1-modda. O‘zbekiston Respublikasining 1995-yil 21-dekabrda qabul qilingan 163–I-sonli va 1996-yil 29-avgustda qabul qilingan 256–I-sonli qonunlari bilan tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasining Fuqarolik kodeksiga (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Axborotnomasi, 1996-yil, 2-songa ilova, № 11–12; 1997-yil, № 2, 56-modda, № 9, 241-modda; 1998-yil, № 5–6, 102-modda; 1999-yil, № 1, 20-modda, № 9, 229-modda; 2001-yil, № 1–2, 23-modda, № 9–10, 182-modda; 2002-yil, № 1, 20-modda, № 9, 165-modda; 2003-yil, № 1, 8-modda, № 5, 67-modda; 2004-yil, № 1–2, 18-modda, № 5, 90-modda, № 9, 171-modda; O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining Axborotnomasi, 2006-yil, № 4, 154-modda, № 9, 494, 498-moddalar; 2007-yil, № 1, 3, 5-moddalar, № 4, 156, 164-moddalar, № 8, 367-modda, № 9, 416-modda, № 12, 598, 608-moddalar; 2008-yil, № 4, 192-modda, № 12, 640-modda; 2009-yil, № 9, 337-modda) quyidagi qo‘shimchalar kiritilsin:
“4) sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlari majburiy ijro etilayotganda undiruv garovga qo‘yilgan mol-mulkka qaratilgan bo‘lsa”;
“5) agar garovga oluvchi ushbu Kodeks 282-moddasi ikkinchi qismining 4-bandida nazarda tutilgan huquqdan foydalanmagan bo‘lsa, bundan garovga qo‘yilgan mol-mulk realizatsiya qilinmaganligi va talablari garov bilan ta’minlanmagan kreditorlarning o‘z talablarini qanoatlantirish uchun mazkur mol-mulkni qabul qilishni rad etganligi hollari mustasno”.
2-modda. O‘zbekiston Respublikasining 2001-yil 29-avgustda qabul qilingan “Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish to‘g‘risida”gi 258–II-sonli Qonuniga (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Axborotnomasi, 2001-yil, № 9–10, 169-modda; O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining Axborotnomasi, 2007-yil, № 8, 367-modda, № 12, 598-modda; 2008-yil, № 4, 184, 187-moddalar; 2009-yil, № 1, 1-modda) quyidagi o‘zgartishlar va qo‘shimcha kiritilsin:
“Sudning jarima tariqasida jazo tayinlash to‘g‘risidagi hukmi asosida berilgan ijro varaqasi bo‘yicha ijro ishi yuritish qo‘zg‘atilganda uni ixtiyoriy ravishda ijro etish O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat-ijroiya kodeksining 19-moddasida belgilangan muddatlarda amalga oshiriladi”;
“Qarzdorning boshqa mol-mulki unga nisbatan qo‘yilgan barcha garov bilan ta’minlanmagan talablarni to‘liq qanoatlantirish uchun yetarli bo‘lmasa, garovga oluvchining belgilangan huquqlariga, shuningdek ushbu Qonunning 6-bobida nazarda tutilgan qoidalarga rioya etilgan holda undiruv garovga qo‘yilgan mol-mulkka qaratilishi mumkin. Garovga qo‘yilgan mol-mulk xatlab qo‘yilganda sud ijrochisi xatlash amalga oshirilganidan keyin uch kunlik muddat ichida bu haqda garovga oluvchiga bildirishnoma yuboradi.
Garovga qo‘yilgan mol-mulkni realizatsiya qilishdan tushgan summa mazkur mol-mulkka undiruv qaratilishi, uning realizatsiya qilinishi munosabati bilan qilingan xarajatlarning o‘rnini qoplash uchun zarur summalar ushlab qolinganidan va kreditorlarning garov bilan ta’minlangan undiruvga qaratilgan talablari qanoatlantirilganidan keyin ushbu Qonunda belgilangan tartibda taqsimlanadi.
Agar garovga qo‘yilgan mol-mulkni realizatsiya qilishdan tushgan summa kreditorlarning garov bilan ta’minlangan talablarini to‘liq qanoatlantirish uchun yetarli bo‘lmasa, u holda mazkur talablarning qolgan qismi ushbu Qonunning 80-moddasida belgilangan navbatda qanoatlantiriladi.
Agar undiruv garovga qo‘yilgan mol-mulkka garovga oluvchining talablarini qanoatlantirish uchun qaratilgan bo‘lsa, u holda undiruv qarzdorning boshqa mol-mulki bo‘lishidan qat’i nazar, birinchi navbatda garovga qo‘yilgan mol-mulkka qaratiladi”;
3-modda. O‘zbekiston Respublikasining 2006-yil 4-oktabrda qabul qilingan “Ipoteka to‘g‘risida”gi O‘RQ-58-sonli Qonuni (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining Axborotnomasi, 2006-yil, № 10, 535-modda) quyidagi mazmundagi 281-modda bilan to‘ldirilsin:
Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlari majburiy ijro etilayotganda undiruv garovga qo‘yilgan mol-mulkka qaratilgan taqdirda, sud ijrochisi garovga qo‘yilgan mol-mulk xatlab qo‘yilganidan keyin uch kunlik muddat ichida bu haqda ipotekaga oluvchiga xabarnoma yuboradi. Bunda ipotekaga oluvchi ipoteka bilan ta’minlangan majburiyatning muddatidan ilgari bajarilishini talab qilishga, agar uning talabi qanoatlantirilmasa, undiruvni garovga qo‘yilgan mol-mulkka qaratishga haqli. Agar ipotekaga oluvchi ushbu huquqdan foydalanmagan bo‘lsa, ipoteka tugatiladi, bundan garovga qo‘yilgan mol-mulk kimoshdi savdosida realizatsiya qilinmaganligi va talablari garov bilan ta’minlanmagan kreditorlarning o‘z talablarini qanoatlantirish uchun mazkur mol-mulkni qabul qilishni rad etganligi hollari mustasno”.
LexUZ sharhi