexaniklarga beriladi.
303. Malaka darajasini oshirish uchun, nomzodlar (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) asosan 1 — 5, 8 — 12, 14, 16, 24-bandlarida (XHY uchun) ko‘rsatilgan fanlar bo‘yicha imtihonlarini kuyidagi joylarda topshiradilar:
304. Fuqaro aviatsiyasi bortmexanigining uchinchi darajasi, mazkur Qoidalarning 301-bandi talablariga muvofiq va bortmexanigi sifatida mustaqil ravishda ishlashga ruxsat berilgan, bortmexanigi lavozimiga tayinlangan FA mutaxassislarga beriladi.
308. Fuqaro aviatsiyasi bortmexanigining uchinchi darajasi mazkur Qoidalarning 301-bandi talablariga muvofiq va umumiy parvoz vaqti 2000 soatdan kam bulmagan bortmexaniklariga beriladi.
312. Malaka darajasini oshirish uchun, nomzodlar (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi) asosan 1 — 4, 6-7, 10 — 13, 15, 16, 24-bandlarida (XHY uchun) ko‘rsatilgan fanlar bo‘yicha imtihonlarini kuydagi joylarda topshiradilar:
321. Malaka darajasini oshirish uchun imtihonlar, uchuvchi xodimlarning Takdimnomasi (mazkur qoidalarning 17 ilovasi)da ko‘rsatilgan 1 — 4, 12, 15 — 18, 21, 23, 24 (XHY uchun) bandlarda belgilangan maxsus fanlari bo‘yicha aviakompaniyaning, MMK (MK)siga topshiriladi.
322. Fuqaro aviatsiyasi bortoperatorning uchinchi darajasi ushbu Qoidalarning 319-bandi talablariga javob beradigan va bortoperator sifatida mustaqil ravishda ishlashga ruxsat berilgan, mutaxassislarga beriladi.
324. Fuqaro aviatsiyasi bortoperatorining ikkinchi darajasi umumiy uchish vaqti kamida 1000, shu jumladan, mazkur Qoidalarning 319-bandi talablarga javob beradigan, tashqi yuk tashuvi bilan (yuk vertolyotlari operatorlari uchun) 500 soatdan kam bo‘lmagan umumiy uchish vaktiga ega bo‘lgan uchinchi darajali bortoperatoriga beriladi.
325. Fuqaro aviatsiya bortoperatori ikkinchi darajasining malakasini berish uchun tayinlangan nomzodlar amaliy ish qobiliyat sinovidan kamida 5 (besh) baho olishlari, uchuvchi xodimlar Takdimnomasi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi)ning 4, 16, 18-bandlarida ko‘rsatilgan fanlar buyicha 5 (besh) baxoga, va kolgan imtihonlarni 4(to‘rt)dan past bo‘lmagan bahoga topshirishlari lozim.
326. FA bortoperatorining birinchi darajasi umumiy parvoz vaqti kamida 1500, shu jumladan, mazkur Qoidalarning 319-bandidagi talablarga javob beradigan tashqi yuk tashuvi bilan (yuk vertolyotlari operatorlari uchun) 1000 soatdan kam bo‘lmagan umumiy uchish vaqtiga ega ikkinchi darajali bortoperatoriga beriladi.
327. Fuqaro aviatsiya bortoperatori ikkinchi darajasining malakasini berish uchun tayinlangan nomzodlar amaliy ish qobiliyat sinovidan kamida 5 (besh) baho olishlari, uchish xodimlarining Takdimnomasi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi)ning 4, 16, 17, 18, 21-bandlarida ko‘rsatilgan fanlar buyicha 5(besh) bahoga, va qolgan imtihonlarni 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan baholarga topshirishlari lozim
331. FA bortkuzatuvchisining uchinchi darajasi ushbu Qoidalarning 328-bandidagi talablarga muvofik, mustaqil ishga ruxsat olgan aviatsiya xodimlariga beriladi.
333. Fuqaro aviatsiyasi bortkuzatuvchisining ikkinchi darajasi ushbu Qoidalarning 328-bandidagi talablarga muvofik va umumiy parvoz vakti 1000 soatdan kam bulmagan, uchinchi darajali bortkuzatuvchilariga beriladi.
334. Fuqaro aviatsiya bortkuzatuvchisi ikkinchi darajasining malakasini berish uchun tayinlangan nomzodlar amaliy ish qobiliyat sinovidan kamida 5 (besh) baho olishlari, uchish xodimlari Taqdimnomasi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi)ning 16, 22-bandlarida ko‘rsatilgan fanlar bo‘yicha 5 (besh) bahoga, va kolgan imtihonlarni 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan bahoga topshirishlari lozim.
335. Fuqaro aviatsiyasi bortkuzatuvchisining birinchi darajasi mazkur Qoidalarning 328-bandi talablariga muvofik va umumiy parvoz vakti 2000 soatdan kam bulmagan ikkinchi darajali bortkuzatuvchilariga beriladi.
336. Fuqaro aviatsiya bortkuzatuvchisi birinchi darajasining malakasini berish uchun tayinlangan nomzodlar amaliy ish qobiliyat sinovidan 5 (besh)dan past bo‘lmagan, uchish xodimlari Taqdimnomasi (mazkur Qoidalarning 17-ilovasi)ning 4, 16, 20, 22-bandlarida ko‘rsatilgan fanlar buyicha 5(besh) bahoga va kolgan imtihonlarni 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan bahoga topshirishlari lozim.
338. 337-moddaning talablariga muvofiq xodimga, mazkur Qoidalarning 61-bandiga muvofiq HHB dispetcherining uchinchi darajasi berish bilan guvoxnoma beriladi.
344. HHB dispetcherining 3-darajali malakasini berish uchun tayinlangan nomzodlar, 337-bandda ko‘rsatilgan talablarga javob berishilari, ijobiy attestatsiyaga ega bo‘lishlari kerak, tegishli dispetcherlik punktlarida HHB bo‘yicha nazariy bilimlar va amaliy ish kunikmalarni o‘tishi, trenajer tekshiruvidan o‘tish va Taqdimnomaning 1 — 11-bandlarida ko‘rsatilgan maxsus fanlar bo‘yicha imtixonlarni 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan baxolarga topshirishlari lozim.
345. HHB dispetcherining ikkinchi darajasi mazkur Qoidalarning 337-bandiga muvofiq, kamida 3 (uch) yil mobaynida uchinchi darajali HHB dispetcheri sifatida, doimiy ish tajribasiga ega bo‘lgan aviatsiya xodimlariga beriladi.
b) 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan bahoga ish sohasida amaliy qobiliyatlarga ega bo‘lishi, 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan bahoga mazkur Qoidalarning 19-ilovasiga muvofiq maxsus fanlar bo‘yicha imtihonlarini topshirishi, mazkur Qoidalarning XXI bob 88-§ muvofiq aviatexnik bilim va qobiliyat talablariga javob berishi.
b) 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan bahoga ish sohasida amaliy qobiliyatlarga ega bo‘lish, muhandis-texnik xodimlar Taqdimnomasining 1 — 13 bandida muhandislik-texnika xodimlari uchun (mazkur Qoidalarning 19-ilovasi)da ko‘rsatilgan maxsus fanlar bo‘yicha imtihonlarini topshirishi, mazkur Qoidalarning XXI bob 88§-ga muvofiq muhandisning tegishli toifasidagi bilim va mahorat talablarga javob berishi.
366. Mazkur Qoidalarning 365-bandi talablariga va XXI bob 88-§ga muvofiq muhandislar bilim va qobiliyat talablariga javob beradigan, HKning munosib turiga tayyorlangan, mustaqil ravishda ishlarini bajarishga ruxsat olish uchun amaliy ish tajribalarini o‘tgandan keyin, oliy aviatsiya ta’lim muassasalarining bitiruvchilariga “Muhandis” toifa beriladi.
367. Mazkur Qoidalarning 365-bandiga muvofiq muhandislar uchun talablarga javob beradigan, ularning mutaxassislik ishlariga muvofiq, 2-chi va undan yuqori darajali aviatexniklarga “Muhandis” toifasi berilishi mumkin.
369. II toifali muhandis malakasi, ijobiy tavsifnomaga ega bo‘lgan, muhandis sifatida kamida 2 (ikki) yil ish stajiga ega bo‘lgan, mazkur Qoidalarning 365-bandiga muvofiq talablarga va XXI bob 88-§ga muvofiq II toifali muhandislar bilim va qobiliyat talablariga javob beradigan xodimlarga beriladi.
371. I toifali muhandis malakasi, II toifali muhandis sifatida kamida 2 (ikki) yil ish stajiga ega bo‘lgan, mazkur Qoidalarning 365-bandiga muvofiq talablarga va XXI bob 88-§ga muvofiq I toifali muhandislar bilim va qobiliyat talablariga javob beradigan xodimlarga beriladi.
381. “A” toifali aviatexnik malakasini berish uchun talablar, 68-§da bayon etilgan, uchinchi darajali aviatexnik malakasini berish uchun talablarga o‘xshashdir.
382. “A” toifali muhandis malakasini berish uchun talablar, 72-§dagi “Muhandis” toifani berish berish uchun talablarga o‘xshashdir.
383. “A”, “V”, “S” toifalar berishga tayinlangan nomzodlar ish sohasida amaliy qobiliyatlarga ega bo‘lishi, 4 (to‘rt)dan past bo‘lmagan bahoga, mazkur Qoidalarning 19-ilovasiga muvofiq maxsus fanlar bo‘yicha imtihonlarini topshirishi va mazkur qoidalarning XXI bob 88-§ga muvofiq bilim va qobiliyat talablariga javob berishi lozim.
a) nomzod havaskor-uchuvchi guvohnomasi egasi tomonidan taqdim etilgan, tegishli huquqlari bilan, mavqeyi darajasida 17-ilovada ko‘rsatilgan komandir sifatida parvoz va manevrlar bajara olish qobilyatini namoyish etadi, shuningdek qobiliyatni:
Keyingi tahrirga qarang.
542. Mazkur Qoidalarning 541-bandi talablariga rioya qilganda instructor malaka belgisiga ega shaxs o‘qitish, tayyorlash, mashg‘ulot va tekshiruvlar o‘tkazish hamda parvozning turli ko‘rinishlariga ruxsat berish, jumladan instructor sifatida parvozlarga ruxsat berish huquqiga egadir.
543. Uchuvchi-instruktor malaka belgisini olishga nomzod mazkur Qoidalarning 541-bandi talablariga javob bera olishi kerak, taalluqli HKda HKK(komandiri) sifatida 200 soatdan kam bo‘lmagan parvozga ega bo‘lishi kerak. Uchuvchi-instruktor malaka belgisi Davavianazorat OMKda ishlanadi.

