LexUZ sharhi
Ushbu qaror Vazirlar Mahkamasining 2007-yil 16-fevraldagi 35-son “O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining ayrim qarorlarini o‘z kuchini yo‘qotgan deb hisoblash to‘g‘risida”gi qaroriga muvofiq o‘z kuchini yo‘qotgan.
Doimiy ishlovchi yarmarka savdosi tizimini tashkil etish yo‘li bilan bozor infratuzilmasini yanada rivojlantirish, mamlakatimiz eksport imkoniyatlarini yanada keng targ‘ib etish, vatanimiz tovar ishlab chiqaruvchilari va tadbirkorlari tomonidan ishlab chiqarilayotgan ishlab chiqarish-texnika va iste’mol tovarlarini reklama qilish maqsadida Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
1. Vazirlar Mahkamasining 1999-yil 4-martdagi 97-son qaroriga muvofiq “Alpomish” majmuini rekonstruksiya qilish ishlari tugallanganligi va uning negizida respublika yarmarka savdosi markazi faoliyatini tashkil etish uchun shart-sharoitlar yaratilganligi ma’lumot uchun qabul qilinsin.
2. “O‘zsavdomarkaz” aksiyadorlik jamiyati muassislarining “O‘zsavdomarkaz” aksiyadorlik jamiyatini “O‘zko‘rgazmasavdo” respublika yarmarka savdosi markazi aksiyadorlik jamiyatiga aylantirish to‘g‘risidagi taklifi qabul qilinsin.
— xalqaro standartlarga muvofiq sertifikatsiyalangan, mamlakatimizda ishlab chiqarilgan eksportga mo‘ljallangan tovarlarning doimiy ishlovchi respublika va mintaqaviy ko‘rgazma-yarmarkalarini o‘tkazish;
— iste’mol tovarlari, ishlab chiqarish-texnika maqsadlaridagi tovarlar va qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining ichki va tashqi bozorlari konyunkturasi marketing tadqiqotlarini amalga oshirish, ushbu axborotni yarmarka savdolari qatnashchilariga berish;
— Qoraqalpog‘iston Respublikasidan, viloyatlar va Toshkent shahridan eksportga mo‘ljallangan tovarlarni tanlab olishga hamda respublika va mintaqaviy yarmarka savdolariga qo‘yishga ko‘maklashish, keyinchalik ichki bozorlarda ularning marketingini tashkil etish;
— mamlakatimizda ishlab chiqarilgan tovarlarni xorijiy bozorlarga olib kirish maqsadida reklama-axborot faoliyatiga doir tadbirlar kompleksini amalga oshirish:
— xalqaro tajribani o‘rganish asosida, elektron savdolar tizimidan foydalangan holda yarmarka savdosining zamonaviy usullarini, shu jumladan, fyuchers-forvard bitishuvlari va opsionlarni ishlab chiqish va joriy etish;
— yarmarka kontraktlarini ekspertizadan o‘tkazish, ularni tuzish, ro‘yxatdan o‘tkazish, ularga moliyaviy xizmat ko‘rsatish va ularni bajarish bo‘yicha yarmarka savdolari qatnashchilariga kompleks xizmatlar ko‘rsatish.
3. Faoliyat ko‘rsatayotgan savdo-ko‘rgazma infratuzilmasidan samarali foydalanish hamda “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati bilan O‘zbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining “O‘zekspomarkaz RSKM o‘rtasidagi funksiyalarni farqlash uchun “O‘zekspomarkaz” RSKM faoliyati xalqaro va xorijiy mavzuli ko‘rgazmalar, shuningdek, chet elda respublika ko‘rgazmalari o‘tkazilishiga jamlanishi belgilansin.
Keyingi tahrirga qarang.
4. “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati markaziy apparatining, xodimlarining cheklangan soni 47 kishidan (xizmat ko‘rsatuvchi xodimlarsiz) iborat bo‘lgan tashkiliy tuzilmasiga 1-ilovaga muvofiq rozilik berilsin, ularning xarajatlari Markazning daromadlari hisobiga amalga oshiriladi.
