AUDITORLAR VA AUDITORLIK FIRMALARINI DAVLAT RO‘YXATIGA OLISh TO‘G‘RISIDAGI NIZOMNI TASDIQLASh HAQIDA
LexUZ sharhi
Mazkur qaror O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2001-yil 22-avgustdagi 347-son “Tadbirkorlik subyektlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish va hisobga qo‘yish tizimini takomillashtirish to‘g‘risida”gi qaroriga muvofiq o‘z kuchini yo‘qotgan.
“Auditorlik faoliyati to‘g‘risida” O‘zbekiston Respublikasi Qonunining 4-moddasiga muvofiq Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
1. O‘zbekiston Respublikasi hududida faoliyat ko‘rsatayotgan auditorlarni va auditorlik firmalarini davlat ro‘yxatiga olish to‘g‘risidagi ilova qilinayotgan Nizom tasdiqlansin.
2. Belgilab qo‘yilsinki, O‘zbekiston Respublikasi hududida faoliyat ko‘rsatayotgan auditorlar va auditorlik firmalari, mulkchilik shaklidan qat’i nazar, 1993-yil 1-avgustgacha O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida davlat ro‘yxatidan o‘tadilar.
Belgilangan muddatda O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida davlat ro‘yxatidan o‘tmagan auditorlar va auditorlik firmalarining faoliyati noqonuniy hisoblanadi, ularning olgan foydasi esa respublika budjetiga o‘tkaziladi.
3. Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyat va Toshkent shahar hokimliklari tuman va shahar hokimliklari zimmasiga faoliyat ko‘rsatayotgan barcha auditorlik firmalarining belgilangan muddatda O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida davlat ro‘yxatidan o‘tishini ta’minlash vazifasini yuklasinlar.
4. O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi auditorlik firmalari o‘z ta’sis hujjatlarining ularning faoliyat maqsadi va vazifalariga tegishli bo‘lgan qismiga rioya etishlarini muntazam ravishda nazorat qilib borishni amalga oshirsin.
1. “Auditorlik faoliyati to‘g‘risida” O‘zbekiston Respublikasi Qonunining 4-moddasiga muvofiq auditorlarni va auditorlik firmalarini davlat ro‘yxatiga olish O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan amalga oshiriladi.
2. Auditorlar va auditorlik firmalarini davlat ro‘yxatiga olish uchun ular quyidagi hujjatlarni taqdim etadilar:
auditorlik firmalari tomonidan — ta’sischilarning ularni tashkil etish to‘g‘risidagi shartnomasining notarius tasdiqlangan nusxasi;
auditor yoki auditorlik firmasining muassis (muassislar) tomonidan tasdiqlangan ustavining notarius tasdiqlagan nusxasi, emblemasi;
yangi tashkil etiladigan auditorlik firmalari uchun — ularda binolar va zarur asbob-uskunalar mavjudligini tasdiqlovchi hujjatlar;
auditor va auditorlik firmalarining auditni amalga oshiruvchi xodimlari uchun — auditorlik faoliyati bilan shug‘ullanish uchun maxsus ma’lumotga ega ekanlikni tasdiqlovchi hujjatlarning nusxalari;
auditor yoki auditorlik firmasini ro‘yxatdan o‘tkazish uchun yig‘imlar to‘langanligini tasdiqlovchi bank to‘lov hujjati.
3. Auditorlarni yoki auditorlik firmalarini ro‘yxatga olish uchun to‘rtta eng kam ish haqi miqdorida yig‘im olinadi.
Olingan mablag‘larning 20 foizi O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligining markazlashtirilgan schyotiga, qolgan qismi respublika budjetiga o‘tkaziladi.
Ta’sis shartnomasi yoki ustavi o‘zgartirilganda va ularga qo‘shimcha qo‘shilganda, shuningdek, auditorlik firmasi qayta tashkil qilinganda u qayta ro‘yxatga olinadi, buning uchun ro‘yxatga olishda to‘langan summaning yarmi miqdorida yig‘im to‘lanadi.