uchuvchi xodimlarga
TAQDIMNOMA

____________________________________________________________________________________________
(malaka darajasini berish, oshirish, tasdiqlash; ishga ruxsat berish; guvohnoma olish. muddatini uzaytirish) __________________________________________________________________________________________ga

(familiya, ismi, sharifi)

Egallab turgan lavozimi______________________________________ Bo‘linma __________________________
HK turi____________daraja __________________________ berildi __________________________________

(daraja, ixtisosligi)

(kim tomondan, rakami,

________________________ Tug‘ilgan sana____________________ Ma’lumoti__________________________

bayonnoma sanasi)

(umumiy)

Maxsus ma’lumoti ____________________________________________________________________________

(ukuv maskanining nomi, kurslar, FA O‘M, tugallagan sana)

________________________________________________________________________________
TUYEK uchish ishlariga yarokli deb tan oldi ________________________________ “_____” ___________ 200 y.ga

(ixtisosligi)

Umumiy uchish soati_____________________________ soat, undan tungi____________________________ soat,
ularning ichidan mustaqil uchish soatlari ____________ soat, undan tunggi____________soat
HK turlarida mustakil uchish ____________________________________________________________________
Belgilangan minimum__________________________________________________________________________

(HKK uchun tuldiriladi)

Ma’lumotlarni aniqligini tasdiklayman:
Shtab boshlig‘i _______________________________________________________________________________

(imzo, familiya, ismi va otasining ismining bosh xarflari)


XIZMAT TAVSIFNOMA
____________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________

Komandir___________________________________________________________

(AE, zveno, HKK)

(imzo, familiya)

M.O‘.