“O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati ko‘rsatiladigan servis xizmatlarining yuqori darajada bo‘lishini ta’minlash va yarmarka faoliyatini tashkil etish uchun Markaz huzurida ixtisoslashtirilgan shu’ba korxonalar tashkil etishni nazarda tutsin.
5. “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati tomonidan yarmarka savdolari o‘tkazish va kontraktlar tuzish to‘g‘risidagi nizom 2-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
Belgilansinki, “O‘zulgurjibirjasavdo” uyushmasi “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati tomonidan amalga oshiriladigan ko‘rgazma-yarmarka faoliyatining me’yoriy-huquqiy va metodologiya bazasi xalqaro standartlar talablariga muvofiq doimiy ravishda qo‘llab-quvvatlanishini ta’minlaydi.
Oldingi tahrirga qarang.
6. Raqobatni rivojlantirish, respublika mintaqalarida eksportga mo‘ljallangan mahsulotlar ishlab chiqarish o‘sishini rag‘batlantirish va kichik biznes subyektlarining tovar-xomashyo resurslaridan keng foydalanishlarini ta’minlash uchun “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyatida Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklarining ekspozitsiyalar muntazam ravishda yangilanib turiladigan doimiy ishlovchi pavilonlarini tashkil etish maqsadga muvofiq deb hisoblansin.
(6-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 17-yanvardagi 28-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2004-y., 3-son, 31-modda)
7. “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati tuzilmasida reklama-axborot markazi tashkil etilsin, quyidagilar uning asosiy vazifalari etib belgilansin:
xalqaro savdoning elektron tizimiga ulangan holda eksportga mo‘ljallangan tovarlarning ma’lumotlar bankini tashkil etish;
O‘zbekiston tovarlarining xalqaro bozorlarga kiritish maqsadida kommunikatsiyalarning zamonaviy vositalari asosida yirik xorijiy birjalar, ko‘rgazmalar va yarmarka markazlari bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri aloqalar o‘rnatish;
eksportga taklif qilinayotgan tovarlar to‘g‘risida bukletlar, axborot byulletenlari va boshqa reklama mahsulotlari tayyorlash va nashr etish.
“O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati tushumidan bir yilga reklamaga xarajatlar normativi istisno tariqasida 10 foiz miqdorida belgilansin.
Oldingi tahrirga qarang.
respublika mintaqalarida mahsulotlar va tovarlarni tanlash bo‘yicha tijorat agentlari tarmog‘i tashkil etish, bunda yarmarka savdolariga qo‘yish uchun kichik biznes subyektlari tomonidan ishlab chiqariladigan mahsulotlarga asosiy e’tiborni qaratish, agentlarning ish haqini shartnoma asosida sotiladigan tovarlar hajmiga qarab vositachilik haqi hisobiga shakllantirish;
(8-bandning ikkinchi xatboshi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 17-yanvardagi 28-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2004-y., 3-son, 31-modda)
savdo aylanmalari kengayishiga qarab ko‘rsatilayotgan servis xizmatlari infratuzilmasini omborxona terminallari, saqlanadigan joylar, sovutkichlar tashkil etish yo‘li bilan yarmarka savdolari qatnashchilari uchun yanada kengaytirish tavsiya etilsin.
10. Yarmarka kontraktlarini rasmiylashtirish, sertifikatsiyalash, ro‘yxatdan o‘tkazish, transport ekspeditsiyasi bo‘yicha konsalting xizmatlari ko‘rsatish, shuningdek, bank xizmati va sug‘urta himoyasi xizmati ko‘rsatish maqsadida Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi, Davlat bojxona qo‘mitasi va “O‘zdavstandart” markazi bir oy muddatda “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati hududida maslahat shoxobchalarini joylashtirsin, O‘zbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki, “O‘zbekinvest” kompaniyasi va boshqa moliyaviy muassasalar esa filiallar va bo‘linmalar ochsinlar.
11. Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi xorijiy mamlakatlarning firmalari va kompaniyalarini, savdo-sanoat palatalari a’zolarini “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyatining ko‘rgazma-yarmarkalariga keng jalb qilish masalalari bo‘yicha “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyatiga yordam ko‘rsatsin.
Keyingi tahrirga qarang.
Oldingi tahrirga qarang.
12. “O‘zstandart” agentligi Tashqi iqtisodiy aloqalar agentligi va O‘zbekistonda akkreditatsiya qilingan sertifikatsiyalash bo‘yicha xalqaro inspeksiya kompaniyalari bilan birgalikda “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati tomonidan o‘tkaziladigan yarmarka-ko‘rgazmalar orqali sotiladigan tovarlarni sertifikatsiyalashni tashkil etsin.
Keyingi tahrirga qarang.
(12-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2003-yil 13-yanvardagi 14-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2003-y., 1-2-son, 9-modda)
13. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri O‘.T. Sultonov zimmasiga yuklansin.
1.1. Mazkur Nizom “O‘zko‘rgazmasavdo” respublika yarmarka savdosi markazi aksiyadorlik jamiyati va uning shu’ba tuzilmalari (keyingi o‘rinlarda “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati deb yuritiladi)da yarmarka savdosini tashkil etish va o‘tkazishni va yarmarka kontraktlari tuzish xususiyatlarini tartibga soladi.
1.2. “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati tomonidan yarmarka savdolarini o‘tkazish va kontraktlar tuzish O‘zbekiston Respublikasi qonunlariga, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti farmonlari va farmoyishlariga, Vazirlar Mahkamasining qarorlariga, O‘zbekiston Respublikasining boshqa qonun hujjatlariga va mazkur Nizomga muvofiq amalga oshiriladi.
1.3. Tovarlar (ishlar va xizmatlar)ni, texnologiya asbob-uskunalarini, ilmiy-texnik ishlanmalarni sotish bo‘yicha yarmarkalar, ko‘rgazmalar o‘tkazish uchun “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati qatnashchilarga maxsus jihozlangan o‘rinlar taqdim etadi.
2.1. Yuridik va jismoniy shaxslar, shu jumladan, xorijiy yuridik va jismoniy shaxslar (norezidentlar) mazkur Nizomga muvofiq “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati tomonidan o‘tkazilayotgan yarmarkalarda tovarlarni sotish va xarid qilishlari mumkin, sotish taqiqlangan tovarlar bundan mustasno.
2.2. Yarmarka savdolari qatnashchilari (sotuvchilar) o‘rinni olish to‘g‘risidagi kafolat xati asosida Yarmarka savdolari qatnashchisining guvohnomasini oladilar. Kataloglar, namunalar, modellar, reklama prospektlari, tovar mavjudligi to‘g‘risida ma’lumotnoma, sifat sertifikati va boshqa zarur hujjatlarni taqdim etadilar. Shundan keyin sotuvchilar yarmarka savdolarida ishtirok etish hamda “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati tomonidan ko‘rsatiladigan barcha xizmatlardan foydalanish huquqini oladilar.
Yarmarka savdolari qatnashchilari shartnoma asosida “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyatiga o‘zlarining manfaatlarini ifodalash huquqini berishlari mumkin.
2.3. Korxonalar (sotuvchilar va xaridorlar)ning vakillari kontraktlar tuzish uchun birinchi shaxsning (yoki uning vazifalarini bajaruvchi shaxsning) imzosi qo‘yilgan, korxonaning muhri bilan tasdiqlangan zarur darajada rasmiylashtirilgan vakolatga ega bo‘lishlari kerak.
3.1. Yarmarka savdolarida naqd (real) tovarlar bilan bitishuvlar, shuningdek, fyuchers-forvard bitishuvlar — tovarlarni ham ichki bozorda milliy valyuta — so‘mga, ham eksportga, shu jumladan, erkin almashtiradigan valyutaga bitishuv tuzilgan paytda qayd etilgan narx bo‘yicha va operatsiyalarni muayyan davr oralig‘idan keyin bajargan holda tovarlar oldi-sotdisini ifodalovchi bitishuvlar amalga oshirilishi mumkin.
Yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan tovar-xomashyo birjalari orqali qonun hujjatlariga muvofiq faqat erkin almashtiriladigan valyutaga eksportga sotiladigan tovarlar ro‘yxati “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyatining yarmarka savdolarida sodir etiladigan eksport bitishuvlariga ham tatbiq etiladi.
3.2. Yarmarkada tovar (ishlar, xizmatlar)ni sotish uchun kontraktlar korxonalar tomonidan taqdim etilgan namunalar, mahsulot modellari, kataloglar, prospektlar, reklama byulletenlari va mahsulotni tavsiflovchi boshqa hujjatlar bo‘yicha tuzilishi mumkin.
3.3. Naqd (real) tovar sotishga taqdim qilinganda sotuvchi (ishlab chiqaruvchi yoki xo‘jalik faoliyatining boshqa subyekti) yarmarkaga:
ushbu tovar haqiqatdan ham sotuvchining mulki (yoki korxona, xo‘jalik ixtiyorida qoladigan uning bir qismi) hisoblanishini tasdiqlovchi tovar egasining hujjatini, shuningdek, uning mavjudligi to‘g‘risida birinchi shaxs (yoki uning vazifalarini bajaruvchi shaxs) tomonidan va bosh buxgalter tomonidan imzolangan muhr bilan tasdiqlangan hujjatni;
qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda O‘zbekiston Respublikasi Fan va texnika davlat qo‘mitasi, Davlat tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasi, Sog‘liqni saqlash vazirligi va boshqa vakolatli organlarning xulosasini taqdim etadi.
3.4. Fyuchers-forvard bitishuvlar bo‘yicha sotuvchi tomonidan ko‘rsatib o‘tilgan tovar ishlab chiqarilishini kafolatlovchi hujjatlar taqdim etiladi, ular belgilangan tartibda rahbar va bosh buxgalter tomonidan tasdiqlanadi.
respublika ichida tovarlar yetkazib berish bo‘yicha — O‘zbekiston Respublikasi valyutasi “so‘mlar”da;
eksport kontraktlari bo‘yicha — qoidaga ko‘ra erkin almashtiriladigan valyutada, qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda esa — milliy valyuta “so‘mlarda” belgilangan tartibda hisob-kitob qilinadi.
Kontraktlar erkin almashtiriladigan valyutada tuzilgan hollarda valyuta tushumini majburiy sotish respublika qonun hujjatlariga muvofiq amalga oshiriladi.
import kontraktlar bo‘yicha tovarlarni sotish, shu jumladan, konsignatsiya shartlarida, ishlarni bajarish, xizmatlar ko‘rsatish yo‘li bilan olingan mablag‘lar hisobiga ham haq to‘lashlari mumkin.
3.7. Yarmarkada kontraktlar tuzishda xaridor-norezident O‘zbekiston Respublikasi valyutasining kelib chiqishi qonuniyligini tasdiqlovchi quyidagi hujjatlarni taqdim etadi (mablag‘lar manbaiga bog‘liq ravishda):
ichki bozorda sotish uchun tovarni olib kirish uchun kontrakt (shu jumladan, O‘zbekiston Respublikasining tovar-xomashyo birjalari birja savdolarida tuzilgan kontraktlar)ni va olib kirilgan tovarga yuk bojxona deklaratsiyasini;
so‘mlarning kelib chiqishi qonuniyligini tasdiqlovchi bajarilgan ishlar, ko‘rsatilgan xizmatlar to‘g‘risidagi hujjatlar;
3.8. Real tovar bilan bitishuvlar bo‘yicha xaridor kontraktda kelishilgan muddatlarda tovarning har bir turkumi uchun oldindan haq to‘laydi. Tovarni ortish oldindan to‘langan haq hajmiga qarab amalga oshiriladi.