4. Auditorlarni va auditorlik firmalarini davlat ro‘yxatiga olish shu haqdagi barcha zarur hujjatlar ilova qilingan holda ariza olingan kundan boshlab kechi bilan 30 kun mobaynida amalga oshiriladi. Auditorlarni yoki auditorlik firmasini davlat ro‘yxatiga olish belgilangan muddatda amalga oshirilmaganda yoxud ro‘yxatga olish muassis asossiz deb hisoblaydigan sabablar bilan rad etilganda ular sudga murojaat qilishlari mumkin.
Auditorning va auditorlik firmalarining davlat ro‘yxatiga olinganligi to‘g‘risidagi ma’lumotlar O‘zbekiston Respublikasi hududida faoliyat ko‘rsatayotgan auditorlar va auditorlik firmalarining O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan yuritiladigan Yagona davlat reyestriga 10 kun muddat ichida yozib qo‘yiladi.
5. Ro‘yxatga olingan auditorga yoki auditorlik firmasiga davlat ro‘yxatiga olinganligi to‘g‘risidagi guvohnoma beriladi.
6. Faoliyat ko‘rsatayotgan auditorni yoki auditorlik firmasini davlat ro‘yxatiga olish rad etilgan taqdirda ro‘yxatga oluvchi organ, bu haqida mablag‘ bilan ta’minlovchi bankka hisob-kitob operatsiyalarini to‘xtatish uchun xabar qiladi. Auditorlik firmalarini tugatish O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
Auditor yoki auditorlik firmasi amaldagi qonunchilikni muntazam ravishda buzgan va o‘zining ta’sis shartnomasi yoki ustavida belgilangan vakolatlaridan chetga chiqqan taqdirda ro‘yxatga olgan organ ularni tugatish to‘g‘risida xo‘jalik sudiga da’vo bilan murojaat qilishga haqlidir.
Oldingi tahrirga qarang.
7. O‘zbekiston Respublikasi hududida faoliyat ko‘rsatuvchi auditorlar yoki auditorlik firmalari qayta tashkil etilgan yoki ularning tuzilmasida, shuningdek, faoliyat turida o‘zgarishlar bo‘lgan hollarda, qayta ro‘yxatga olishni o‘tkazish uchun, bu haqda o‘zlarini ro‘yxatga olgan organga bir hafta muddatda xabar qiladilar.
(7-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999-yil 14-sentabrdagi 427-son qarori tahririda)
8. Auditor va auditorlik firmasi vakolatli davlat organlarini o‘zining pochta manzili o‘zgarganligi to‘g‘risida o‘n kun muddatda xabardor qilishga majburdir. Vakolatli davlat organlarini pochta manzili o‘zgarganligi to‘g‘risida xabardor qilmaganlik uchun auditor yoki auditorlik firmasining mansabdor shaxslari qonun hujjatlarida nazarda tutilgan tartibda javobgarlikka tortiladilar.
Davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgandan keyin bir yil o‘tgach auditorlik firmasi ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organga ta’sis hujjatlarida ma’lum qilingan ustav jamg‘armasini shakllantirish tugallanganligi to‘g‘risida ma’lumotnoma taqdim etishga majburdir. Ustav jamg‘armasi shakllantirilmagan, biroq belgilangan eng kam miqdordan kam bo‘lmagan, amalda shakllantirilgan miqdorgacha kamaytirilmagan yoki boshqacha tashkiliy-huquqiy shakllarga o‘zgartirilgan taqdirda ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organ korxonalarni tugatish bo‘yicha maxsus komissiyaga auditorlik firmasining bundan buyon faoliyat ko‘rsatishining maqsadga muvofiqligi to‘g‘risidagi masalani ko‘rib chiqish uchun taqdimnoma kiritadi.
9. Auditor yoki auditorlik firmasi davlat ro‘yxatidan o‘tkazilganligi, pochta manzili o‘zgarganligi, qayta tashkil etilganligi yoki faoliyat turlari o‘zgarganligi to‘g‘risidagi ma’lumotlar Korxona va tashkilotlarning yagona davlat registriga kiritish uchun o‘n kun muddatda statistika organlariga xabar qilinadi.
(qaror O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999-yil 14-sentabrdagi 427-son qaroriga muvofiq 8, 9-bandlar bilan to‘ldirilgan)