Uchish otryadi komandiri______________________________________________

(imzo, familiya)

“____”__________200 y.


1. BAXOLASh VARAQASI __________________________________________________________________________________________ga
(familiya, ismi, otasining ismi) ____________________________________________________________________________________________
(ixtisosligi, lavozimi, HK turi)

T

Fanlarning nomi

baxo

tekshiruvchining familiyasi, ismi va otasi ismining bosh xarflari

sana, tekshiruvchining imzosi

1.

Boshkaruv hujjatlar� (O‘zR HK, O‘zR XMFQ)

2.

FA da uchish qoidalari

3.

UX va aviatsiya xodisalari

4.

Uchish ekspluatatsiyasi buyicha qo‘llanma

5.

HK amaliy aerodinamikasi

6.

Havo navigatsiyasi

7.

Aviatsiya meteorologiyasi

8.

HK tuzilishi xakida umumiy ma’lumot va uning uchish ekspluatatsiyasi

9.

KK va YOKK ning tuzilishi xakida umumiy ma’lumot va uchish ekspluatatsiyasi

10.

HKning uskuna jixozlari va uning UE

11.

HK radiojixozlari va uning UE

12.

HK elektrojixozlanishi va uning UE

13.

Radioalokaning olib borish koidalari, FA RAQ, Morze alifbosining signalini eshitishini kabul kilish

14.

Aviatsiya texnikasidan texnik foydalanish buyicha umumiy ma’lumot va YoMV

15.

HK asosiy uchuv-texnika ma’lumotlari

16.

Bort AQV va avariya xolatlarida undan foydalanish koidalari.

17.

HK yuklash-bog‘lash uskunasi va tuzilishi.

18.

Yuklarga kuyiladigan talablar. Yuklarni yuklash va yuklarni tushurish qoidalari. TX

19.

Yulovchilarga meditsina xizmati

20.

Yulovchilarni ozik ovkat bilan ta’minlash

21.

XT da tashishni tashkillashtirish. Xavfli yuklarni tashish qoidalari.

22.

Yulovchilarga xizmat ko‘rsatish texnologiyasi

23.

HK elektroma’ishiy jixozlari va uning ekspluatatsiyasi

24.

Chet tili (05.03.08 dan 30- ilovaga asosan baxolash ko‘rsatkich darajasi)

25.

Davlat tili

26.

Parvoz geografiyasi

27.

Uchish faoliyatida insonlarning imkoniyatlari va cheklanishlari
Izox: malaka klassining tayinlanishida, kutarilishida va tasdiklanishida, guvoxnomaning olinishi, muddatining uzaytirilishi, mustakil ishga ruxmat berilishi davrida:
“Sh.F.” uchuvchilar: b.b. 1 — 13, 16, 24 (XP uchun); “G.F.”: b.b.1 — 7, 13, 16, 24, 27 shturmanlarga: p.p. 1 — 7, 10 — 13, 15, 16, 24 (XP uchun);
bortmuxandislar: b.b. 1 — 5, 8 — 12, 14, 16, 24 (XP uchun);
bortmexaniklar:b.b. 1 — 5, 8 — 12, 14, 16, 24 (XP uchun);
bortradistlar: b.b. 1 — 4, 6, 7, 10 — 13, 15, 16, 24 (XP uchun);
bortoperatorlar: b.b. 1 — 4, 12, 15 — 18, 21, 23, 24 (XP uchun);
bortkuzatuvchilar: b.b. 1 — 4, 15, 16, 19 — 26;
28 b. buyicha barcha mutaxassislar uchun fakat guvoxnomani olayotgan davrda.


II. Safga turish dasturidan o‘tish natijalari:

t/b raqam

Mashq mashg‘ulot rakami

Uchish soatlari

Parvozlar

Baxo

Lavozim, tekshiruv- chining F.I.Sh

kun

tun

J a m i:

III. Parvoz maxorati tekshiruvidan (ishning amaliy maxorati) o‘tdi
“____”_____________________________ Baxo____________________________________________________
Tekshiruvchining xulosasi _____________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________ Tekshiruvchi_________________________________________________________________________________

(lavozim, malaka darajasi, familiya, ismi, sharifi bosh xarflari)


IV. Samolyot boshkaruv maxoratini reys parvozlari tekshiruvidan utdi
“_____”____________________________________Baxo_____________________________________________
Tekshiruvchining xulosasi _____________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________

Tekshiruvchi_________________________________________________________________________________

(lavozim, malaka darajasi, familiya, ismi, otasi ismining bosh xarflari)

V. SKTda uchish soati __________yil davomida__________ soat. SKTda amaliy tekshiruv

(tur)

ishlaridan_________ o‘tdi “____”_______200 g. Otsenka________________________

(tur)

Tekshiruvchining xulosasi (STK yo‘riqchisi) _______________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________
Tekshiruvchi (STK yo‘rikchisi)___________________________________________________________________

(lavozim, malaka klassi, familiya, ismi, otasi ismining bosh xarflari)

