Oldingi tahrirga qarang.
(qaror nomi O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)
Oldingi tahrirga qarang.
Iqtisodiy sudlar tomonidan kelishuv bitimini tasdiqlashda O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiy protsessual kodeksi normalarining to‘g‘ri va bir xilda qo‘llanilishini ta’minlash maqsadida, “Sudlar to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining 47-moddasiga asosan, O‘zbekiston Respublikasi Oliy xo‘jalik sudi Plenumi qaror qiladi:
(muqaddima O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)
Oldingi tahrirga qarang.
1. Iqtisodiy sudlarning (bundan buyon matnda sudlar deb yuritiladi) e’tibori iqtisodiy sud ish yurituvi ishtirokchilari tomonidan kelishuv bitimini tuzish masalalari O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiy protsessual kodeksi (bundan buyon matnda IPK deb yuritiladi) va “Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni bilan tartibga solinishiga qaratilsin.
(1-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)
2. Sudlar inobatga olishlari lozimki, kelishuv bitimi deganda, o‘zaro kelishishga asoslangan, da’vo talabi (talablari)ga nisbatan aniqlikka erishishga qaratilgan, nizoni hal qilish to‘g‘risidagi taraflarning yozma kelishuvi tushuniladi.
Oldingi tahrirga qarang.
Ishda ishtirok etmagan shaxslar nizoni hal qilish to‘g‘risidagi kelishuv bitimida ishtirok etishi mumkin emas, to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risidagi ishlar bundan mustasno.
(2-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2023-yil 20-fevraldagi 6-sonli qaroriga asosan ikkinchi xatboshi bilan to‘ldirilgan)
Oldingi tahrirga qarang.
(3-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy xo‘jalik sudi Plenumining 2013-yil 5-dekabrdagi 255-sonli qaroriga asosan o‘z kuchini yo‘qotgan)
Oldingi tahrirga qarang.
4. IPK 163-moddasi birinchi qismining 8-bandiga muvofiq sud ishni sudda ko‘rishga tayyorlash paytida taraflarni murosaga keltirish choralarini ko‘radi. Shu munosabat bilan da’vo arizasini qabul qilish va ishni sudda ko‘rishga tayyorlash to‘g‘risidagi ajrimda sudning taraflarga nizoni kelishish yo‘li bilan hal etish haqidagi taklifi ko‘rsatilishi lozim.
IPKning 16-bobi, “Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni normalarining mazmunidan sud taraflarni murosaga keltirishga ko‘maklashishi lozimligi, taraflar va nizoning predmetiga nisbatan mustaqil talablar bilan arz qiluvchi uchinchi shaxslar esa sudning har qanday instansiyasida hamda sud hujjatini ijro etishda ham kelishuv bitimini tuzishlari mumkinligi kelib chiqadi.
(4-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)
5. Taraflar sud muhokamasi davomida kelishuv bitimi tuzish istagini bildirgan holda, sud taraflarga ushbu sud majlisida kelishuv bitimi tuzishni taklif etishi yoki taraflar kelishuv bitimi shartlarini ishlab chiqishlari uchun ularga imkoniyat bergan holda, ishni ko‘rishni boshqa muddatga qoldirishga haqlidir.
Oldingi tahrirga qarang.
6. Kelishuv bitimini tasdiqlash to‘g‘risidagi masala sud majlisida ko‘rib chiqiladi. Ishda ishtirok etuvchi shaxslar sud majlisining vaqti va joyi to‘g‘risida IPK normalarining talablariga muvofiq xabardor qilinadi.
(6-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)
7. Sudlarga kelishuv bitimining shakli va mazmuni, uni tuzish tartibiga qo‘yiladigan talablarga rioya etilgan holda tuzilgan kelishuv bitimini tasdiqlash sudning huquqi emas, balki majburiyati ekanligi tushuntirilsin.
Oldingi tahrirga qarang.
8. IPK 50-moddasining birinchi qismida davlat organlari va boshqa organlar o‘zlarining vakolatlari doirasida davlat va jamiyatning huquqlari va qonun bilan qo‘riqlanadigan manfaatlarini himoya qilish maqsadida da’vo taqdim etishlari mumkinligi nazarda tutilgan. Da’vo taqdim etgan mazkur organlar da’vogarning kelishuv bitimi tuzish huquqidan tashqari barcha huquqlaridan foydalanadi va majburiyatlarini bajaradi.
(8-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)
Manfaati ko‘zlangan shaxs davlat organi yoki boshqa organ tomonidan berilgan da’vo bo‘yicha javobgar bilan kelishuv bitimi tuzishga haqli. Bunday holda davlat organi yoki boshqa organning kelishuv bitimini tuzishda ishtiroki talab etilmaydi.
Oldingi tahrirga qarang.