3.9. Fyuchers bitishuvlari tuzishda xaridor kontrakt rasmiylashtirilgandan keyin 10 kun ichida sotuvchiga avans o‘tkazadi. Bitishuv bo‘yicha avans miqdori tomonlarning kelishuviga ko‘ra belgilanadi va kontrakt qiymatining kamida 15 foizini tashkil etishi kerak.
3.10. Bitishuv tuzilgandan keyin yarmarka kontraktlarni muhr bilan tasdiqlaydi va ularni yarmarka savdolari qatnashchilariga beradi.
3.11. Yarmarkada tuzilgan barcha kontraktlar tegishli ravishda ro‘yxatdan o‘tkazilishi va yarmarkada hisobga olinishi kerak. Bunda kontrakt tuzilgan kundagi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki belgilagan kurs bo‘yicha AQSh dollaridagi ekvivalent ko‘rsatib o‘tiladi.
3.12. Respublika tashqarisiga olib chiqishga mo‘ljallanayotgan mahsulot va tovarlar bo‘yicha kontraktlar muhr, shtamp bilan tasdiqlanadi va chopar orqali O‘zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‘mitasiga yoki uning hududiy bojxona xizmatlariga yuboriladi, agar kontraktlar viloyat bo‘linmalari savdolarida tuzilgan bo‘lsa.
Bojxona organlari kelishilgan jadval bo‘yicha yarmarka kuryeridan tasdiqlangan kontraktlarni reyestr bo‘yicha qabul qiladigan, imzolaydigan, ularni muhr bilan tasdiqlaydigan va kuryerga qaytaradigan mas’ul xodimlarni belgilaydi.
Bir reyestrdagi kontraktlarni bojxona organlari ular tushgan paytdan boshlab ikki kecha-kunduz ichida rasmiylashtirishlari shart.
3.13. O‘zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‘mitasi yoki uning hududiy organi tomonidan tasdiqlangan kontraktga o‘zgartirishlar va qo‘shimchalar yarmarkaning yozma holdagi arizasiga ko‘ra kiritiladi, bunda o‘zgartirishlar kiritish sabablari ko‘rsatib o‘tiladi. O‘zgartirishlar va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risidagi masalalarni ko‘rib chiqish tartibi kontraktlarni tasdiqlashdagi tartib kabidir.
3.14. O‘zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‘mitasi yoki uning hududiy xizmatlari tomonidan tasdiqlangan kontraktlar olingan paytdan boshlab yarmarka bir ish kuni mobaynida ularni yarmarka savdolari qatnashchilariga beradi.
Ko‘rsatib o‘tilgan kontraktlar yuk bojxona deklaratsiyalarini to‘ldirish uchun asos bo‘lib hisoblanadi.
3.15. O‘zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‘mitasi yoki uning hududiy organi tomonidan rasmiylashtirilgan eksport kontraktlari bo‘yicha tovarlar olib ketilayotganda yuk ortilayotgan joydagi bojxona bo‘linmalariga mazkur Tartibning 3.7-bandida ko‘rsatib o‘tilgan hujjatlarning nusxalaridan tashqari quyidagi hujjatlar ham taqdim etiladi:
3.16. Bojxona organlariga taqdim etilgan hujjatlardagi ma’lumotlarning ishonchliligi uchun kontraktda ko‘rsatib o‘tilgan yuk jo‘natuvchi javob beradi.
3.17. Tovarlarni olib ketish uchun kontraktlarni rasmiylashtiruvchi va ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organlar xaridor va sotuvchidan bitishuvga tegishli bo‘lmagan boshqa hujjatlarni talab qilishga haqli emas.
4.1. Yarmarka savdolarida tovarlar (ishlar, xizmatlar) va xomashyo xarid qilish bo‘yicha import kontraktlarini tuzish tartibi ular bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasining milliy valyutasi — so‘mda haq to‘lash va hisob-kitob qilish nazarda tutiladigan kontraktlarga tatbiq etiladi.