IZOX:
1, 2 bet. daraja olganida, tasdiklanganida, oshirilganida, guvoxnomani olganida, muddatini uzaytirganida, mustakil ishga ruxsat olganida to‘ldiriladi;
II b., 3 bet mustakil ishga ruxsat olish uchun safga turishdan so‘ng mutaxassislarga to‘ldiriladi;
III, IV b., 3 bet mutaxassislarga mustakil ishga ruxsat olish uchun tekshiruv paytida, malaka darajasining tayinlanishida, ko‘tarilishida va tasdiklanishida, guvoxnomaning olinishi, muddatining uzaytirilishi, mustaqil ishga ruxsat berilishi davrida to‘ldiriladi;
V b., 3 bet daraja oshirilganida va guvoxnomaning muddati uzaytirilgan paytda to‘ldiriladi.
Mutaxassislarga xizmat tavsifnomasi mustakil ishga ruxsat olish uchun tekshiruv paytida, malaka klassining tayinlanishida, ko‘tarilishida va tasdiklanishida, guvoxnomaning olinishi, muddatining uzaytirilishi, mustaqil ishga ruxsat berilishi davrida to‘ldiriladi.


VI. MMK QARORI
___________________________________________________________________________________________
(aviakompaniya, aviakorxona, aviabo‘linma) ____________________________________________________________________________________________
(lavozim, ixtisosligi, F.I.Otasining ismi.) _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

MMK bayonnomasi “____” _________ 200 y.dan __________-sonli

M.O‘.

MMK raisi____________________________________________________________________

(imzo, familiya, I.O.ismi)


VII. MK QARORI
____________________________________________________________________________________________
(aviakompaniya, aviakorxona, aviabo‘linma) ____________________________________________________________________________________________
(lavozim, ixtisosligi, F.I.Otasining ismi.) ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

MK bayonnomasi “____” ___________ 200 y.dan __________-sonli

MK raisi______________________________________________________________________
(imzo, familiya, I.O.ismi)
MK kotibi ____________________________________________________________________
(imzo, familiya, I.O.ismi)


VIII. OMK QARORI
___________________________________________________________________________________________
(FA muxtor organi)
___________________________________________________________________________________________
(lavozim, ixtisosligi, F.I.Otasining ismi.) ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

OMK bayonnomasi “____” _________ 200 y.dan __________-sonli

M.O‘.

OMK raisi_____________________________________________________________________
(imzo, familiya, I.O.ismi)
OMK kotibi___________________________________________________________________
(imzo, familiya, I.O.ismi)

Dispetcherlar tarkibiga
TAQDIMNOMA

_________________________________________________________________________________________________
(malaka darajasini berish, oshirish, tasdiqlash; ishga ruxsat berish; guvohnoma olish, muddatini uzaytirish)
_______________________________________________________________________________________________ga
(familiya, ismi, otasining ismi)_________________________________________________________________________________________________
(lavozim, xududiy bo‘linma, kompleks)
Daraja ________ berildi ____________________________________________ Tug‘ilgan sana___________________
(sana, bayonnoma soni, kim orkali)
Umumiy ma’lumot_________________Maxsus___________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________
(ukuv maskanining nomi, FA O‘M, tugallagan sana)
TUYEK uchish ishlariga yarokli deb tan oldi __________________________________________ “____” _______ 200 y.ga
(ixtisosligi)


XIZMAT TAVSIFNOMASI

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
(XXT ruxsati, ish joylari, so‘nggi yilda ish texnologiyasini buzganligi, jvobgarliklar, so‘nggi 12 oy mobaynida o‘tgan trenajer va x.k.)

M.O‘.

Kompleks direktori___________________________________________________
(xududiy bulim boshlig‘i) (imzo, familiya, I.O.ismi)

“____”_______________ 200 y.

1. BAXOLASh VARAQAS�
_______________________________________________________________________________________________ga
(familiya, ismi, sharifi)
_________________________________________________________________________________________________
(ixtisosligi, lavozimi)

NAZARIY BILIMLAR

T/r

FANLARNING NOMI

BAXO

Tekshiruvchining familiyasi, ismi va otasi ismining bosh xarflari

Sana, tekshiruvchining imzosi

1.

O‘zR Havo kodeksi, Havo maydonidan foydalanish xakidagi Nizomi (XMFN)

2.

Parvoz qoidalari va Havo navigatsiyasining asoslari

3.

XXT bilan bog‘liq bo‘lgan aviatsiya xodisalari

4.

XXT ga tegishli Aviatsiya qoidalari, Havo harakatini ta’minlash bo‘yicha Qo‘llanma (FA XXTQ)

5.

XXB dispetcherining ish texnologiyasi

6.

Aviatsiya meteorologiyasi

7.

XXB radiotexnik vositalari

8.

Chet tili (05.03.08 dan 30- ilovaga asosan baxolash ko‘rsatkich darajasi)

9.

FA radioalokaning olib borish bo‘yicha qo‘llanma

10.

XXBga qo‘llaniladigan insonlarning imkoniyatlari va cheklanishlari

11.

Aerodinamikaning asoslari, HK uchish-texnik tavsifnomalari

12.

13.

14.


AMALIY KO‘NIKMA
________________________________________________________________________________________________
(ish joyi)

T/r

Texnologik operatsiyalar

Baxolar

1.

Navbatchilikni kabul kilish va ish joyini tayyorlash

2.

Nazorat qilayotgan rayonning (xudud) havo va meteorologik xolatini bilish

3.

XXBda belgilangan qoidalarga amal qilish, texnologiyaga asosan (parvozlarni ta’minlash)

4.

XXB radiotexnik vositalaridan foydalanish

5.

Radioalmashinuv frazeologiyasi va radioaloqa qoidalariga amal qilish

6.

Belgilangan dispetcherlik hujjatlarini olib borish (texnologiyaga asosan)

7.