9. IPK 132-moddasining birinchi qismiga muvofiq kelishuv bitimi yozma shaklda rasmiylashtiriladi va taraflar yoki kelishuv bitimini tuzish vakolati maxsus nazarda tutilgan IPK 63-moddasining talablariga muvofiq berilgan ishonchnoma mavjud bo‘lgan holda, ularning vakillari tomonidan imzolanadi. Bunday ishonchnoma kelishuv bitimiga ilova qilinishi va ish hujjatlariga qo‘shib qo‘yilishi lozim.
(9-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)
10. Kelishuv bitimi mazkur bitimni tuzgan shaxslar sonidan bittaga ortiq nusxada tuziladi va imzolanadi. Ushbu nusxalardan bittasi ish hujjatlariga qo‘shib qo‘yiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
11. Sudlar inobatga olishlari lozimki, kelishuv bitimining mazmuni IPKning 132-moddasi talablariga muvofiq bo‘lishi va uning shartlari aniq, ravshan bayon qilinishi va uning ijro etilishida kelishuv bitimining mazmuni bo‘yicha har xil talqin qilinishiga va kelgusida nizolarning kelib chiqishiga yo‘l qo‘ymaydigan bo‘lishi kerak.
Kelishuv bitimi taraflarning bir-biri oldidagi o‘zaro majburiyatlarining shartlari, miqdori va bajarish muddatlari to‘g‘risidagi ma’lumotlarni o‘z ichiga olishi lozim.
(11-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)
12. Kelishuv bitimi shartlarini ko‘rib chiqishda sudning vazifasi taraflarning kelishuv bitimini tuzish va ish yuritishni tugatishga bo‘lgan haqiqiy xohish-irodasini, ular tomonidan kelishuv bitimi tuzilayotganida qonun talablari bajarilganligini aniqlash va kelgusida kelishuv bitimini sud hujjatlari bilan teng shartlarda ijro qilinishini ta’minlashdan iboratdir.
Oldingi tahrirga qarang.
13. Sud kelishuv bitimini tasdiqlash to‘g‘risidagi masalani muhokama qilayotganida taraflar taqdim etgan kelishuv bitimi qonun hujjatlariga xilof emasligini va u boshqa biror-bir shaxsning huquqlari va qonun bilan qo‘riqlanadigan manfaatlarini buzmayotganligini, agar kelishuv bitimi ko‘char yoki ko‘chmas mulkni berish to‘g‘risidagi shartni o‘z ichiga olsa, sud ushbu mulkka uchinchi shaxslarning huquqlari bor-yo‘qligini (xatlab qo‘yilganligini, garovga qo‘yilganligini va h.k.) tekshirishi lozim. Ko‘rsatilgan holatlar mavjud bo‘lganda, sud IPK 134-moddasiga muvofiq kelishuv bitimini tasdiqlashni rad etadi va ishni mazmunan ko‘rib chiqadi.
(13-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)
14. Sudlar kelishuv bitimi huquqiy tabiatiga ko‘ra bitim ekanligini va kelishuvning qonun hujjatlariga muvofiqligini o‘rganishda uni tuzish tartibini ham tekshirishlari lozimligini hisobga olishlari kerak.
Agar kelishuv bitimining tarafi aksiyadorlik jamiyati yoki mas’uliyati cheklangan jamiyati bo‘lsa, mazkur kelishuv yirik bitim belgilariga javob berishini, u “Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquklarini himoya qilish to‘g‘risida”gi va “Mas’uliyati cheklangan hamda qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi qonunlarida belgilangan tartibga muvofiq tuzilganligini aniqlash talab qilinadi.
Oldingi tahrirga qarang.
14.1. FK 179-moddasining birinchi qismiga asosan davlat korxonasi o‘ziga biriktirib qo‘yilgan mol-mulkni mulkdorning roziligi bilangina boshqa shaxsga berishga yoki uni boshqacha usulda tasarruf etishga haqli.
“Baholash faoliyati to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining 11-moddasida davlatga to‘la yoki umumiy mulk huquqida qisman qarashli baholash obyektlari bitim tuzishga jalb etilgan taqdirda baholash o‘tkazilishi majburiyligi nazarda tutilgan.
Shu bois, sudlar kelishuv bitimini tasdiqlash masalasini ko‘rib chiqishda kelishuv bitimi obyekti davlat mulki bo‘lsa tasarruf etish huquqiga ega bo‘lgan vakolatli davlat organining roziligi olinganligiga va obyekt baholanganligiga e’tibor qaratishi lozim.
(14.1-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy Xo‘jalik sudi Plenumining 2016-yil 17-iyundagi 299-sonli qaroriga asosan kiritilgan)
Oldingi tahrirga qarang.
15. Sud tomonidan kelishuv bitimining tasdiqlanishi ish yuritishni tugatishga asos bo‘ladi (IPK 110-moddasining 7-bandi va 133-moddasi).