4.2. Yarmarka savdolariga sotish uchun import tovarlar (ishlar, xizmatlar)ni qo‘yishda sotuvchi — norezident yarmarkaga quyidagilarni taqdim etadi:
sotish uchun qo‘yilgan tovar haqiqatdan ham sotuvchining mulki ekanligini hamda unda naqd mavjudligini tasdiqlovchi, rahbar yoki mulk egasi tomonidan imzolangan hujjat (ma’lumotnoma, kafolat xati);
ishlab chiqaruvchi tomonidan imzolangan tovar tayyorlanishi to‘g‘risidagi kafolat xati (agar tovar mavjud bo‘lmasa);
import tovarni yarmarka savdosi orqali sotishga buyurtmanoma, unda kontrakt tuzish uchun zarur bo‘lgan barcha shartlar ko‘rsatiladi (tovarning to‘liq nomi, o‘lchov birligi, miqdori, sifat sertifikati, bir birlikning narxi, kelib chiqish sertifikati va zaruriyat bo‘lsa boshqa ma’lumotlar);
O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda O‘zbekiston Respublikasi Fan va texnika davlat qo‘mitasi, Davlat tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasi, Sog‘liqni saqlash vazirligi va boshqa vakolatli organlarning xulosalari.
4.3. Kafillik shartnomalari, banklarning, boshqa kredit muassasalari va sug‘urta tashkilotlarining belgilangan tartibda berilgan kafolatlari yarmarka savdolarida so‘mlarda haq to‘lash asosida tuzilgan import kontraktlarini ta’minlash shakllari hisoblanadi.
4.4. Yarmarka savdolarida tuzilgan import kontraktlari bo‘yicha narxlar darajasi to‘g‘risida konsalting xizmatlarining ekspert xulosasi talab qilinmaydi.
4.5. Belgilangan hujjatlar taqdim etilgandan keyin “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati import kontraktini ro‘yxatdan o‘tkazadi, yarmarka savdolarida tuziladigan kontraktlarga identifikatsiya raqamlari berishning belgilangan Tartibiga muvofiq uni tasdiqlaydi. Yarmarka import kontrakti bo‘yicha ma’lumotlar va taqdim etiladigan hujjatlarning ishonchliligi uchun ushbu ma’lumotlarni taqdim etgan shaxs javob beradi.
4.6. “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyatining yarmarka savdolarida ro‘yxatdan o‘tkazilgan import kontraktlari ikki ish kuni mobaynida ularni hisobga qo‘yish uchun chopar orqali O‘zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‘mitasiga yoki uning hududiy organlariga yuboriladi, agar ko‘rsatib o‘tilgan kontraktlar viloyat bo‘linmalari savdolarida tuzilgan bo‘lsa.
4.7. Bojxona organlari kelishilgan jadval bo‘yicha yarmarka kuryeridan tasdiqlangan kontraktlarni reyestr bo‘yicha qabul qilib oladigan, imzolaydigan, muhr bilan tasdiqlaydigan va kuryerga qaytaradigan mas’ul xodimlarni belgilaydi. Bir reyestrdagi kontraktlarni bojxona organlari ular tushgan paytdan boshlab ikki ish kuni mobaynida rasmiylashtirishlari shart.
4.8. Import kontraktlari bojxona organlarida ro‘yxatdan o‘tkazilgandan keyin vakolatli banklar ularni tegishli xizmat ko‘rsatishga qabul qilib oladi. Yarmarka savdolarida tuzilgan import kontraktlariga kontrakt shartlari va import bitishuv pasporti asosida haq to‘lanadi. Faksimil aloqa orqali olingan va “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati muhri bilan tasdiqlangan kafolat xatlaridan, keyinchalik navbatdagi o‘n kalendar kun mobaynida asl nusxani taqdim etish sharti bilan foydalanishga yo‘l qo‘yiladi.
4.9. Yarmarka savdolarida tuzilgan import kontraktlari bo‘yicha import bitishuv pasporti belgilangan shaklda rasmiylashtiriladi.
4.10. Tuzilgan import kontraktlari bo‘yicha hisob-kitoblar “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyatining hisob-kitob-kliring palatasi orqali amalga oshiriladi.