Chegaradosh dispetcherlik punktlari, parvozlarni ta’minlovchi xizmatlar, IXXX va QXX organlari bilan o‘zaro harakat tartibi
Tekshiruvchining xulosasi __________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________

Tekshiruvchi
________________________________________________________________________________________________
(imzo, familiya, sharifi)

“____”__________200 y.


TRENAJER MAShQLARI

trenajer
turi

mashg‘ulot
sanasi

baxo

muloxaza

tr-r instruktorining imzosi









Tekshiruvchining xulosasi (tr-r instruktori) ___________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
Tekshiruvchi (tr-r instr.)____________________________________________________________________________
(imzo, familiya, I.Sh.)
“ ____” ___________ 200 y.


MMK QARORI

________________________________________________________________________________________________
(kompleks, xududiy bo‘linma)
________________________________________________________________________________________________
(lavozim, F.I.Sh.)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

MMK bayonnomasi “ ____” ________ 200 y.dan _____son
M.O‘.

MMK raisi ____________________________________
(imzo, familiya, I.O.ismi)


MK QARORI
________________________________________________________________________________________________
(kompleks, xududiy bo‘linma)
________________________________________________________________________________________________
(lavozim, F.I.Sh.)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

MK bayonnomasi “ ___” ___________ 200 y.dan ____sonli
M.O‘.

MK raisi _____________________________________ (imzo, familiya, I.Sh)
MK kotibi ____________________________________
(imzo, familiya, I.Sh)

OMK QARORI
________________________________________________________________________________________________
(FA vakolatli organi)
________________________________________________________________________________________________
(lavozim, F.I.Sh.)
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________

OMK bayonnomasi “ ____” ________ 200 y.dan _____sonli
M.O‘.

OMK raisi_____________________________________
(imzo, familiya, I.Sh)
OMK kotibi ___________________________________
(imzo, familiya, I.Sh)

Muxandis-texnik tarkibiga
TAQDIMNOMA
_________________________________________________________________________________________________
(malaka darajasini berish, oshirish, tasdiqlash; ishga ruxsat berish; guvohnoma olish, muddatini uzaytirish)
________________________________________________________________________________________________ga
(familiyasi, ismi, sharifi)
Egallab turgan lavozimi_____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________
Daraja _______________ Berildi____________________________________________________________________

(ixtisosligi)

(kim orkali, sana, bayonnoma rakami)

Tugilgan yili___________________Guvoxnoma: seriya_____________________ rakami _________________________
Ma’lumoti: umumiy________________________________________ maxsus __________________________________
_________________________________________________________________________________________________
(o‘quv maskanining nomi, kurslar, FA O‘M, tugallagan sana)
Xizmat ko‘rsatish buyicha bajaradigan ishlar_____________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________
(HK turi, aviadvigatellar, tuzilmalar)
_________________________________________________________________________________________________

XIZMAT TAVSIFNOMASI
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ATB boshlig‘i (sexning bosh mux.) _______________________________

(imzo, familiya, I.Sh.)
“____”_______________ 200 y.

1. BAHOLASh VARAQASI
_______________________________________________________________________________________________ga
(familiya, ismi, sharifi)
_________________________________________________________________________________________________
(ixtisosligi, lavozimi)

NAZARIY BILIMLAR

T/r

FANLARNING NOMI

BAXO

Tekshiruvchining familiyasi, ismi va otasi ismining bosh xarflari

SANA, IMZO

1.UzR HK
2.

Parvoz muddatini saklash va aviatsiya-muxandislik buyicha boshqaruv hujjatlar

3.

AT texnik foydalanish buyicha reglament, texnologiya va yuriknoma (turi)

4.

Aviatsiya xodisalari va parvoz xavfsizligi

5.Qo‘llaniladigan YoMV
6.

HK tuzilishi va uning texnik ekspluatatsiyasi (turi)

7.

Dvigatelning tuzilishi, YOKV va ularning texnik ekspluatatsiyasi (turi)

8.

Amaliy aerodinamikaning asoslari (turi)

9.

HK elektrojixozlanishi (turi), foydalanish koidalari

10.

HK radiojixozlanishi (turi), foydalanish qoidalari

11.

HK uskuna jixozlanishi (turi), foydalanish qoidalari

12.

HK TXga oid insonlarning imkoniyatlari va cheklanishlari

13.

Chet tili


STAJIROVKA DASTURI
________________________________________________________________________________________________
(familiya, ismi, sharifi)
Tugallagan_______________________________________________________________________________________
(ukuv maskanining nomi, kurslar, FA O‘M, tugallagan sana)
HK moddiy kismiga xizmat ko‘rsatishni o‘zlashtirish dasturi bo‘yicha stajirovkaga to‘liq (qisqartirilgan __________

(turi)
dvigatellar bilan________________________ mutaxassislik bo‘yicha_________________________ ruxsat beriladi.

(turi )

Stajirovkaning boshlanishi__________________ Stajirovkaning tugallanishi______________________________
Mas’ul rahbar____________________________________________________________________________________
(lavozim, familiya, I.Sh.)

T/r

O‘rganib chiqish va o‘zlashtirish uchun savollarning qisqa mazmuni

Kalendar kunlarda stajirovka vaqti

Sana, baho va zachyot qabul qilganning imzosi
Mas’ul rahbarning xulosasi ________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
“_____” ____________ 200 y.

____________________________
(lavozim, imzo, familiya, I.Sh.)

ATB bosh muxandisi (bo‘linma) va komissiya a’zolarining xulosasi__________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
“_____” ___________ 200 y.

____________________________ (lavozim, imzo, familiya, I.Sh.)

Komissiya a’zolari: ___________________

__________________

MMK QARORI
________________________________________________________________________________________________
(avia-texn.kompleks, ATB, sex va x.k.)
________________________________________________________________________________________________
(F.I.Sh., ixtisosligi)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________

MMK bayonnomasi “ ____” ________ 200 y.dan _____sonli
M.O‘.