(15-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)
Oldingi tahrirga qarang.
(16-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy xo‘jalik sudi Plenumining 2013-yil 5-dekabrdagi 255-sonli qaroriga asosan o‘z kuchini yo‘qotgan)
Oldingi tahrirga qarang.
17. Sudlar shuni e’tiborga olishlari kerakki, kelishuv bitimini tasdiqlash to‘g‘risidagi sud ajrimining xulosa qismida uning barcha shartlari bayon etilishi lozim. Bunda taraflarning sud xarajatlarini taqsimlash bo‘yicha kelishuvning mavjud emasligi kelishuv bitimini tasdiqlashni rad etishga asos bo‘lmasligini inobatga olishi kerak. Bunday holda, sud xarajatlarini taqsimlash masalasini sud IPK 118-moddasining qoidalari asosida hal qiladi.
(17-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)
Oldingi tahrirga qarang.
18. Kelishuv bitimini tasdiqlash va ish yuritishni tugatish to‘g‘risidagi sud hujjati ustidan IPKda belgilangan umumiy tartibda shikoyat berilishi (protest keltirilishi) mumkin.
(18-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)
Oldingi tahrirga qarang.
19. Agar kelishuv bitimining tarafi, kelishuv bitimi sud tomonidan tasdiqlangandan so‘ng kelishuv bitimi shartlarini qayta ko‘rib chiqishga va (yoki) kelishuv bitimini ijro etishdan bosh tortishga qaratilgan da’vo bilan murojaat qilsa, sud IPK 173-moddasining ikkinchi qismini qo‘llab, bunday talablarni qanoatlantirishni rad etishi lozim.
(19-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)
Oldingi tahrirga qarang.
Agar sud tomonidan tasdiqlangan kelishuv bitimini taraflar o‘zaro bekor qilib yoki uni shartlarini o‘zgartirib, sudga yangi tahrirdagi kelishuv bitimini tasdiqlash uchun taqdim etsa, sud bunday arizani qanoatlantirishni rad etish haqida ajrim chiqaradi va bunday ajrim ustidan shikoyat qilinmaydi (protest keltirilmaydi).
(19-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy Xo‘jalik sudi Plenumining 2016-yil 17-iyundagi 299-sonli qaroriga asosan ikkinchi xatboshi bilan to‘ldirilgan)
Kelishuv bitimining unda belgilangan tartib va muddatlarda ijro etilmasligi sud tomonidan manfaatdor tarafning arizasi bo‘yicha ijro varaqasi berish uchun asos bo‘ladi.
Oldingi tahrirga qarang.
Agar kelishuv bitimida qarzdorlikni muayyan muddatlarda to‘lash nazarda tutilgan, biroq bitim shartlari lozim darajada bajarilmagan taqdirda, sud manfaatdor shaxsning iltimosnomasiga asosan kelishuv bitimida ko‘rsatilgan majburiyatlarni bajarish muddatlarini ko‘rsatgan holda bitta ijro varaqasini beradi.
(20-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2020-yil 19-dekabrdagi 37-sonli qaroriga asosan uchinchi xatboshi bilan to‘ldirilgan)
Oldingi tahrirga qarang.
21. Ijro varaqasini berish masalasi sud tomonidan taraflar chaqirilmasdan IPKning V bo‘limi qoidalari bo‘yicha ko‘riladi. Zarurat tug‘ilganda sud ijro varaqasi berish masalasini sud majlisida ko‘rib chiqishga haqli.
Ijro varaqasining mazmuni IPKning 337-moddasi talablariga javob berishi kerak va u IPK 338-moddasining birinchi qismida belgilangan muddat ichida ijroga taqdim etilishi lozim.
(21-band O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)
22. Sudlar inobatga olishlari lozimki, agar taraflar kelishuv bitimini sud hujjatini majburiy ijro etish davomida tuzgan bo‘lsalar, kelishuv bitimi hal qiluv qarorini qabul qilgan birinchi instansiya sudiga tasdiqlash uchun taqdim etiladi.
23. Ijro ishi yuritilishida tuzilgan kelishuv bitimini tasdiqlash to‘g‘risidagi ariza sudlar tomonidan taraflar sud majlisi to‘g‘risida xabardor qilingan holda sud majlisida ko‘rib chiqiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
(23-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Oliy xo‘jalik sudi Plenumining 2013-yil 5-dekabrdagi 255-sonli qaroriga asosan chiqarilgan)
Oldingi tahrirga qarang.
“Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni 37-moddasi ikkinchi qismining 2-bandiga binoan ijro ishi yuritish davomida tuzilgan kelishuv bitimining tasdiqlanishi davlat ijrochisi tomonidan ijro ishi yuritishni tugatish uchun asos bo‘ladi.
(23-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 2018-yil 19-maydagi 17-sonli qarori tahririda)