Import kontrakti tuzilgandan keyin xaridor 3 bank kuni ichida kontraktda ko‘rsatilgan haq to‘lash shartlariga muvofiq, biroq bitishuv summasining 15 foizidan ortiq bo‘lmagan pul mablag‘larini sotuvchi-norezidentning “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati hisob-kitob-kliring palatasida ochilgan hisob raqamiga o‘tkazadi. Haq to‘lanishi kontrakt bojxona organida ro‘yxatdan o‘tkazilishi uchun yetarlidir.
4.11. O‘zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‘mitasi va uning hududiy organlari tomonidan ro‘yxatdan o‘tkazilgan yarmarka import kontraktlari bo‘yicha tovarni keltirishda tovar tushgan joydagi bojxona bo‘linmalariga quyidagi hujjatlar ham taqdim etiladi:
O‘zbekiston Respublikasi bojxona organlariga taqdim etilgan hujjatlarning ishonchliligi uchun ushbu hujjatlarni taqdim etgan shaxslar javob beradi.
4.12. Tovar yarmarka import kontraktlari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasiga kelgandan va u belgilangan tartibda xaridor tomonidan qabul qilib olingandan keyin O‘zbekiston Respublikasining milliy valyutasi — “so‘mlardagi” mablag‘lar sotuvchi — norezidentning “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyatining hisob-kitob-kliring palatasida ochilgan hisob raqamiga o‘tkaziladi, ularga sotuvchi yarmarka va birja savdolarida tovarlar (ishlar, xizmatlar) va xomashyo xarid qilishi mumkin.
5.1. “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati iste’molchilarning ayrim guruhlari ehtiyojlarini qondirish yoki bir xil guruhdagi tovarlarni sotish maqsadida ixtisoslashtirilgan yarmarkalar tashkil etishi mumkin.
Ixtisoslashtirilgan yarmarka savdolari tashkil etishdan oldin “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati korxonalar, tashkilotlar, tadbirkorlar, boshqa bozor tuzilmalari, shu jumladan, xorijiy bozor tuzilmalari bilan birgalikda ixtisoslashtirilgan yarmarka savdolariga qo‘yiladigan tovarga bo‘lgan taklifni o‘rganish, tovar ishlab chiqaruvchilarning takliflarini aniqlash bo‘yicha oldindan ish olib boradi.
5.2. Ixtisoslashtirilgan yarmarka savdolariga tovarlar (ishlar, xizmatlar)ning har qanday turlari qo‘yilishi mumkin, sotish taqiqlangan tovarlar (ishlar, xizmatlar) bundan mustasno.
5.3. Ixtisoslashtirilgan yarmarkalarni tashkil etish va ularga tezkor rahbarlik qilish uchun yarmarka qo‘mitalari (yarmarkaqo‘m) tashkil etiladi. Yarmarkaqo‘m tarkibiga “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati vakillaridan tashqari davlat va tijorat tuzilmalari vakillari kiritilishi mumkin. Yarmarkaqo‘m tarkibi manfaatdor tomonlarning vakillari ishtirokida “O‘zko‘rgazmasavdo” aksiyadorlik jamiyati tomonidan belgilanadi va tasdiqlanadi.
ixtisoslashtirilgan yarmarka savdolari muddatlari va ularni o‘tkazish joylarini belgilaydi hamda savdoni o‘tkazishning barcha masalalarini hal etadi, paydo bo‘luvchi nizoli masalalarni ko‘rib chiqadi;
ixtisoslashtirilgan yarmarka savdolarining ishchi organlarini (hisobga olish, ro‘yxatdan o‘tkazish guruhlari va hokazolarni) tashkil etadi.
5.5. Ixtisoslashtirilgan yarmarka savdolarini tashkil etish va o‘tkazish xarajatlari Yarmarkaqo‘m tomonidan tasdiqlanadigan tartibda va miqdorlarda qatnashchilar hisobiga amalga oshiriladi.