MMK raisi _____________________________________
(imzo, familiya, I.O.ismi)


MK QARORI
________________________________________________________________________________________________
(avia-texn.kompleks, ATB, sex va x.k.)
________________________________________________________________________________________________
(F.I.Sh., ixtisosligi)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

MK bayonnomasi “ ___” ___________ 200 y.dan ____sonli
M.O‘.

MK raisi _______________________________________ (imzo, familiya, I.Sh)
MK kotibi ______________________________________
(imzo, familiya, I.Sh)

OMK QARORI
________________________________________________________________________________________________
(FA vakolatli organi)
________________________________________________________________________________________________
(F.I.Sh., ixtisosligi)
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________

OMK bayonnomasi “ ____” ________ 200 y.dan _____sonli
M.O‘.

OMK raisi_______________________________________
(imzo, familiya, I.Sh)
OMK kotibi _____________________________________
(imzo, familiya, I.Sh)

G‘arbda ishlab chikarilgan HKga texnik xizmat ko‘rsatish bo‘yicha muxandis (aviatexnik) guvoxnomasini XII “Malaka belgilari” (Rating) bandini, XIII “Maxsus belgilar” (Special remarks) bandini tuldirilish
NAMUNALARI

XII. Malaka belgilari

a) rus tilida:

“Samolet ko‘pdvigatelli, quruqlikda yuruvchi____________________ dvigatellar bilan ________________________;

(HK turi)

(dvigatel turi)

“Planer va dvigatellarga (AiREU) TX kursatish buyicha aviatexnik (injener)”;
“A1/V1/S (A2/V2/S) toifasi bo‘yicha planer va dvigatellarga (AvaREU) uchun mustaqil TX ko‘rsatishga ruxsat berildi”.
ATK direktorining buyrug‘i ___________________ dan _______________-sonli;
b) ingliz tilida:

________________ Airframe and Power Plant (ERI) engineers (technician) category A1/B1/C
(HK turi) (A2/B2/C)

Overhaul Base Edict №° __________________ dated _______________________

XIII “Maxsus belgil�r”

a) rus tilida:

Ruxsat berildi:
dvigatelni mustakil ishga tushirish va tekshiruviga__________________________ samoletni __________________;
(dvigatel turi)

(HK turi)

YOKU mustakil ishga tushirish va tekshiruviga__________________________ samoletni ________________________;

(YOKU turi)

(HK turi)

samoletni shatakga olish boshkaruvi __________________________________________________________________;

(HK turi)

dvigatelni boroskopiya bo‘yicha ishlarini bajarish uchun _________________________________________________;

(dvigatel turi)

samoletni ETOPS bo‘yicha ishlarini bajarish uchun ________________________________________ (A1/V1/S toifa).
(HK turi)
ATK direktrining buyrug‘i ___________________ dan _______________-sonli.

b) ingliz tilida:

Authorized to perform and certify ____________________________________________ boroscope inspection procedures.
(tip dvigatelya)
Overhaul Base Edict №° __________________ dated _______________________;
Authorized to release to service ____________________________________ aircraft up to A-check (dlya kategorii B1/B2);
(tip VS)

Authorized to release to service ____________________________________________ aircraft up to and including C-check
(tip VS)

(dlya kategorii S);
Authorized to perform ETOPS Maintenance tasks _______________________________________ aircraft (for A-category);

(tip VS)

Authorized to perform and certify ETOPS Maintenance tasks ___________________________ aircraft (for B/C — category).
(tip VS)
Overhaul Base Edict №° __________________ dated _______________________;
Authorized to running up APU _______________ of _________________________________________________ aircraft
(tip VSU)

(tip VS)

Overhaul Base Edict №° __________________ dated _______________________;
Authorized to running up engines ___________________ of __________________________________________ aircraft.
(tip dvigatelya)(tip VS)
Overhaul Base Edict №° __________________ dated _______________________;
Authorized to towing _________________________________________________________________________ aircraft.
(tip VS)
Overhaul Base Edict №° __________________ dated _______________________.

MISOLLAR:

“Samolet ko‘p dvigatelli, quruqlikda yuruvchi Il-86, 1 klass — havo kemasi komandiri”;
“Vertolet bir parrakli, quruqlikda yuruvchi Mi-8, 1 klass — ikkinchi uchuvchi”;
“Samolet bir dvigatelli, quruqlikda yuruvchi An-2, 4 klass — havo kemasi komandiri”;
“Samolet ko‘p dvigatelli, quruqlikda yuruvchi A-310, Boing-767(757), 1 klass, RJ 85 — 2 klass Pilot (First officer)”;
“Samolet ko‘p dvigatelli, quruqlikda yuruvchi A-310, Boing-767(757), 1 klass, RJ 85 — 2 klass Captain-trainee (Captain)”;
“Samolet ko‘p dvigatelli, quruqlikda yuruvchi A-310, Boing-767(757), 1 klass, RJ 85 — 2 klass Check-captain”;
“Samolet ko‘p dvigatelli, quruqlikda yuruvchi Il-86, 1 klass. Havo kemasi komandiri — yo‘riqchi”.

MISOLLAR:

“Samolet ko‘p dvigatelli, quruqlikda yuruvchi Tu-154B, SvaD (AvaREU) buyicha injener. Tezkor (ketma-ket) reglament turlari buyicha mustakil TX kursatishga ruxsat berilsin. A/K dir.buy. (ATK) “__” ___200.y.dan __-sonli”;
“Samolet ko‘p dvigatelli, quruqlikda yuruvchi Yak-40, SvaD (AvaREU) buyicha aviatexnik. Tezkor (ketma-ket) reglament turlari buyicha mustakil TX kursatishga ruxsat berilsin. A/K dir.buy. (ATK) “__” ___200.y.dan __-sonli”.

MISOLLAR:

“Samolet ko‘p dvigatelli, quruqlikda yuruvchi Il-86, 1 klass, HKK-stajeri”;
“Samolet ko‘p dvigatelli, quruqlikda yuruvchi Yak-40, 3 klass, bortmexanik-stajeri”;
“Samolet ko‘p dvigatelli, quruqlikda yuruvchi Tu-154 1 klass, bortkuzatuvchi-stajeri”;
“Yo‘rikchi bilan ekipaj tarkibida A-310, Boing-767(757), RJ 85 HKda yo‘nalish mashqlariga ruxsat berilgan. UOK buy. “__”___200.y.dan ___-sonli”;
“Uchuvchilar tarkibini mashq qildirish va tekshirish xuquqi bilan Il-76 samoletida HKK-yo‘riqchisi sifatida parvozlarga ruxsat berilgan. Buyruk..... “__”___200.y.dan ___-sonli”;
“UTO‘D (UTO‘K) bo‘yicha uchish o‘qishlariga va parvozlarning maxsus vaziyatlarida harakatlarni ishlab berish bo‘yicha mashqlarga ruxsat berilgan. Buyruq.... “__”___200.y.dan ___-sonli”.

MISOLLAR:

“An-2 samoletida aviatsiya-kimyoviy ishlarga ruxsat berilgan. UOK buyrug‘i ___ _______200.y.dan ……-sonli”;
“Mi-8 vertolyotida 3000m ga qadar sharoitida havodan turib qo‘nish maydonchasini tanlash xuquqiga ruxsat berilgan. UOK buyrug‘i “__”___200..y.dan ___-sonli”;
“2-chi toifa minimumi bo‘yicha XXBga ruxsat berilgan. UANM direktorii buyrug‘i “__”___200..y.dan ___-sonli”;
“Il-62 samolyotida D-30KU dvigatelini mustakil ishga tushirish va tekshiruviga ruxsat berilgan. ATB bosh. buyrug‘i “__”___200..y.-dan ___-sonli”;
“A-310, Boing-767 (757) HKda (HKK) 2-chi uchuvchi sifatida mustakil parvozlarga, RJ-85 HK IKAO 1 toifa ob-havo minimumi bo‘yicha: qo‘nish-60X800 (RVR-550m), uchish — 200 m (RVR) ga ruxsat berilgan. UOK buyrug‘i “__”___200..y.dan ___-sonli”;
“IKAO II-III toif. minimumi bo‘yicha A-310, Boing-767(757) HK; QQQB — ....fut, ko‘rinish — ....m (RVR), ALERT NEIGNT — ....fut, uchish — ....m (RVR) parvozlarni bajarishga ruxsat berilgan. UOK buyrug‘i “__”___200..y.dan ___-sonli”.
“IKAO II-III toif. minimumi bo‘yicha RJ-85 HKda; VPR — ....fut, ko‘rinish — ....m (RVR), ALERT NEIGNT — ....fut, uchish — ....m (RVR) parvozlarni bajarishga ruxsat berilgan. UOK buyrug‘i “__”___200..y.dan ___-sonli”.
“2-chi uchuvchilarni komandirlik safiga kabul kilish buyicha yunalish mashklarini o‘tkazish xuquqi bilan A-310 HKda Captain-supervisor sifatida parvozlarni bajarishga ruxsat berilgan. UOK buyrug‘i “__”___200..y.dan ___-sonli”.
“A-310, Boing-767(757), RJ-85 HK mashqlar o‘tkazish, komandirlik safiga qabul qilish, tekshirish va mustaqil ishga ruxsat berish xuquqi bilan Chek-captain sifatida parvozlarni bajarishga ruxsat berilgan. UOK buyrugi “__”___200..y.dan ___-sonli”.
“A-310, Boing-767(757), RJ-85 HKda UT trenajerda mashq qildirish va tekshirish xuquqi bilan Chek-captain sifatida ruxsat berilgan. UOK buyrugi “__”___200..y.dan ___-sonli”. “HKda radioaloka jixozlaridan foydalanish va ekspluatatsiya qilish uchun ruxsat berilgan. ….. UOK buyrug‘i “__”___200..y.dan ___-sonli”.

MMK QARORI:

“F.I.O. .......... Guvoxnoma olishga loyiq”;
MK QARORI:
“F.I.O. ..............Guvoxnomasi berilishi xakida OMK oldiga rasmiy iltimosnoma bilan chikish”;

OMK QARORI:

“F.I.O...............Guvoxnoma berilsin”.

MMK QARORI:

“F.I.O. HK texnik xizmat kursatish buyicha 3-chi klass aviatexnik malakasiga tayinlashga loyiq” va x. k.;

MK QARORI:
“F.I.O. HK texnik xizmat ko‘rsatish bo‘yicha 3-chi klass aviatexnik malakasi tayinlansin”;
“F.I.O. XXB 1-klass dispetcheri malakasini tayinlash xaqida OMK oldiga rasmiy iltimosnoma bilan chiqish va x. k.”;

OMK QARORI:

“F.I.O............. Malakasi tayinlansin”.

1.1 Til bilimining baxolash kursatkichi

DARAJA

TALAFFUZ

Aviatsiya jamiyati uchun tushunarli bulgan aksent va dialekt nazarda tutilmokda

TUZILISh

Anik vazifaga muvofik munosib grammatik tuzili shva gap tuzish lingvistik funksiya bilan belgilanadi

LUGAT ZAXIRASI

NUTKNING TEZLIGI

TUShUNISh

MULOKOT

Malakali daraja

6

Talaffuz, urgu, ritm va nutk, ona tili va xududiy xususiyatlarning ta’siriga karamasdan, tushunishga xech kachon ka�shilik kursatmaydi

Murakkab grammatik tuzilishlar va gap tuzish doim tayanch bazasiga amal kilinadi

Keng davrada tanish va notanish mavzularda unumli muomala kilish uchun lugat zaxirasi va undan foydalanish yetarli.

Lugat zaxirasi idiomatik, nyuanslarga boy va stilistik jixatdan boyitilgan

Uzok davr mobaynida kiynalmasdan tabiiy suzlasha olish. Stilistik jixatdat boyitish, masalan aloxida jiatlarga urgu berish.

Suzlarning tuzilma jixatlaridan va boglanishidan tugri va oson kullana olish.

Lingvistik va madaniy noziklikni kushgan xolda amaliy xar bir xolatda dadillik bilan tushunish

Xar bir vaziyatda yengil mulokot kila olish.

Suz e’tirozlarini nutksiz belgilarni kabul kila oladi va unga tegishli ravishda javob bermok.

Mukammal

daraja

5

Talaffuz, urgu, ritm va nutk, ona tili va xududiy xususiyatlarning ta’siriga karamasdan, tushunishga xech kachon karshilik kursatmaydi

Murakkab grammatik tuzilishlar va gap tuzish doim tayanch bazasiga amal kilinadi. Murakkab tuzilmalardan foydalanishga urinish, ammo xatolar bilan, ba’zan ma’noni notugri anglatib kuyadi.

Ish bilan boglik bulgan anik va

umumiy mavzularda unumli foydalanish uchun lugat zaxirasi va undan tugri foydalanish yetarli. Parafrazalar dadillik vat ugri foydalaniladi. Lugat zaxirasi ba’zan idiomatik.

Tanish mavzularda uzok davr mobaynida nisbatan kiynalmasdan suzlasha olish, birok stilistik jixatdan boyita olmaslik.

Suzlarning tuzilma jixatlaridan va boglanishidan tugri kullana olish.

Xodisalarning kutilmaganda uzargan xollarida, yoki suzlashayotganning lingvistik yoki kiyin vaziyatlari paydo bulganida uni anik tushunish, va ishga oid umumiy va anik mavzularni mukammal bilish. Xar xil suz uzgarishlarini kabul kila olish (dialekt yo/yoki aksent) yoki stilistik daraja.

Ma’lumotiy va yetardi darajada tezkor javob bera olish.

“Suzlovchi — eshituvchi” dialogini unumli kullab kuvvatlaydi.

1.2 Til bilimining baxolash kursatkichi

DARAJA

TALAFFUZ

Aviatsiya jamiyati uchun tushunarli bulgan aksent va dialekt nazarda tutilmokda

TUZILISh

Anik vazifaga muvofik munosib grammatik tuzili shva gap tuzish lingvistik funksiya bilan belgilanadi

LUGAT ZAXIRASI

NUTKNING TEZLIGI

TUShUNISh

MULOKOT

4, 5 va 6darajalar bundan oldingi saxifada

Ish darajasidan past

Talaffuz, urgu, ritm va nutk, ona tili va xududiy xususiyatlarning ta’sirida, tushunishga karshilik kursatadi

Umumiy grammatik tuzilmalar va oldindan ma’lum buladigan vaziyatlardan gap tuzilishda doim xam rioya kilinavermaydi. Xatolar kupincha ma’noga ta’sir kursatadi.

Ish bilan boglik bulgan anik va umumiy mavzularda unumli foydalanish uchun lugat zaxirasi va undan tugri foydalanish yetarli, ammo lugat zaxirasi cheklanganligi uchun suzlar xar doim xam tugri tanlab olinmaydi. Kupincha lugat zaxirasi kam bulganligi sabab, parafrazalardan tugri foydalana olinmaydi.

Anik belgilangan davr mobaynida iavzuni yetarli darajada kullab turadi, ammo ba’zan jumlalarni notugri tuzib, uzok muddat sukut saklaydi. Tilning ishonchsiz va sust tushuniщi unumli mulokot kilish uchun karshilik kiladi.

“Parazit — suzlar” tushunishga ba’zan karshilik kursatadi.

Xalkaro uyushma foydalanuvchilari uchun tushunarli bulgan, anik va ish bilan boglik bulgan aksent va uzgarishlarni kup xollarda tugri tushunish. Suzlovchida lingvistik va vaziyat kiyinchiligi paydo bulganida yoki xodisaning kutilmagan uzgarishida, biroz tushunmovchilik vaziyatlari paydo buladi.

Ba’zida tezkor, yetarli darajada va ma’lumotli javob bermok. Oldindan anik bulgan va tanish mavzularda tashabbuskorona va yengil mulokot kila olish. Umuman olganda kutilmagan vaziatlarda konikarsiz ish.

Boshlangich daraja

2

Talaffuz, urgu, ritm va nutk, ona tili va xududiy xususiyatlarning ta’siri yuksak darajada tushunishga karshilik kursatadi

Fakat cheklangan oddiy yodlab olingan grammatik tuzilmalar va gap shakllari namoyish etiladi.

Lugat zaxirasi cheklangan, fakat aloxida suzlardan va yodlab olingan jumlalardan iborat.

Tez-tez tutilib kolib juda kiska yodlab olingan jumlalarni talaffuz kila olish va kamrok tanish bulgan suzlar artikullatsiyasi va ifodalarni tanlashda tushunishga tuskinlik kila oladigan “parazit-suzlar”dan foydalanish.

Aloxida va yodlab olingan jumlalarni tushunish kachonki ular dikkat bilan va sekin artikulatsiya kilinganda

Ta’sirchanligi sust va kup xollarda muvofiksiz.

Oddiy ma’lumot almashish bilan mulokot cheklanadi.

Boshlangich darajadan past

1

Bilimi boshlangich darajadan past

Bilimi boshlangich darajadan past

Bilimi boshlangich darajadan past

Bilimi boshlangich darajadan past

Bilimi boshlangich darajadan past

Bilimi boshlangich darajadan past